Η ενεργειακή ασφάλεια και η δικαιοσύνη της πράσινης μετάβασης για τον καταναλωτή επισημάνθηκαν κατά τη διάρκεια του πάνελ «Towards a Just and Secure Energy Future for Europe» με συντονιστή το δημοσιογράφο, Θοδωρή Παναγούλη, στο 9o Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών που πραγματοποιείται στους Δελφούς 10 – 13 Απριλίου και τελεί υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, κας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Τάσσος Μάνος, τόνισε ότι πρέπει να διπλασιαστούν ή ακόμα και να τετραπλασιαστούν οι επενδύσεις για την ανάπτυξη των δικτύων και να γίνουν διπλάσιες επενδύσεις στη διανομή ηλεκτρικής ενέργειας. Πρόσθεσε, δε, ότι όσο γίνονται επενδύσεις στα δίκτυα τόσο περισσότερο θα μειώνεται το κόστος της ενέργειας.
Σχετικά με την πορεία του ΔΕΔΔΗΕ τόνισε ότι οι συνδέσεις στα ΑΠΕ έχουν υπερτριπλασιαστεί και ότι παρά την κρίση στην Ουκρανία ο καταναλωτής γλίτωσε 1,2 δισ. Ευρώ. Όσον αφορά τα προβλήματα στην ανάπτυξη του δικτύου έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην έλλειψη εργατικού προσωπικού στην ενέργεια καθώς οι εργαζόμενοι πρέπει να υπερδιπλασιαστούν έως το 2030 σε ΕΕ και Ελλάδα.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ, Γιάννης Γιαρέντης, ανέφερε ότι ο ΕΛΑΠΕ είναι σε μία καλή κατάσταση με μία λίγο αμφιλεγόμενη εικόνα αν λάβει κανείς υπόψη τις λογιστικές καταστάσεις. Αυτό συμβαίνει καθώς μπορεί να εμφανίζεται, ένα λογιστικό έλλειμμά που είναι στα 90 εκατ. ευρώ αλλά το ταμειακό του υπόλοιπο παραμένει σταθερό. Ωστόσο, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου καθώς στο τέλος του 2024 το έλλειμμα μπορεί να ανέλθει στα 200 εκατ. ευρώ και θα επηρεάσει το ταμειακό ισοζύγιο. Για αυτόν τον λόγο πρέπει να ληφθούν μέτρα από την πολιτεία.
Αρχικά πρότεινε την αύξηση του εσόδου του ΕΛΑΠΕ από το Χρηματιστήριο Ρύπων καθώς αυτό ανέρχεται στο 14,6% ενώ πριν από τρία χρόνια ήταν στο 72%. Επίσης είναι απαραίτητο να εξετασθεί πως θα επανέρθει το ΕΤΜΕΑΡ στα 24 ευρώ, το οποίο καλύπτεται από τους λογαριασμούς των καταναλωτών.
Όσον αφορά το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), ο κ. Γιαρέντης δήλωσε ότι αυτό κάλυψε την κρίση με 8 δις. ευρώ, ενώ χαρακτήρισε ως πολύ μεγάλο πρόβλημα την έλλειψη σε επιστήμονες και εργατοτεχνικό προσωπικό.
Ο European Affairs Manager του Ομίλου Motor Oil, Κωνσταντίνος Χατζηφώτης, επισήμανε ότι οι διαδοχικές κρίσεις δεν επιτρέπουν τον σχεδιασμό υπό κανονικές συνθήκες. Η ενεργειακή μετάβαση προϋποθέτει την ενεργειακή ανασφάλεια και γρήγορα δεν σημαίνει βιαστικά. Μάλιστα, αυτή θα αποτύχει αν δεν είναι δίκαιη, δηλαδή το κόστος να επιμεριστεί σε όλη την αλυσίδα, καθώς και αν η απεξάρτηση από τα ορυκτά μίας χώρας γίνει εξάρτηση από το LNG μίας άλλη χώρας ή την τεχνολογία μίας τρίτης.
Ο Κ. Χατζηφώτης παρουσίασε, επιπλέον, και τη συγκυρία στην οποία βρίσκεται η χώρα μας, δηλαδή χωρίς πρόσβαση σε αγορές, υπολειπόμενη σύγχρονων δικτύων και αγωγών και άνισος ανταγωνισμός με αθέμιτες πρακτικές εκπομπών.
Για τα μέτρα αντιμετώπισης ανέφερε ότι είναι απαραίτητη η γεωπολιτική σταθερότητα της περιοχής, οι μηχανισμοί σταθερότητας αγοράς, το συμπεριληπτικό σχέδιο μετάβασης, τα επενδυτικά κίνητρα, αλλά και να μην φύγουν οι βιομηχανίες από τη χώρα μας.
Ο Πρόεδρος της ΔΕΠΑ Εμπορίας και Co Founder της EOS CAPITAL PARTNERS Ιωάννης Παπαδόπουλος, τόνισε τη συμβολή του φυσικού αερίου καθώς θα είναι το καύσιμο γέφυρα για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα που θα συμπληρώνει τις πράσινες πηγές ενέργειας για να πετύχουμε τη μετάβαση.
Σαν εταιρεία η ΔΕΠΑ Εμπορίας συμμετέχει στις πολιτικές και άξονες ενεργειακής μετάβασης, σε επένδυση CGGT στην Αλεξανδρούπολη άνω των 800 MW καθώς και σε διεθνή έργα (IGB και FSRU). Επιπλέον διπλασίασε τις εξαγωγές εντός πενταετίας και τη συμμετοχή σε διεθνή έργα (συνεργασία με ΤΕΡΝΑ στην Αλβανία) και αναπτύσσει το πράσινο χαρτοφυλάκιό μας. Όσον αφορά το πράσινο υδρογόνο έχει προχωρήσει στη δημιουργία του πρώτου πιλοτικού σταθμού.
Ο Managing Director της Volton Hellenic Energy, Διονύσης Τσίτος αναφέρθηκε στις προκλήσεις στην ενέργεια μετά την κρίση. Αυτές είναι οι εξής: αβεβαιότητα ζήτησης, κόστος ζήτησης-τιμών, επενδύσεις σε ΑΠΕ, ρυθμιστική πρόκληση, και οι κρίσεις (εφοδιασμός αλυσίδας).
Στη συνέχεια παρουσίασε τις ευκαιρίες που αναδύονται οι οποίες είναι ο επαναπροσδιορισμός της στρατηγικής εκ μέρους των προμηθευτών οι επενδύσεις σε ΑΠΕ, η επέκταση σε νέες αγορές, και η διαφοροποίηση, ενώ δήλωσε ότι στόχος της εταιρείας είναι μέχρι τέλος της χρονιάς να επενδύσει στην κινητή και το fiber to the home.
Ο Director, Energy & Industrials FTI Consulting, Αλέξης Σιμιντζής, σχολίασε ότι η ενεργειακή ασφάλεια παραμένει ανοιχτό ζήτημα στην Ευρώπη. Όπως ανέφερε δημιουργείται ένα τρίλημμα που αφορά τη φθηνή, αξιόπιστη και ασφαλή ενέργεια το οποίο βραχυπρόθεσμα δεν μπορεί να επιτευχθεί. Για αυτόν τον λόγο η Ευρώπη στρέφεται σε μία ακριβή πράσινη μετάβαση. Οι απαραίτητες αλλαγές κατά τον κ. Σιμιντζής είναι οι εξής: Πιο γρήγορες αδειοδοτήσεις για ΑΠΕ, κατασκευή γραμμών μεταφοράς και να μην επεμβαίνουν οι κυβερνήσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο καθηγητής Γεωπολιτικής και Ενεργειακής Πολιτικής της επιχειρηματικής σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Θεόδωρος Τσακίρης τόνισε ότι πλειοψηφία της ενεργειακής παραγωγής στην Ευρώπη παρέχεται από ΑΠΕ, υδροηλεκτρικά και πυρηνική ενέργεια και μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος της καθαρής ενέργειας, αλλά υπάρχει μεγάλη εξάρτηση από άλλες πηγές ενέργειας .
Πρόσθεσε, ότι αγγίζουμε τα όρια του τι είναι τεχνολογικά διαθέσιμο για να γίνει λιγότερο κοστοβόρα και κοινωνικά δυσβάσταχτη αυτή η πράσινη μετάβαση. Στην Ελλάδα το πρόβλημα αυτό έχει εντοπιστεί και αντιμετωπιστεί στη Δυτική Μακεδονία. Επισήμανε, δε, ότι υπάρχουν τεχνολογικοί περιορισμοί για την πορεία προς την πράσινη μετάβαση. Ως λύσεις πρότεινε τη χρήση φυσικού αερίου και στην πορεία με ανάμιξη υδρογόνου, υδροηλεκτρικών, πλωτών αιολικών, και πυρηνικής ενέργειας όπου αυτό είναι δυνατό.
Για τον καταναλωτή σχολίασε ότι πληρώνει ακριβά το κόστος της ενεργειακής μετάβασης και πρέπει αυτό να επιμερίζεται όσο το δυνατόν πιο δίκαια. Πρέπει να χρησιμοποιηθούν η Κίνα και οι ΗΠΑ ως παράδειγμα για το υδρογόνο και να μην είναι η ΕΕ τόσο ιδεοληπτικά προσκολλημένη στην πράσινη ενέργεια. Για τα πλωτά αιολικά τόνισε ότι η ΕΕ πρέπει να προχωρήσει σε χρηματοδοτήσεις.