Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα διενεργήσει άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για συνολικά 96 άμεσα εποπτευόμενες τράπεζες το 2025. Συγκεκριμένα, οι επόπτες της ΕΚΤ θα εξετάσουν 51 από τις μεγαλύτερες τράπεζες της ζώνης του ευρώ, οι οποίες αντιστοιχούν περίπου στο 75% του ενεργητικού του τραπεζικού τομέα της ζώνης του ευρώ, στο πλαίσιο της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ του 2025, την οποία συντονίζει η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ). Παράλληλα, η ΕΚΤ θα διενεργήσει τη δική της άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για 45 τράπεζες μεσαίου μεγέθους οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στο δείγμα της ΕΑΤ λόγω του μικρότερου μεγέθους τους. Η ΕΚΤ σκοπεύει να δημοσιεύσει τα αποτελέσματα και των δύο ασκήσεων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων στις αρχές Αυγούστου 2025. Τα αποτελέσματα θα βοηθήσουν να αξιολογηθεί ο τρόπος με τον οποίο υποθετικές δυσμενείς διαταραχές επηρεάζουν την ανθεκτικότητα των τραπεζών υπό αντίξοες μακροοικονομικές συνθήκες.
Η ΕΑΤ θα συντονίσει την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ σε στενή συνεργασία με την ΕΚΤ και τις εθνικές εποπτικές αρχές της ΕΕ εκτός του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού. Η άσκηση της ΕΑΤ θα διενεργηθεί εφαρμόζοντας τη μεθοδολογία και τα υποδείγματα της ΕΑΤ για τις ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, καθώς και τα σενάρια που παρέχει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου.
Η άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ θα ακολουθήσει μια προσέγγιση «από κάτω προς τα πάνω» με ορισμένα στοιχεία «από πάνω προς τα κάτω». Οι τράπεζες θα εφαρμόσουν τα δικά τους υποδείγματα για την προβολή της επίδρασης των σεναρίων, σύμφωνα με αυστηρούς κανόνες και στο πλαίσιο διεξοδικού ελέγχου από τις αρμόδιες αρχές. Ο έλεγχος θα περιλαμβάνει τη χρήση εποπτικών υποδειγμάτων για τη συγκριτική αξιολόγηση των κύριων παραμέτρων κινδύνου σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές και τα επιχειρηματικά μοντέλα. Η μεθοδολογία που θα χρησιμοποιήσει η ΕΚΤ για την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων των 45 τραπεζών που δεν περιλαμβάνονται στο δείγμα της ΕΑΤ θα είναι σύμφωνη με τη μεθοδολογία της ΕΑΤ για την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη το συνολικό μικρότερο μέγεθος και τη χαμηλότερη πολυπλοκότητα αυτών των τραπεζών.
Σε προηγούμενες ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, ορισμένες τράπεζες υπέβαλαν υπερβολικά αισιόδοξες προβολές, γεγονός που σημαίνει ότι δεν αποτύπωσαν πλήρως τις επιδράσεις του σεναρίου της άσκησης, δεδομένων των συγκεκριμένων προφίλ κινδύνου των εν λόγω τραπεζών. Ως εκ τούτου, κατά την άσκηση του 2025, η ΕΚΤ θα ενισχύσει τον έλεγχο των υποβολών ανεπαρκώς συνετών στοιχείων. Οι τράπεζες που παρουσιάζουν αυτή τη συμπεριφορά θα υποβάλλονται σε πρόσθετο έλεγχο καθ’ όλη τη διάρκεια της φάσης διασφάλισης ποιότητας, ενδεχομένως μεταξύ άλλων με τη διενέργεια επιτόπιων επισκέψεων. Με βάση τις πληροφορίες που θα συγκεντρωθούν στη διάρκεια τέτοιων επισκέψεων και τα συνολικά αποτελέσματα της διασφάλισης ποιότητας, ορισμένες τράπεζες ενδέχεται να υποβληθούν σε επιτόπιες επιθεωρήσεις μετά την ολοκλήρωση της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων προκειμένου να εντοπιστούν διαρθρωτικές αδυναμίες στο οικείο πλαίσιο ασκήσεων και να βελτιωθούν οι ικανότητές τους να διενεργούν ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων. Στις τράπεζες που επανειλημμένως αδυνατούν να διορθώσουν ζητήματα στο οικείο πλαίσιο ασκήσεων ενδέχεται τελικά να επιβληθούν άλλα μέτρα στο πλαίσιο μιας διαδικασίας κλιμάκωσης στις επόμενες ασκήσεις.
Τα αποτελέσματα της άσκησης θα χρησιμοποιηθούν για την επικαιροποίηση των κατευθύνσεων του Πυλώνα 2 κάθε τράπεζας στο πλαίσιο της διαδικασίας εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης (Supervisory Review and Evaluation Process – SREP). Δεδομένης της σημασίας που έχουν για την ανθεκτικότητα των τραπεζών οι ικανότητες συγκεντρωτικής καταγραφής δεδομένων κινδύνου και υποβολής σχετικών αναφορών, η άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων του 2025 θα επικεντρωθεί στην αξιολόγηση της ποιότητας των δεδομένων που παρέχουν οι τράπεζες. Η ΕΚΤ μπορεί να ζητήσει από τις τράπεζες να διορθώσουν τις σοβαρότερες ελλείψεις που διαπιστώνονται όσον αφορά την υποβολή στοιχείων και τέτοιου είδους ευρήματα θα επηρεάσουν άμεσα τη SREP. Τα ποιοτικά ευρήματα σχετικά με τις αδυναμίες στις πρακτικές προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων των τραπεζών θα μπορούσαν επίσης να επηρεάσουν τη βαθμολογία των τραπεζών σε σχέση με τις ικανότητες συγκεντρωτικής καταγραφής δεδομένων κινδύνου και, κατ’ επέκταση, τις απαιτήσεις του Πυλώνα 2. Επίσης, θα ενσωματωθούν σε άλλες εποπτικές δραστηριότητες. Τέλος, η άσκηση θα στηρίξει μακροπροληπτικά καθήκοντα και η ΕΚΤ θα αξιολογήσει τις μακροπροληπτικές συνέπειες των αποτελεσμάτων για τη ζώνη του ευρώ.
Επιπλέον, στο πλαίσιο της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων του 2025, η ΕΚΤ θα διενεργήσει ανάλυση σεναρίων για τον πιστωτικό κίνδυνο αντισυμβαλλομένου σε επιλεγμένες τράπεζες. Αυτό θα επιτρέψει στους φορείς εποπτείας να εκτιμήσουν πόσο ικανές είναι οι τράπεζες να δημιουργήσουν υποδείγματα για τον πιστωτικό κίνδυνο αντισυμβαλλομένου υπό συνθήκες έντασης στην αγορά και να αξιολογήσουν πόσο ευάλωτες είναι οι τράπεζες λόγω των διασυνδέσεων με μη τραπεζικούς φορείς χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης. Αυτό θα συμβάλει τελικά στην αντιμετώπιση των ελλείψεων στα πλαίσια διαχείρισης του πιστωτικού κινδύνου και του πιστωτικού κινδύνου αντισυμβαλλομένου των τραπεζών σύμφωνα με τις εποπτικές προτεραιότητες του ΕΕΜ για την περίοδο 2024-2026 και 2025-2027. Τα στοιχεία που θα προκύψουν θα συμβάλουν στην καθημερινή εποπτεία, για παράδειγμα στη βελτίωση των αξιολογήσεων των ευπαθειών εντός των χαρτοφυλακίων πιστωτικού κινδύνου αντισυμβαλλομένου και στην εκτίμηση των πρακτικών προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων των τραπεζών. Η άσκηση αυτή δεν θα έχει επιπτώσεις στο κεφάλαιο, αλλά μπορεί να ενσωματωθεί στη SREP. Τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα του διερευνητικού σεναρίου πιστωτικού κινδύνου αντισυμβαλλομένου θα δημοσιευθούν μαζί με τα αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων της ΕΚΤ στις αρχές Αυγούστου.
