Ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε για άλλη μια φορά τις Ηνωμένες Πολιτείες από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα τη Δευτέρα, αφαιρώντας τον μεγαλύτερο ιστορικά εκπομπέα αερίων του θερμοκηπίου από τις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής για δεύτερη φορά μέσα σε μία δεκαετία.
Αυτή η κίνηση κατατάσσει τις ΗΠΑ δίπλα στο Ιράν, τη Λιβύη και την Υεμένη, ως τις μόνες χώρες στον κόσμο που βρίσκονται εκτός της συμφωνίας του 2015, όπου οι κυβερνήσεις συμφώνησαν να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα για να αποφευχθούν οι χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Αυτό αντικατοπτρίζει τον σκεπτικισμό του Τραμπ σχετικά με την κλιματική αλλαγή, την οποία έχει χαρακτηρίσει «απάτη», και συνάδει με την ευρύτερη ατζέντα του για την αποδέσμευση των αμερικανικών πετρελαϊκών και φυσικών πόρων από ρυθμίσεις, ώστε να μεγιστοποιήσουν την παραγωγή τους.
Ο Τραμπ υπέγραψε το εκτελεστικό διάταγμα αποχώρησης από τη συμφωνία μπροστά σε υποστηρικτές του, οι οποίοι είχαν συγκεντρωθεί στο Capital One Arena στην Ουάσιγκτον. «Αποσύρομαι άμεσα από την άδικη, μονομερή συμφωνία-κλοπή για το κλίμα του Παρισιού», δήλωσε, πριν υπογράψει το διάταγμα. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα σαμποτάρουν τις δικές τους βιομηχανίες ενώ η Κίνα ρυπαίνει ατιμώρητα», πρόσθεσε.
Η Κίνα εξέφρασε ανησυχία για την ανακοίνωση, υπογραμμίζοντας ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί κοινή πρόκληση για όλη την ανθρωπότητα. «Καμία χώρα δεν μπορεί να μείνει αμέτοχη ούτε μπορεί να την αντιμετωπίσει μόνη της», δήλωσε ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, Γκουό Τζιακούν. Ο Γκουό δήλωσε ότι η Κίνα παραμένει σταθερή στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και θα ανταποκριθεί ενεργά στις προκλήσεις, προωθώντας από κοινού την παγκόσμια πράσινη και χαμηλών εκπομπών άνθρακα μετάβαση.
Παρά την αποχώρηση, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, είναι βέβαιος ότι οι αμερικανικές πόλεις, πολιτείες και επιχειρήσεις «θα συνεχίσουν να δείχνουν όραμα και ηγεσία, εργαζόμενες για χαμηλών εκπομπών άνθρακα, ανθεκτική οικονομική ανάπτυξη που θα δημιουργεί ποιοτικές θέσεις εργασίας», δήλωσε η συνεργάτης εκπρόσωπος του ΟΗΕ, Φλορένσια Σότο Νίνιο, σε γραπτή δήλωση.
«Είναι κρίσιμο οι Ηνωμένες Πολιτείες να παραμείνουν ηγέτης στα περιβαλλοντικά ζητήματα», πρόσθεσε. «Οι συλλογικές προσπάθειες υπό τη Συμφωνία του Παρισιού έχουν κάνει τη διαφορά, αλλά πρέπει να πάμε πολύ πιο μακριά και γρηγορότερα μαζί».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να ενημερώσουν επίσημα τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ για την αποχώρησή τους, η οποία -σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας- θα τεθεί σε ισχύ έναν χρόνο αργότερα.
Οι ΗΠΑ είναι ήδη ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο, χάρη σε μια πολυετή άνθηση γεωτρήσεων στο Τέξας, στο Νέο Μεξικό και αλλού, που τροφοδοτείται από την τεχνολογία υδραυλικής ρωγμάτωσης και τις υψηλές παγκόσμιες τιμές μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο Τραμπ απέσυρε επίσης τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού κατά την πρώτη θητεία του, αν και η διαδικασία διήρκεσε χρόνια και αναστράφηκε άμεσα από την προεδρία Μπάιντεν το 2021. Αυτή τη φορά η αποχώρηση ενδέχεται να διαρκέσει λιγότερο –μόλις έναν χρόνο– καθώς ο Τραμπ δεν δεσμεύεται από την αρχική τριετή δέσμευση της συμφωνίας.
Ο κόσμος βρίσκεται τώρα σε τροχιά για υπερθέρμανση του πλανήτη κατά περισσότερο από 3 βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, ένα επίπεδο που οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι θα προκαλέσει αλυσιδωτές επιπτώσεις όπως άνοδο της στάθμης της θάλασσας, καύσωνες και καταστροφικές καταιγίδες.
Τα έθνη ήδη δυσκολεύονται να επιτύχουν τις απότομες μειώσεις στις εκπομπές που απαιτούνται για τη μείωση της προβλεπόμενης αύξησης της θερμοκρασίας, καθώς οι πόλεμοι, οι πολιτικές εντάσεις και οι περιορισμένοι κρατικοί προϋπολογισμοί μεταθέτουν την κλιματική αλλαγή χαμηλότερα στη λίστα των προτεραιοτήτων.
Η προσέγγιση του Τραμπ έρχεται σε έντονη αντίθεση με αυτή του πρώην Προέδρου Τζο Μπάιντεν, ο οποίος ήθελε οι Ηνωμένες Πολιτείες να ηγηθούν των παγκόσμιων προσπαθειών για το κλίμα και προσπάθησε να ενθαρρύνει τη μετάβαση από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο μέσω επιδοτήσεων και ρυθμίσεων.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι σκοπεύει να καταργήσει αυτές τις επιδοτήσεις και ρυθμίσεις για να στηρίξει τον προϋπολογισμό της χώρας και να αναπτύξει την οικονομία, αλλά έχει πει ότι μπορεί να το κάνει διασφαλίζοντας ταυτόχρονα καθαρό αέρα και νερό στις Ηνωμένες Πολιτείες.