Ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε το σχέδιό του για την αύξηση των αμερικανικών δασμών, ώστε να αντιστοιχούν στους φορολογικούς συντελεστές που επιβάλλουν άλλες χώρες στις εισαγωγές, πιθανώς πυροδοτώντας μια ευρύτερη οικονομική αντιπαράθεση τόσο με συμμάχους όσο και με ανταγωνιστές.
«Έχω αποφασίσει, για λόγους δικαιοσύνης, να επιβάλω έναν αμοιβαίο δασμό», δήλωσε ο Τραμπ από το Οβάλ Γραφείο κατά την υπογραφή της σχετικής διακήρυξης. «Είναι δίκαιο για όλους. Καμία άλλη χώρα δεν μπορεί να παραπονεθεί».
Η κυβέρνηση του Τραμπ υποστηρίζει ότι οι νέοι δασμοί θα εξισορροπήσουν την ικανότητα των αμερικανικών και ξένων κατασκευαστών να ανταγωνίζονται, αν και, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι νέοι αυτοί φόροι πιθανότατα θα επιβαρύνουν τους καταναλωτές και επιχειρήσεις, είτε άμεσα είτε μέσω αυξημένων τιμών. Οι συντελεστές που θα επιβληθούν θα μελετηθούν τις επόμενες εβδομάδες, γεγονός που ενδέχεται είτε να δημιουργήσει χώρο για την επίλυση προκλήσεων είτε να παρατείνει έναν βαθμό αβεβαιότητας.
Οι αυξήσεις των δασμών θα είναι προσαρμοσμένες για κάθε χώρα, μερικώς με στόχο την έναρξη νέων εμπορικών διαπραγματεύσεων. Ωστόσο, άλλα κράτη ενδέχεται να νιώσουν την ανάγκη να απαντήσουν με δικές τους αυξήσεις δασμών σε αμερικανικά προϊόντα. Ως αποτέλεσμα, ο Τραμπ ίσως χρειαστεί να βρει τρόπους να καθησυχάσει τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις για να εξισορροπήσει οποιαδήποτε αβεβαιότητα προκύψει από τους δασμούς του.
Η διακήρυξη του Τραμπ εντοπίζει τους φόρους προστιθέμενης αξίας ως ένα εμπόδιο στο εμπόριο που θα πρέπει να συμπεριληφθεί στους υπολογισμούς των αμοιβαίων δασμών. Οι δασμολογικοί συντελεστές άλλων χωρών, οι επιδοτήσεις προς βιομηχανίες, οι κανονισμοί και η πιθανή υποτίμηση νομισμάτων θα είναι μεταξύ των παραγόντων που θα χρησιμοποιεί η κυβέρνηση Τραμπ για την αξιολόγηση των δασμών.
Ένας ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου, ο οποίος απαίτησε ανωνυμία για να προαναγγείλει τις λεπτομέρειες, ανέφερε ότι τα αναμενόμενα έσοδα από τους δασμούς θα βοηθούσαν ξεχωριστά στην εξισορρόπηση του εκτιμώμενου δημοσιονομικού ελλείμματος των ΗΠΑ ύψους 1,9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Ο ίδιος αξιωματούχος σημείωσε ότι οι αναγκαίες αναθεωρήσεις για την εφαρμογή των δασμών θα μπορούσαν να ολοκληρωθούν μέσα σε μερικές εβδομάδες ή λίγους μήνες.
Οι πιθανές αυξήσεις φόρων σε εισαγωγές και εξαγωγές ενδέχεται να είναι σημαντικές σε σύγκριση με τους σχετικά μέτριους δασμούς που επέβαλε ο Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία. Το εμπόριο αγαθών μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών σχεδόν άγγιξε τα 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να εξάγουν 267 δισεκατομμύρια δολάρια λιγότερα από όσα εισάγουν, σύμφωνα με την Υπηρεσία Απογραφής των ΗΠΑ.
Ο Τραμπ έχει επιβάλει έναν επιπλέον δασμό 10% στις κινεζικές εισαγωγές λόγω του ρόλου της Κίνας στην παραγωγή οπιοειδούς φαιντανύλης. Έχει επίσης προετοιμάσει δασμούς στον Καναδά και το Μεξικό, τους δύο μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, που θα μπορούσαν να τεθούν σε ισχύ τον Μάρτιο, μετά την αναστολή τους για 30 ημέρες. Επιπλέον, τη Δευτέρα, αφαίρεσε τις εξαιρέσεις από τους δασμούς του 2018 για τον χάλυβα και το αλουμίνιο. Και έχει αφήσει να εννοηθεί η επιβολή νέων δασμών σε μικροτσίπ και φαρμακευτικά προϊόντα.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, οι ξεχωριστοί δασμοί για λόγους εθνικής ασφάλειας και άλλες αιτίες θα προστεθούν στους αμοιβαίους δασμούς. Στην περίπτωση των δασμών 25% στον χάλυβα και το αλουμίνιο, «αυτό είναι επιπλέον αυτού», είπε ο Τραμπ. Πρόσθεσε ότι τα αυτοκίνητα, τα μικροτσίπ και τα φαρμακευτικά προϊόντα θα υπόκεινται επίσης σε υψηλότερους δασμούς από ό,τι με το σχέδιο των αμοιβαίων δασμών του.
Η ΕΕ, ο Καναδάς και το Μεξικό έχουν ήδη προετοιμάσει αντίμετρα για να προκαλέσουν οικονομικό πλήγμα στις Ηνωμένες Πολιτείες ως απάντηση στις ενέργειες του Τραμπ, ενώ η Κίνα έχει ήδη προχωρήσει σε αντίποινα με δικούς της δασμούς σε αμερικανική ενέργεια, γεωργικά μηχανήματα και αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού, καθώς και με αντιμονοπωλιακή έρευνα κατά της Google.
Η κυβέρνηση του Λευκού Οίκου έχει υποστηρίξει ότι η επιβολή των ίδιων φόρων εισαγωγής με αυτούς που επιβάλλουν άλλες χώρες θα βελτίωνε τη δικαιοσύνη στο εμπόριο, ενδεχομένως αυξάνοντας τα έσοδα για την αμερικανική κυβέρνηση, ενώ παράλληλα θα διευκόλυνε τις διαπραγματεύσεις που θα μπορούσαν τελικά να βελτιώσουν το εμπόριο.
Αναλυτές της τράπεζας Wells Fargo ανέφεραν σε έκθεσή τους την Πέμπτη ότι οι δασμοί πιθανότατα θα πλήξουν την ανάπτυξη, ενώ η πιθανότητα παράτασης και επέκτασης των φορολογικών περικοπών θα μπορούσε να βοηθήσει την οικονομία να ανακάμψει το 2026.
Ο Τραμπ προσπάθησε να υποβαθμίσει το ενδεχόμενο οι πολιτικές του να προκαλέσουν κάτι περισσότερο από μια μικρή αύξηση του πληθωρισμού. Ωστόσο, όταν ρωτήθηκε αν θα ζητούσε από τις υπηρεσίες να αναλύσουν την πιθανή επίδραση των δασμών στις τιμές, ο πρόεδρος αρνήθηκε. «Δεν υπάρχει τίποτα να μελετηθεί», είπε ο Τραμπ. «Θα πάει καλά», είπε.
Δήλωση Κομισιόν σχετικά με την αμοιβαία δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι η προτεινόμενη «αμοιβαία» εμπορική πολιτική του Προέδρου Τραμπ είναι ένα βήμα στη λάθος κατεύθυνση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) παραμένει προσηλωμένη σε ένα ανοικτό και προβλέψιμο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα προς όφελος όλων των εταίρων.
Η ΕΕ διατηρεί ορισμένους από τους χαμηλότερους δασμούς στον κόσμο και δεν βλέπει κανέναν λόγο για την αύξηση των δασμών των ΗΠΑ στις εξαγωγές της. Οι δασμοί είναι φόροι. Επιβάλλοντας δασμούς, οι ΗΠΑ φορολογούν τους πολίτες τους, με αποτέλεσμα να αυξάνουν το κόστος για τις επιχειρήσεις, να στραγγαλίζουν την ανάπτυξη και να θρέφουν τον πληθωρισμό. Οι δασμοί αυξάνουν την οικονομική αβεβαιότητα και διαταράσσουν την αποτελεσματικότητα και την ενοποίηση των παγκόσμιων αγορών.
Το παγκόσμιο εμπόριο άνθισε σε ένα περιβάλλον προβλέψιμων, διαφανών κανόνων και χαμηλών δασμών. Η ΕΕ συνεργάζεται εδώ και δεκαετίες με εμπορικούς εταίρους όπως οι ΗΠΑ για τη μείωση των δασμών και άλλων εμπορικών φραγμών παγκοσμίως, ενισχύοντας αυτόν τον ανοιχτό χαρακτήρα του παγκόσμιου εμπορίου με υποχρεωτικές δεσμεύσεις στο πλαίσιο ενός εμπορικού συστήματος που βασίζεται σε κανόνες — δεσμεύσεις τις οποίες οι ΗΠΑ τώρα υπονομεύουν.
Η ΕΕ ακμάζει ως μία από τις πιο ανοικτές οικονομίες του κόσμου, καθώς πάνω από το 70% των εισαγωγών εισέρχονται με μηδενικούς δασμούς. Ο μέσος δασμός που επιβάλλει η ΕΕ στα εισαγόμενα εμπορεύματα παραμένει μεταξύ των χαμηλότερων παγκοσμίως. Η οικονομική ολοκλήρωση και η άρση των εμπορικών φραγμών έχουν υπάρξει θεμελιώδεις παράγοντες για την επιτυχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πιστεύουμε στις εμπορικές εταιρικές σχέσεις που είναι αμοιβαία επωφελείς και ισορροπημένες, θεμελιωμένες στη διαφάνεια και την ισοτιμία. Γι’ αυτό η ΕΕ διαθέτει το μεγαλύτερο και ταχύτερα αναπτυσσόμενο δίκτυο εμπορικών συμφωνιών στον κόσμο. Η ΕΕ έχει διαπραγματευτεί και συνάψει πάνω από τριπλάσιες εμπορικές συμφωνίες από τις ΗΠΑ.
Η ΕΕ θα αντιδράσει αποφασιστικά και άμεσα στους αδικαιολόγητους φραγμούς για το ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο, ιδίως όταν οι δασμοί χρησιμοποιούνται για να αμφισβητηθούν νομικά πλαίσια και πολιτικές καταπολέμησης των διακρίσεων. Η ΕΕ θα προστατεύει πάντα τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και τους ευρωπαίους εργαζομένους και καταναλωτές από αδικαιολόγητα δασμολογικά μέτρα.
