Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ υιοθετεί μια νέα διπλωματική στρατηγική για τον τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, γεγονός που έχει προκαλέσει ανησυχίες μεταξύ των Ευρωπαίων συμμάχων και των Ουκρανών αξιωματούχων, οι οποίοι φοβούνται ότι παρακάμπτονται σε μεγάλο βαθμό από τη νέα αμερικανική διοίκηση, καθώς η Ουάσινγκτον και η Μόσχα σχεδιάζουν άμεσες διαπραγματεύσεις.
Καθώς ο τριετής πόλεμος συνεχίζεται, ο Τραμπ στέλνει τον Υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας Μάικ Βαλτζ και τον ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ στη Σαουδική Αραβία, για συνομιλίες με Ρώσους αξιωματούχους, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο που δεν ήταν εξουσιοδοτημένος να μιλήσει δημόσια για τη διπλωματική αυτή πρωτοβουλία και μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας στο Associated Press.
Δεν είναι σαφές σε ποιο βαθμό θα εκπροσωπηθούν Ουκρανοί ή Ευρωπαίοι αξιωματούχοι στις συνομιλίες, που αναμένεται να πραγματοποιηθούν στο Ριάντ τις επόμενες ημέρες. Ο αξιωματούχος ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν τις διαπραγματεύσεις ως πρώιμες και ευμετάβλητες, και ότι το ποιος τελικά θα καθίσει στο τραπέζι μπορεί να αλλάξει. Σε συνομιλία του με δημοσιογράφους την Κυριακή, ο Τραμπ δήλωσε ότι ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι «θα εμπλακεί» στις διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, δεν έδωσε περαιτέρω εξηγήσεις.
Η προσέγγιση αυτή έρχεται μετά από δηλώσεις κορυφαίων συμβούλων του Τραμπ την περασμένη εβδομάδα, συμπεριλαμβανομένου του Αντιπροέδρου Τζέι Ντι Βανς, οι οποίες προκάλεσαν νέες ανησυχίες στο Κίεβο και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ότι η Ρεπουμπλικανική διοίκηση επιδιώκει μια ταχεία επίλυση της σύγκρουσης με ελάχιστη ευρωπαϊκή συμμετοχή.
«Δεκαετίες της παλιάς σχέσης μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής φτάνουν στο τέλος τους», δήλωσε ο Ζελένσκι το Σάββατο, μιλώντας στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου. «Από εδώ και στο εξής, τα πράγματα θα είναι διαφορετικά και η Ευρώπη πρέπει να προσαρμοστεί σε αυτή την πραγματικότητα».
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου την Κυριακή απέρριψαν τις εντυπώσεις ότι η Ευρώπη έχει αποκλειστεί από τη συζήτηση. Ο Τραμπ είχε τηλεφωνική επικοινωνία τις τελευταίες ημέρες με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και αναμένεται να συμβουλευτεί τον Βρετανό Πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ αυτή την εβδομάδα.
Ο Τραμπ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν την περασμένη εβδομάδα και οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις υψηλού επιπέδου για τον τερματισμό του πολέμου. Αρχικά σχεδιάστηκαν ως διμερείς συνομιλίες, αλλά αργότερα ο Τραμπ επιβεβαίωσε ότι η Ουκρανία θα συμμετάσχει – αν και δεν διευκρίνισε σε ποιο στάδιο.
Δεν ήταν αμέσως σαφές εάν κάποιοι Ουκρανοί αξιωματούχοι θα συμμετάσχουν στις επικείμενες συνομιλίες στο Ριάντ. Ουκρανική αντιπροσωπεία βρισκόταν στη Σαουδική Αραβία την Κυριακή για να προετοιμάσει ενδεχόμενη επίσκεψη του Ζελένσκι, σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομίας της Ουκρανίας.
Οι αναμενόμενες συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία πραγματοποιούνται επίσης εν μέσω εντάσεων σχετικά με την πίεση του Τραμπ προς τους Ουκρανούς να συμφωνήσουν να παραχωρήσουν στις Ηνωμένες Πολιτείες πρόσβαση στα ουκρανικά αποθέματα σπάνιων ορυκτών, ως αντάλλαγμα για τα περίπου 66 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια που έχει προσφέρει η Ουάσινγκτον στο Κίεβο από την έναρξη του πολέμου, καθώς και για μελλοντική αμυντική υποστήριξη.
Ο Λευκός Οίκος χαρακτήρισε την απόφαση του Ζελένσκι “κοντόφθαλμη” και υποστήριξε ότι μια συμφωνία για τα σπάνια ορυκτά θα έδενε πιο στενά την Ουκρανία με τις Ηνωμένες Πολιτείες – κάτι που η Μόσχα δεν θέλει να συμβεί.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αναστατώθηκαν επίσης από ορισμένες δηλώσεις του Βανς κατά την πενθήμερη επίσκεψή του στο Παρίσι και το Μόναχο την περασμένη εβδομάδα, κατά τις οποίες επέκρινε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για την ελευθερία του λόγου και τη μετανάστευση. Τους προειδοποίησε ότι κινδυνεύουν να χάσουν τη λαϊκή υποστήριξη αν δεν αλλάξουν γρήγορα πορεία.
Φωτογραφία Presidential Press and Information Office υπό Creative Commons