Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, και ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, συμφώνησαν την Τρίτη σε βήματα προς μια ειρηνευτική συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς και σε μια περιορισμένη κατάπαυση του πυρός, η οποία τίθεται σε ισχύ άμεσα. «Συμφωνήσαμε σε άμεση κατάπαυση του πυρός σε όλες τις ενεργειακές και λοιπές υποδομές», έγραψε ο Τραμπ σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, μετά την τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Πούτιν, η οποία διήρκεσε τουλάχιστον 90 λεπτά. Η συμφωνία συνοδεύεται από την κατανόηση ότι θα εργαστούμε γρήγορα για μια πλήρη κατάπαυση του πυρός και, τελικά, για τον οριστικό τερματισμό αυτού του πολύ φρικτού πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας», πρόσθεσε ο Τραμπ.
Η ανάρτηση του Τραμπ ήταν σε συμφωνία με την ανακοίνωση του Κρεμλίνου, το οποίο ανέφερε ότι ο Πούτιν συμφώνησε να απέχουν τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία από επιθέσεις στις ενεργειακές υποδομές η μία της άλλης για 30 ημέρες. Ο Πούτιν έδωσε «άμεσα» σχετική εντολή προς τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις μετά την τηλεφωνική επικοινωνία, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Κρεμλίνου. Ο Λευκός Οίκος, στη δική του ανακοίνωση για την επικοινωνία, ανέφερε ότι ο Τραμπ και ο Πούτιν συμφώνησαν, επίσης, σε «τεχνικές διαπραγματεύσεις για την εφαρμογή μιας θαλάσσιας κατάπαυσης του πυρός στη Μαύρη Θάλασσα, την πλήρη κατάπαυση του πυρός και τη μόνιμη ειρήνη». Οι διαπραγματεύσεις αυτές «θα ξεκινήσουν άμεσα στη Μέση Ανατολή», ανέφερε ο Λευκός Οίκος.
Η τηλεφωνική επικοινωνία πραγματοποιήθηκε κάτι περισσότερο από τρία χρόνια μετά την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής εισβολής στην Ουκρανία, κατόπιν εντολής του Πούτιν. Ο Ουκρανός Πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, είχε δηλώσει την περασμένη εβδομάδα ότι το Κίεβο θα συμφωνούσε σε 30ήμερη κατάπαυση του πυρός σε όλες τις εχθροπραξίες, αλλά μόνο εάν υπογράψει και η Ρωσία. Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε άμεσα σε αίτημα επιβεβαίωσης της ακρίβειας της περίληψης της επικοινωνίας από το Κρεμλίνο. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, οι δύο ηγέτες συζήτησαν επίσης συνολικά για τη Μέση Ανατολή, χαρακτηρίζοντάς την «περιοχή πιθανής συνεργασίας για την αποτροπή μελλοντικών συγκρούσεων».
Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι ένα μέλλον με βελτιωμένες διμερείς σχέσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας έχει τεράστια προοπτική, ανέφερε η ανακοίνωση. «Αυτό περιλαμβάνει τεράστιες οικονομικές συμφωνίες και γεωπολιτική σταθερότητα όταν επιτευχθεί ειρήνη». Πριν από την επικοινωνία, αναμενόταν η Ρωσία να παρουσιάσει τους όρους της για μια παύση των συγκρούσεων, που σύμφωνα με πηγές του Bloomberg θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τη διακοπή όλων των αποστολών όπλων προς την Ουκρανία. Ο Τραμπ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν, επίσης, να είναι διατεθειμένες για συμβιβασμό με τη Ρωσία.
«Θα μιλήσουμε για εδάφη. Θα μιλήσουμε για σταθμούς παραγωγής ενέργειας», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους την Κυριακή, όταν ρωτήθηκε για πιθανές παραχωρήσεις προς τη Μόσχα στις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. «Νομίζω ότι έχουμε ήδη συζητήσει εκτενώς πολλές από αυτές τις παραμέτρους και από τις δύο πλευρές, την Ουκρανία και τη Ρωσία. Ήδη μιλάμε για αυτό, για τη διανομή ορισμένων περιουσιακών στοιχείων», πρόσθεσε, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. «Θέλουμε να δούμε αν μπορούμε να τερματίσουμε αυτόν τον πόλεμο. Ίσως να μπορούμε, ίσως όχι, αλλά νομίζω ότι έχουμε πολύ καλές πιθανότητες», τόνισε ο Τραμπ.
Η Ουάσινγκτον επανεκκίνησε πρόσφατα τη στρατιωτική βοήθεια και την ανταλλαγή πληροφοριών με την Ουκρανία, μετά από μια έντονη αντιπαράθεση στον Λευκό Οίκο μεταξύ του Τραμπ, του Αντιπροέδρου Βανς και του Ζελένσκι στα τέλη Φεβρουαρίου. Ο Πούτιν δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι συμφωνεί με την ιδέα κατ’ αρχήν, ενώ ταυτόχρονα έθεσε επιφυλάξεις και ζήτησε περαιτέρω διαπραγματεύσεις. «Η ιδέα [της κατάπαυσης του πυρός] αυτή καθαυτή είναι σωστή και σίγουρα τη στηρίζουμε, αλλά υπάρχουν ζητήματα που πρέπει να συζητηθούν», δήλωσε την Πέμπτη, σύμφωνα με ανάρτηση του NBC.
«Νομίζω ότι πρέπει να μιλήσουμε με τους Αμερικανούς συναδέλφους και εταίρους μας», πρόσθεσε ο Πούτιν. «Ίσως να καλέσουμε τον Πρόεδρο Τραμπ και να το συζητήσουμε μαζί. Αλλά υποστηρίζουμε απόλυτα την ιδέα του τερματισμού αυτής της σύγκρουσης μέσω ειρηνικών μέσων». Ο Πούτιν δήλωσε επίσης ότι η συμφωνία πρέπει «να οδηγήσει σε μακροχρόνια ειρήνη και να εξαλείψει τις ρίζες αυτής της κρίσης», ενώ εξέφρασε αμφιβολίες σχετικά με την εφαρμογή της κατάπαυσης του πυρός και το εάν η 30ήμερη παύση των εχθροπραξιών θα επέτρεπε στην Ουκρανία να «εξοπλιστεί» ή «να εκπαιδεύσει νεοσύλλεκτους».
Ο Ζελένσκι δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η απάντηση του Πούτιν στην ιδέα της κατάπαυσης του πυρός ήταν «χειριστική». «Τώρα όλοι ακούσαμε πολύ προβλέψιμες, πολύ χειριστικές δηλώσεις από τον Πούτιν ως απάντηση στην ιδέα της παύσης των εχθροπραξιών στο μέτωπο — στην πραγματικότητα, προετοιμάζεται να την απορρίψει από τώρα», ανέφερε ο Ζελένσκι σε ομιλία την Πέμπτη. Μια κατάπαυση του πυρός θα μπορούσε να δώσει και στις δύο πλευρές χρόνο να εξετάσουν τους όρους μιας μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας. Ωστόσο, το χάσμα μεταξύ των προτεραιοτήτων των δύο χωρών παραμένει σημαντικό.
Η Ουκρανία φοβάται ότι θα πιεστεί να παραχωρήσει στη Μόσχα εδάφη που βρίσκονται υπό ρωσική κατοχή και επιμένει σε εγγυήσεις ασφαλείας. Οι αναλυτές, ωστόσο, παραμένουν επιφυλακτικοί ως προς το εάν η Ρωσία θα συμφωνήσει εύκολα σε μια κατάπαυση του πυρός ή εάν θα τηρήσει πλήρως μια εκεχειρία. Ο Ρώσος Υφυπουργός Εξωτερικών, Αλεξάντρ Γκρουσκό, δήλωσε τη Δευτέρα ότι το Κρεμλίνο θα επιδιώξει «αδιαμφισβήτητες εγγυήσεις ασφαλείας» σε οποιαδήποτε μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία, που θα περιλαμβάνει τη δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα επιτραπεί να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και θα παραμείνει ουδέτερη.