Οι νέες στοχευμένες τροποποιήσεις των υφιστάμενων χρηματοδοτικών προγραμμάτων της ΕΕ θα στηρίξουν ταχύτερες, πιο ευέλικτες και συντονισμένες επενδύσεις στην τεχνολογική και βιομηχανική βάση της Ευρώπης στον τομέα της άμυνας (EDTIB). Στο πλαίσιο ενός νέου κανονισμού για την τόνωση των αμυντικών επενδύσεων στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ που προτάθηκε σήμερα από την Επιτροπή, η ΕΕ θα ενισχύσει την αμυντική της ετοιμότητα για το 2030 και θα εφαρμόσει το σχέδιο επανεξοπλισμού για την Ευρώπη.
Οι προτεινόμενες αλλαγές θα ενισχύσουν την ικανότητα της ΕΕ και των κρατών μελών να αναπτύσσουν, να επεκτείνουν και να καινοτομούν σε βασικές αμυντικές ικανότητες, ενώ παράλληλα θα εξορθολογίσουν την πρόσβαση σε κονδύλια της ΕΕ για έργα που σχετίζονται με την άμυνα.
Η πρόταση διευρύνει το πεδίο εφαρμογής της Πλατφόρμας Στρατηγικών Τεχνολογιών για την Ευρώπη (STEP) ώστε να καλύπτει τεχνολογίες και προϊόντα που σχετίζονται με την άμυνα, ιδίως εκείνα που προσδιορίζονται ως ικανότητες προτεραιότητας στην πρόσφατη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή άμυνα — Ετοιμότητα 2030. Η προσέγγιση αυτή διασφαλίζει ότι το STEP στηρίζει αποτελεσματικά την ανάπτυξη τεχνολογιών αιχμής που είναι απαραίτητες για την ετοιμότητα της ΕΕ στον τομέα της άμυνας, αναθέτοντας επιλεγμένα έργα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας, του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη» με σφραγίδα STEP. Το διευρυμένο πεδίο εφαρμογής του STEP αναμένεται επίσης να ενισχύσει τις επενδύσεις σε τεχνολογίες ζωτικής σημασίας για την άμυνα στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής που χρηματοδοτείται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, ιδίως στο πλαίσιο των ειδικών στόχων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και του Ταμείου Συνοχής (ΤΣ). Η προσέγγιση αυτή διασφαλίζει ότι το STEP υποστηρίζει αποτελεσματικά την ανάπτυξη τεχνολογιών αιχμής που είναι απαραίτητες για την ετοιμότητα της ΕΕ στον τομέα της άμυνας.
Μέσω του κανονισμού για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», η εμβέλεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (ΕΣΚ) θα περιλαμβάνει νεοφυείς επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε καινοτομίες διπλής χρήσης και στον τομέα της άμυνας. Στόχος είναι η προώθηση ενός δυναμικού οικοσυστήματος καινοτομίας που θα επιταχύνει την ανάπτυξη και την ανάπτυξη τεχνολογιών διπλής χρήσης και αμυντικών τεχνολογιών αιχμής, όπως η ΤΝ και η κυβερνοασφάλεια.
Το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» (DEP) θα πρέπει επίσης να επεκταθεί ώστε να συμπεριλάβει εφαρμογές διπλής χρήσης. Αυτό θα προσφέρει ζωτικής σημασίας στήριξη στις αμυντικές τεχνολογίες, ιδίως στην ανάπτυξη και τη λειτουργία των Gigafactories τεχνητής νοημοσύνης. Τα εργοστάσια αυτά είναι ζωτικής σημασίας για την κλιμάκωση της παραγωγής προηγμένων τεχνολογιών με δυνατότητες διπλής χρήσης που αφορούν τόσο τον μη στρατιωτικό όσο και τον αμυντικό τομέα.
Με βάση την πρόσφατη πρόταση της Επιτροπής στο πλαίσιο της ενδιάμεσης επανεξέτασης της πολιτικής συνοχής, ο κανονισμός εισάγει πρόσθετη ευελιξία στη χρήση της χρηματοδότησης της ΕΕ για την ενίσχυση μιας ισχυρής και ανταγωνιστικής ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. Ειδικότερα, ο κανονισμός περιλαμβάνει «ρήτρα εκφόρτωσης» στο πλαίσιο τόσο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας (ΕΤΑ) όσο και του νόμου για τη στήριξη της παραγωγής πυρομαχικών (ASAP). Η διάταξη αυτή επιτρέπει στα κράτη μέλη, σε πλήρως εθελοντική βάση, να μεταφέρουν τους πόρους που τους διατίθενται στο πλαίσιο των ταμείων της πολιτικής συνοχής στα δύο αυτά προγράμματα. Η διάρκεια του ASAP παρατείνεται επίσης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026.
Τέλος, η στήριξη της στρατιωτικής κινητικότητας και των ψηφιακών υποδομών διπλής χρήσης ενισχύεται μέσω αλλαγών στον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΜΣΕ). Πρώτον, θα δημιουργήσει ευνοϊκότερες συνθήκες για τα κράτη μέλη να μεταφέρουν τα ταμεία συνοχής στη ΔΣΕ για έργα υποδομής μεταφορών διπλής χρήσης. Δεύτερον, θα επεκτείνει το ψηφιακό πρόγραμμα της ΔΣΕ για την υποστήριξη ψηφιακών ικανοτήτων διπλής χρήσης, όπως το υπολογιστικό νέφος, η τεχνητή νοημοσύνη και τα συστήματα 5G, μεταξύ άλλων.
