Οι έρευνες που διεξάγει ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ στους τομείς των φαρμακευτικών προϊόντων, των πρώτων υλών και των ημιαγωγών -σε συνδυασμό με τους δασμούς που έχουν ήδη επιβληθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση- αναμένεται να πλήξουν εξαγωγές της ΕΕ συνολικού ύψους 549 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με τον Επίτροπο Εμπορίου της ΕΕ, Μαρός Σέφτσοβιτς. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 97% του συνόλου των εξαγωγών της ΕΕ προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει ξεκινήσει έρευνες για την ξυλεία, τα φαρμακευτικά προϊόντα, τους ημιαγωγούς, τα κρίσιμα ορυκτά και τα φορτηγά, τομείς που βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα επαναπατρισμού της παραγωγής από την πλευρά της Ουάσιγκτον. Ο Σέφτσοβιτς δήλωσε ότι, εφόσον οι έρευνες αυτές οδηγήσουν στην επιβολή αδικαιολόγητων και επιζήμιων δασμών, θα επηρεαστούν επιπλέον ευρωπαϊκές εξαγωγές ύψους 170 δισεκατομμυρίων ευρώ, ανεβάζοντας το συνολικό ποσό των εξαγωγών που θα υπόκεινται σε δασμούς στα 549 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οι δηλώσεις του Σέφτσοβιτς έρχονται σε συνέχεια της εκτίμησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι οι δασμοί που έχει ήδη εφαρμόσει η κυβέρνηση Τραμπ -μεταξύ αυτών ο «ανταποδοτικός» δασμός 20% στην ΕΕ και οι δασμοί 25% στα αυτοκίνητα, τα ανταλλακτικά, τον χάλυβα και το αλουμίνιο- επηρεάζουν ευρωπαϊκά προϊόντα συνολικής αξίας περίπου 380 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 70% των εξαγωγών της Ένωσης προς την αμερικανική αγορά.
Το 2023, οι Ηνωμένες Πολιτείες συγκέντρωσαν περίπου 7 δισεκατομμύρια ευρώ από δασμούς σε ευρωπαϊκές εξαγωγές. Σύμφωνα με τον Σέφτσοβιτς, το ποσό αυτό θα μπορούσε να αυξηθεί έως και τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ, εφόσον οι εν εξελίξει έρευνες καταλήξουν σε νέα μέτρα. Οι Βρυξέλλες επιδιώκουν να αξιοποιήσουν την προσωρινή παύση εφαρμογής ορισμένων δασμών προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία έως τις 8 Ιουλίου. Αν και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προς το παρόν αποφύγει την επιβολή του δασμού 20%, παραμένει σε ισχύ ένας γενικός δασμός της τάξεως του 10%.
Η αρμόδια Γενική Διεύθυνση της Κομισιόν έχει αποστείλει αποστολή υψηλού επιπέδου στην Ουάσιγκτον υπό την καθοδήγηση της Γενικής Διευθύντριας Εμπορίου, Σαμπίνε Βάιγαντ, για διήμερες διαβουλεύσεις με Αμερικανούς αξιωματούχους. Πρόκειται για την πρώτη επίσημη επαφή των δύο πλευρών μετά την παρουσίαση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του σχεδίου αντίμετρων στην περίπτωση επιβολής νέων δασμών.
Η στρατηγική της ΕΕ εστιάζει στην αποτροπή μιας νέας φάσης εμπορικής αντιπαράθεσης, η οποία εκτιμάται ότι θα είχε σημαντικές επιπτώσεις για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Παράλληλα, επιδιώκεται η διατήρηση κοινής στάσης μεταξύ των κρατών μελών, ώστε να ενισχυθεί η ενότητα και η διαπραγματευτική ισχύς της Ένωσης έναντι της αμερικανικής πλευράς.
Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι η ΕΕ εμφανίζεται διατεθειμένη να συζητήσει την πρόσβαση στην αγορά φαρμακευτικών προϊόντων και πρώτων υλών, υπό την προϋπόθεση ότι θα αποσυρθούν οι μονομερείς δασμοί που έχουν ήδη επιβληθεί. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η προσέγγιση της Ουάσιγκτον θέτει υπό αμφισβήτηση το πολυμερές σύστημα εμπορικών κανόνων και εντείνει την αβεβαιότητα για τις διεθνείς αγορές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει καταρτίσει λίστα πιθανών αντιμέτρων σε περίπτωση κλιμάκωσης, με στόχο την επιβολή περιορισμών σε εξαγωγές των ΗΠΑ που σχετίζονται με ευαίσθητους τομείς της αμερικανικής οικονομίας, όπως τα αγροτικά προϊόντα, η βαριά βιομηχανία και τα καταναλωτικά αγαθά. Από την πλευρά τους, επιχειρήσεις της ΕΕ εκφράζουν έντονη ανησυχία για τις επιπτώσεις ενδεχόμενης εμπορικής σύγκρουσης, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στις διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού.
Η εξέλιξη των συνομιλιών τις επόμενες εβδομάδες εκτιμάται ως καθοριστική για την πορεία των εμπορικών σχέσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και για τη διατήρηση της πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας σε διεθνές επίπεδο.
