Με αφορμή τη συμπλήρωση 7 χρόνων από την έναρξη εφαρμογής του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (GDPR), ο Πρόεδρος της Αρχής Κωνσταντίνος Μενουδάκος παραχώρησε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη 27 Μαΐου στην ΕΣΗΕΑ. Ενόψει της επικείμενης αποχώρησής του, ο Κ. Μενουδάκος πραγματοποίησε συνοπτικό απολογισμό της επταετίας 25/5/2018 – 25/5/2025 ενώ αναφέρθηκε και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ανεξάρτητη Αρχή. Ακολούθησε η υποβολή ερωτήσεων και συζήτηση με εκπροσώπους των Μέσων Ενημέρωσης.
Στα βασικά σημεία της εισαγωγικής ομιλίας του ο Πρόεδρος της Αρχής, μεταξύ άλλων, σημείωσε τα εξής:
«Ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων έχει ενισχύσει τα δικαιώματα των υποκειμένων των δεδομένων, δηλαδή των φυσικών προσώπων, και κατ’ επέκταση τις υποχρεώσεις των υπευθύνων επεξεργασίας. Καθόρισε μεθόδους για να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τη νομοθεσία, καθώς και αυστηρότερες κυρώσεις για όσους παραβιάζουν τους κανόνες. Ενίσχυσε, επίσης, τη συνεργασία των εθνικών Αρχών Προστασίας Δεδομένων. Ο Κανονισμός, όμως, δεν αποτελεί μόνο ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο αλλά εισάγει και μια νέα κουλτούρα ευθύνης και συμμόρφωσης».
«Αν και αποδυναμωμένη από πλευράς πόρων και υποδομών η Αρχή ανταποκρίθηκε στο μέγιστο δυνατό βαθμό στις αρμοδιότητες και τα καθήκοντα που της ανατέθηκαν με τον ευρωπαϊκό Κανονισμό και τον εθνικό νόμο. Μεταξύ των πολλών δραστηριοτήτων της, εξέτασε σημαντικά ζητήματα και εξέδωσε πλήθος αποφάσεων, γνωμοδοτήσεων και κατευθυντήριων γραμμών δίνοντας, παράλληλα, έμφαση και στην ενημέρωση – ευαισθητοποίηση των υποκειμένων των δεδομένων και των υπευθύνων και εκτελούντων την επεξεργασία δεδομένων».
«Σε ένα κράτος δικαίου κάθε επεξεργασία προσωπικών δεδομένων πρέπει να γίνεται για συγκεκριμένο σκοπό και προβλέπεται σε νόμο. Δεν αποτελεί αυτή η παραδοχή μόνο την άποψη της Αρχής ή την άποψη των ομόλογων εποπτικών αρχών, αλλά και τη σταθερή νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Αυτό που απαιτείται είναι νηφάλιες σταθμίσεις και κατάλληλες διασφαλίσεις βάσει κινδύνου. Η Αρχή δεν ασκεί πολιτική, αλλά βοηθάει ώστε οι πολιτικές να είναι συμβατές με το θεσμικό πλαίσιο».
«Η Αρχή καταβάλλει συστηματικές προσπάθειες για την ενημέρωση – ευαισθητοποίηση σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων και την παροχή κατάλληλων εργαλείων για τη διευκόλυνση της τήρησης των κανόνων προστασίας. Σε αυτό το πλαίσιο, εγκαινίασε πρόσφατα τον ενιαίο χώρο των νέων ψηφιακών της εργαλείων, τα οποία είναι πλέον διαθέσιμα στην ιστοσελίδα της https://www.dpa.gr/online-toolkits».
«Ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων αποτελεί πλέον παγκόσμιο πρότυπο και συγχρόνως βρίσκεται στο επίκεντρο της νέας νομοθεσίας για την ενιαία ψηφιακή αγορά στην Ευρώπη. Μια σειρά νομοθετημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εντασσόμενων στην ψηφιακή της στρατηγική και τη στρατηγική για τα δεδομένα, άρχισαν να εφαρμόζονται ή η εφαρμογή τους επίκειται – νομοθετημάτων που σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό αλληλεπιδρούν με τον Γενικό Κανονισμό και γενικότερα ενέχουν ζητήματα προσωπικών δεδομένων».
«Δύο είναι τα ζητούμενα προκειμένου οι ανεξάρτητες Αρχές, και ειδικότερα η Αρχή Προστασίας Δεδομένων, να επιτελέσουν τον ρόλο που τους έχει ανατεθεί: Κατοχύρωση της ανεξαρτησίας της Αρχής και εξασφάλιση των αναγκαίων μέσων για την αποτελεσματική λειτουργία της. Ως προς το δεύτερο, η Αρχή αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Αποτελεί επιτακτική ανάγκη η ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και των πόρων της Αρχής, η σχετιζόμενη με την ανάγκη αυτή εξαίρεση της Αρχής από τις χρονοβόρες διαδικασίες ΑΣΕΠ και η θεσμική ενίσχυση της Αρχής με τροποποίηση διατάξεων του ν. 4624/2019, για την οποία έχει υποβληθεί από καιρό σχετική πρόταση στο Υπουργείο Δικαιοσύνης με σχέδια σχετικών διατάξεων. Τα δύο τελευταία χρόνια αντιμετωπίζει επιπλέον το σοβαρότατο πρόβλημα της στέγασης».
«Στην Ελλάδα η ενίσχυση των ανεξάρτητων αρχών και η μέριμνα για την αποτελεσματική λειτουργία τους δεν αποτελεί προτεραιότητα των κυβερνήσεων. Όπως συνηθίζει να λέει ο καθηγητής Σπύρος Βλαχόπουλος, που είναι μέλος της Αρχής μας, τα κόμματα αγαπούν τις ανεξάρτητες αρχές όταν είναι στην αντιπολίτευση και τις αμφισβητούν όταν είναι στην κυβέρνηση. Κάποιες φορές μάλιστα, θα προσέθετα, η αμφισβήτηση εκφράζεται με δηλώσεις οι οποίες δίνουν την εντύπωση πιέσεων ή απειλών που υπονομεύουν το κύρος και την αξιοπιστία τους. Φαίνεται ότι στην Ελλάδα δεν έχει εμπεδωθεί στη συνείδηση του πολιτικού συστήματος ότι στην ώριμη δημοκρατία αντίβαρα της εξουσίας δεν είναι μόνο τα δικαστήρια, αλλά και οι ανεξάρτητες αρχές, τουλάχιστον οι συνταγματικά προβλεπόμενες, στο πλαίσιο αρμοδιότητας καθεμίας. Για να μη δημιουργηθούν όμως εσφαλμένες εντυπώσεις ως προς την Αρχή θεωρώ αναγκαίο να διευκρινίσω ότι στο χρονικό διάστημα της θητείας μου η Αρχή επιτέλεσε το έργο της χωρίς επηρεασμούς από παρεμβάσεις οποιουδήποτε, ακόμη και σε υποθέσεις με ευρύτερο ενδιαφέρον που υπήρξαν αντικείμενο κομματικής αντιπαράθεσης».
«Είναι μεγάλες οι προσδοκίες της κοινωνίας και των πολιτών από την Αρχή Προστασίας Δεδομένων και αυτή έχει χρέος να ανταποκριθεί στις προσδοκίες τους. Για τον σκοπό αυτόν επαναλαμβάνω ότι τα αρμόδια όργανα της Πολιτείας πρέπει να αναλάβουν τις αναγκαίες πρωτοβουλίες που ανήκουν στην αρμοδιότητά τους για να της δώσουν τα αναγκαία μέσα».
Στη συνέντευξη Τύπου παραβρέθηκε η Πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ Μαρία Αντωνιάδου και Μέλη της Αρχής Προστασίας Δεδομένων. Τον Πρόεδρο της Αρχής Προστασίας Δεδομένων πλαισίωσαν ο Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης της Αρχής Δρ. Βασίλης Ζορκάδης, ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Εποπτικού Έργου Δρ. Γιώργος Ρουσόπουλος και ο Προϊστάμενος του Αυτοτελούς Τμήματος Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων Δρ. Ηλίας Αθανασιάδης.
- Από το 2018 έως τις 20/5/2025:
- Έχουν επιβληθεί από την Αρχή πρόστιμα που ανέρχονται στο ποσό των 36.586.149 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του προστίμου των 20 εκατομμυρίων στην εταιρεία Clearview).
- Έχουν υποβληθεί 9.069 καταγγελίες.
- Έχουν διεκπεραιωθεί 6.916 υποθέσεις καταγγελιών.
