Στη δημοσιότητα δόθηκε η Έκθεση της διακομματικής Ομάδας Εργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την πορεία υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», έπειτα από αποστολή στην Αθήνα τον Απρίλιο και σειρά επαφών με το Υπουργείο Οικονομίας, τη Βουλή, το Ελεγκτικό Συνέδριο και φορείς της αγοράς. Σύμφωνα με τη μελέτη, η Ελλάδα καταγράφει σημαντική πρόοδο τόσο στην απορρόφηση των ευρωπαϊκών πόρων όσο και στην υλοποίηση μεγάλων έργων ψηφιακού και τεχνολογικού μετασχηματισμού.
Ειδικότερα, η Έκθεση επιβεβαιώνει ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί κεντρικό άξονα του Εθνικού Σχεδίου, με παρεμβάσεις που αφορούν την ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών, την ολοκλήρωση του ψηφιακού κτηματολογίου, τη μετάβαση στο 5G, τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων φορολογικού ελέγχου, καθώς και την ψηφιακή αναβάθμιση κρίσιμων λειτουργιών του Δημοσίου, της υγείας και της αγοράς εργασίας. Η μελέτη αναγνωρίζει ότι μεταρρυθμίσεις όπως το ψηφιακό κτηματολόγιο, η ηλεκτρονική δικαιοσύνη και ο εκσυγχρονισμός των πληροφοριακών συστημάτων συνέβαλαν στον σχεδιασμό πιο διαφανούς, ευέλικτης και αποτελεσματικής διοίκησης, ενώ η υλοποίηση του σχεδίου επέτρεψε τη δημιουργία δεκάδων έργων ψηφιακού χαρακτήρα σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
Μεταξύ των πιο χαρακτηριστικών έργων που επισκέφθηκε η αποστολή και χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, περιλαμβάνονται η αναβάθμιση του Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης Κουμουνδούρου, το οποίο διασφαλίζει τη σταθερότητα του ηλεκτρικού δικτύου και την καλύτερη αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσω νέων τεχνολογικών υποδομών, και το νέο ερευνητικό και παραγωγικό κέντρο βιοτεχνολογίας της DEMO SA, το οποίο αναμένεται να δημιουργήσει πάνω από 1.000 θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης και να καταστήσει την εταιρεία πρώτη στην Ελλάδα στην παραγωγή βιοφαρμακευτικών προϊόντων. Σύμφωνα με τη μελέτη, οι επενδύσεις αυτές προωθούν την καινοτομία, τη διασύνδεση της έρευνας με τη βιομηχανία και την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών αιχμής.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις δράσεις των δήμων και της τοπικής αυτοδιοίκησης για έξυπνες πόλεις, την εφαρμογή τεχνολογικών λύσεων για κοινωνικές υπηρεσίες και τη βελτίωση της ασφάλειας των πολιτών. Παράλληλα, επισημαίνονται οι προκλήσεις που σχετίζονται με την αυξημένη διοικητική επιβάρυνση και τη διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων, ζήτημα που έχει τεθεί ως προτεραιότητα για τη συνέχεια του προγράμματος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης, το Εθνικό Σχέδιο «Ελλάδα 2.0» διαθέτει συνολικό προϋπολογισμό 36 δισ. ευρώ (16,3% του ΑΕΠ του 2023), με τα 21,3 δισ. (9,7% του ΑΕΠ) να έχουν ήδη εκταμιευθεί. Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση στην ΕΕ ως προς το ποσοστό απορρόφησης πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης σε σχέση με το ΑΕΠ, ενώ έχει εκπληρώσει 139 ορόσημα και το ποσοστό επίτευξης ανέρχεται στο 35%, υπερβαίνοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 32%. Το 60% των συνολικών πόρων του προγράμματος έχει ήδη εισρεύσει στη χώρα, με το σχεδόν ήμισυ αυτών να έχει διατεθεί ως πληρωμές και δάνεια προς την οικονομία. Παράλληλα, καταγράφεται ότι η χώρα συγκαταλέγεται στη στενή ομάδα των έξι κρατών-μελών που έχουν υποβάλει πέντε ή περισσότερα αιτήματα πληρωμής, ενώ βρίσκεται στην έκτη θέση ως προς τις εκταμιεύσεις σε σχέση με τον συνολικό προϋπολογισμό του Σχεδίου.
Σημαντική είναι και η συμβολή του Ταμείου στη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μέσω του μηχανισμού χορήγησης χαμηλότοκων επενδυτικών δανείων και προγραμμάτων κατάρτισης σε ψηφιακές και τεχνολογικές δεξιότητες. Επίσης, επισημαίνεται ότι οι μεταρρυθμίσεις και τα έργα που υλοποιούνται για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του επενδυτικού κενού και δημιουργούν το υπόβαθρο για τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας τα επόμενα χρόνια.
Η Έκθεση καταλήγει ότι, με βάση εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος, η πλήρης εκτέλεση του Εθνικού Σχεδίου θα οδηγήσει σε αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 6,9% έως το 2026, κυρίως χάρη στην αύξηση των επενδύσεων σε τεχνολογίες και υποδομές, ενώ αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στην αύξηση της απασχόλησης, των ιδιωτικών επενδύσεων, των εξαγωγών και των φορολογικών εσόδων. Η αποστολή της διακομματικής Ομάδας Εργασίας του Ευρωκοινοβουλίου, όπως σημειώνει και το Υπουργείο Οικονομίας, διαπίστωσε ότι η Ελλάδα αξιοποιεί δυναμικά το καινοτόμο αυτό χρηματοδοτικό εργαλείο, καταγράφοντας διαρκώς υψηλές επιδόσεις στην υλοποίηση τεχνολογικών, ψηφιακών και ερευνητικών έργων προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας.
