Σημαντικά ευρήματα για τις αμοιβές, τις παροχές και τις προσδοκίες εργαζομένων και εργοδοτών στην Ελλάδα προκύπτουν από την έρευνα με τίτλο «Salaries & Benefits – Balancing Expectations and Offers», που πραγματοποίησε το δίκτυο wherewework. Από την έρευνα προκύπτει σημαντική απόκλιση ανάμεσα στα αιτήματα των εργαζομένων και στις προσφορές των εργοδοτών, ενώ γίνεται εμφανές ένα γενικότερο αίσθημα απογοήτευσης του εργατικού δυναμικού καθώς και μία τάση αναζήτησης για καλύτερη επαγγελματική στέγη.
Η έρευνα κάλυψε εργαζόμενους και εργοδότες αναδεικνύοντας χάσμα
Η έρευνα διήρκησε από τις 15 Απριλίου έως την 1 Ιουνίου και έλαβε χώρα σε Ελλάδα, Μολδαβία, Βουλγαρία, Ρουμανία και Ουγγαρία, ενώ συνολικά συμμετείχαν πάνω από 9.000 ερωτηθέντες σε περιφερειακό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων τόσο εργαζομένων όσο και εργοδοτών.
Στην Ελλάδα συνολικά συμμετείχαν περισσότεροι από 1.500 εργαζόμενοι και εργοδότες, με τις απαντήσεις τους να αποκαλύπτουν ότι οι περισσότεροι απασχολούμενοι στη χώρα δεν είναι ικανοποιημένοι από το πακέτο μισθού και προνομίων που λαμβάνουν (αναλογικά με τον ρόλο και την εμπειρία τους) και είναι ανοιχτοί στο να αλλάξουν άμεσα επαγγελματική στέγη. Την ίδια στιγμή, η πλειοψηφία των εργοδοτών δεν σχεδιάζει ριζικές αλλαγές στην πολιτική αποδοχών των εταιρειών τους, γεγονός που αποδεικνύει πως υπάρχει σημαντικό χάσμα ανάμεσα στις προσδοκίες του ανθρώπινου δυναμικού και στην πολιτική των εταιρειών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι συμμετέχοντες εργαζόμενοι και επαγγελματίες HR προέρχονται από μία ευρεία γκάμα επαγγελματικών κλάδων, με την πλειοψηφία να απασχολείται σε λιανεμπόριο, κατασκευές, υγεία – φάρμακο, συμβουλευτικές, τηλεπικοινωνίες, τράπεζες κ.α. Η έρευνα φρόντισε να υπάρχει καλή ισορροπία στο επίπεδο των συμμετεχόντων καθώς απάντησαν εργαζόμενοι από entry level έως και managers, ενώ υπήρχε ισορροπημένη εκπροσώπηση και των εργοδοτών, από μικρές επιχειρήσεις μέχρι εταιρείες με περισσότερους από 1.000 εργαζόμενους.
Ο Costin Tudor, CEO της wherewework, υπογράμμισε τη σημασία των ευρημάτων, σημειώνοντας: «Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι ζωτικής σημασίας, καθώς μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα πώς μεταβάλλεται η αγορά εργασίας στην Ελλάδα και πώς συγκρίνεται με άλλες ευρωπαϊκές αγορές εργασίας. Το χάσμα μεταξύ των προσδοκιών των εργαζομένων και των προσφορών των εργοδοτών δεν περιορίζεται σε απλούς αριθμούς, αλλά αντανακλά μια βαθύτερη ανάγκη για διαφάνεια, διάλογο και πρόσβαση σε αξιόπιστες πληροφορίες. Σε αυτό το πλαίσιο, τα ευρήματα στην Ελλάδα παρέχουν μια αποκαλυπτική εικόνα της αγοράς εργασίας της χώρας, όπου η σαφής αναντιστοιχία μεταξύ των προσδοκιών των εργαζομένων και των προσφορών των εργοδοτών υποδηλώνει την επείγουσα ανάγκη για ουσιαστικές αλλαγές».
Απαισιοδοξία για αυξήσεις από τους εργαζόμενους και τάσεις φυγής
Τα ευρήματα παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όσον αφορά στην επιθυμία των εργαζομένων να αλλάξουν άμεσα επαγγελματική στέγη. Μόλις το 10,6% των συμμετεχόντων δηλώνει ικανοποίηση από τη δουλειά του, σχεδόν το 30% δηλώνει ότι ψάχνει ενεργά νέα εργασιακή στέγη, το 44% αναφέρει ότι σε περίπτωση που παρουσιαστεί καλή επαγγελματική ευκαιρία θα ήθελε να μεταβεί σε άλλη εταιρεία και σχεδόν το 9% τονίζει πως πιθανότατα θα εξετάσει το ενδεχόμενο να αλλάξει δουλειά μέσα στους επόμενους 6 – 12 μήνες.
Η δυσαρέσκεια των εργαζομένων είναι εμφανής και από τη μεγάλη διαφορά που προκύπτει μεταξύ των μισθών που λαμβάνουν και εκείνων που θεωρούν δίκαιους με βάση τον ρόλο και την εμπειρία τους. Αναλυτικότερα, το 48% των ερωτηθέντων δηλώνουν «δυσαρεστημένοι» ή «πολύ δυσαρεστημένοι» από το εισόδημά τους, 36% δηλώνουν «ουδέτερα συναισθήματα», 15% «ικανοποιημένοι» και μόλις 0,5% «πολύ ικανοποιημένοι». Την ίδια στιγμή, σχεδόν ένας στους δύο εργαζόμενους δηλώνει ότι δεν έχει λάβει καμία αύξηση τα δύο τελευταία χρόνια (ποσοστό σχεδόν διπλάσιο από αυτό των υπολοίπων χωρών) και μόλις ένας στους δέκα απαντά ότι το ίδιο χρονικό διάστημα έχει λάβει αύξηση μεγαλύτερη από 10%.
Τι ζητούν οι εργαζόμενοι
Η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων (65%) ιεραρχεί ως σημαντικότερο παράγοντα για αλλαγή δουλειάς ένα καλύτερο πακέτο αποδοχών (μισθός και άλλες παροχές). Στη δεύτερη θέση της λίστας κατατάσσεται το καλύτερο εργασιακό περιβάλλον (16,5%) και ακολουθούν ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης (9%), δυνατότητα τηλεργασίας και ευέλικτου προγράμματος (6%) και άλλοι παράγοντες (3%).
Όσον αφορά τις επιπλέον παροχές των εταιρειών (εκτός μισθού), οι εργαζόμενοι σημειώνουν ως συνηθέστερες την ιδιωτική ασφάλεια υγείας (40%) και ακολουθούν κουπόνια σίτισης (33%), bonus αποδοτικότητας (27%), ευελιξία ωραρίου – τηλεργασία (27%) και ασφάλεια ζωής (11%). Το 94% των συμμετεχόντων πάντως σημειώνει ότι η αύξηση μισθού είναι το στοιχείο που θα τους έπειθε να μείνουν περισσότερο στην εταιρεία τους, ενώ οι άλλες παροχές που θα είχαν αντίστοιχο αποτέλεσμα είναι οι ευκαιρίες ανέλιξης (57%) και τα μεγαλύτερα bonuses (42%). Σε κάθε περίπτωση, δεν υπάρχει μεγάλη αισιοδοξία ούτε σε αυτό το κομμάτι, καθώς το 57% προβλέπει απόλυτη στασιμότητα σε μισθό και παροχές τα επόμενα δύο χρόνια.
Δεν διαφαίνεται τάση για αυξήσεις από τους εργοδότες
Οι απαντήσεις των εργοδοτών που συμμετείχαν στην έρευνα προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τις τρέχουσες στρατηγικές αμοιβών στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 21% των εργοδοτών ανέφερε ότι ο μέσος καθαρός μισθός στην εταιρεία τους είναι κάτω από 1.000 ευρώ, ενώ το 34% δήλωσε ότι κυμαίνεται μεταξύ 1.000 και 1.500 ευρώ. Μόνο το 3% δήλωσε ότι ο μέσος μισθός υπερβαίνει τα 3.000 ευρώ.
Όσον αφορά τις επιπρόσθετες παροχές, το 10% των εργοδοτών παραδέχτηκε ότι δεν προσφέρει κανένα benefit. Σχεδόν το 50% δήλωσε ότι παρέχει επιπλέον παροχές αξίας έως 100 ευρώ το μήνα, ενώ το 30% ανέφερε ότι προσφέρει παροχές αξίας μεταξύ 100 και 200 ευρώ.
Είναι σημαντικό ότι το 62% των εργοδοτών δήλωσε ότι δεν σχεδιάζει να αυξήσει τον προϋπολογισμό για τις παροχές, ενώ το 9% δήλωσε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο περικοπών. Μόνο το 15% έχει προγραμματίσει να αυξήσει τις δαπάνες για παροχές, με το ίδιο ποσοστό να εξετάζει το ενδεχόμενο εισαγωγής νέων benefits. Την ίδια στιγμή, μόλις το 15% των εργοδοτών δήλωσε ότι σκοπεύει να αναθεωρήσει σημαντικά τη συνολική στρατηγική αποζημίωσης κατά το επόμενο έτος. Αντίθετα, οι περισσότερες εταιρείες σχεδιάζουν είτε στοχευμένες αλλαγές σε συγκεκριμένους τομείς (47%) είτε ελάχιστες προσαρμογές (37%).
Οι βασικοί παράγοντες για την παραμονή των εργαζομένων και η σημασία του feedback
Παρόλο που δεν υπάρχει σημαντική τάση για αύξηση των μισθών στην Ελλάδα, σχεδόν οι μισοί εργοδότες (49%) αναγνωρίζουν ότι η συνολική αμοιβή είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας τόσο για τη διατήρηση των υφιστάμενων εργαζομένων όσο και για την προσέλκυση νέων ταλέντων. Ακολουθούν η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής (23,33%) και η εταιρική κουλτούρα (14%) ως βασικοί παράγοντες διατήρησης του προσωπικού, ενώ οι ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης (9%) και η ποιότητα της διοίκησης (5%) αξιολογούνται χαμηλότερα.
Πάντως είναι ενθαρρυντικό γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εργοδοτών ενδιαφέρεται να λαμβάνει feedback από τους εργαζόμενους για το πόσο ικανοποιημένοι μένουν από το εισόδημά τους, ωστόσο παρατηρείται ποικιλία στους τρόπους που το λαμβάνουν. Οι επικρατέστερες μέθοδοι περιλαμβάνουν εσωτερικές έρευνες, ατομικές συζητήσεις, ανεπίσημες μεθόδους ανατροφοδότησης και διαδικτυακές πλατφόρμες αξιολόγησης. Μόνο το 14% των εργοδοτών ανέφερε ότι δεν συλλέγει καθόλου feedback από τους υπαλλήλους του.
Ανάγκη για αλλαγές
Τα ευρήματα της έρευνας αποτυπώνουν με σαφήνεια το διευρυνόμενο χάσμα ανάμεσα στις προσδοκίες των εργαζομένων και στις στρατηγικές των εργοδοτών στην Ελλάδα. Η απουσία ουσιαστικών παρεμβάσεων σε μισθούς και παροχές, σε συνδυασμό με την έντονη κινητικότητα και δυσαρέσκεια του ανθρώπινου δυναμικού, αναδεικνύει την ανάγκη για επαναπροσδιορισμό της εργοδοτικής πολιτικής. Αν οι επιχειρήσεις επιθυμούν να διατηρήσουν και να προσελκύσουν ταλαντούχους επαγγελματίες, οφείλουν να ευθυγραμμίσουν τις προσφορές τους με τις ανάγκες και τις φιλοδοξίες των εργαζομένων σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο εργασιακό τοπίο.