Η υιοθέτηση ισχυρών δομών διακυβέρνησης, η εστίαση στη βιωσιμότητα και η στρατηγική αξιοποίηση συγχωνεύσεων και εξαγορών, αναδεικνύονται ως οι τρεις κρίσιμοι πυλώνες για τη διασφάλιση της διαγενεακής ανάπτυξης των οικογενειακών επιχειρήσεων, σύμφωνα με τη νέα παγκόσμια μελέτη «Global Family Business Report 2025». Η μελέτη, η οποία αποτελεί προϊόν συνεργασίας της KPMG Private Enterprise και του STEP Project Global Consortium, ανέλυσε δεδομένα από 2.683 οικογενειακές επιχειρήσεις σε 80 χώρες, εξετάζοντας τις στρατηγικές τους σε ένα περιβάλλον ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων και γεωπολιτικής αβεβαιότητας.
Ένα από τα πλέον καθοριστικά ευρήματα της έρευνας είναι η άμεση συσχέτιση της διακυβέρνησης με τις υψηλές επιδόσεις. Οι επιτυχημένες οικογενειακές επιχειρήσεις είναι κατά 10% πιο πιθανό να διαθέτουν Διοικητικό Συμβούλιο με σαφείς ευθύνες και αρμοδιότητες. Συγκεκριμένα, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο το 61% των επιχειρήσεων του δείγματος διαθέτει Διοικητικό Συμβούλιο, το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 67% μεταξύ των επιχειρήσεων υψηλών επιδόσεων. Η τάση αυτή είναι ακόμη πιο έντονη στην Ευρώπη, όπου το 72% των επιχειρήσεων υψηλών επιδόσεων διαθέτει Διοικητικό Συμβούλιο, έναντι 62% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 32% των οικογενειακών επιχειρήσεων ανέφερε υψηλές επιδόσεις σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές του, με το ποσοστό στην Ευρώπη να φτάνει το 34% και στην Αμερική το 37%. Η μελέτη συνδέει την επιτυχία αυτή με την έννοια της «Διαγενεακής Επιχειρηματικότητας», την ικανότητα, δηλαδή, καλλιέργειας επιχειρηματικής νοοτροπίας από γενιά σε γενιά. Το 46% του παγκόσμιου δείγματος εμφάνισε υψηλά επίπεδα ΔΕΠ, και ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις αυτές είχαν 43% περισσότερες πιθανότητες να αναφέρουν υψηλές επιδόσεις.
Η βιωσιμότητα αναδεικνύεται επίσης σε στρατηγική προτεραιότητα και όχι απλώς σε επιλογή. Πάνω από το 80% του παγκόσμιου δείγματος εμφάνισε υψηλά επίπεδα βιωσιμότητας, ενώ το 48% αυτών των επιχειρήσεων ανέφερε ταυτόχρονα και υψηλές επιδόσεις. Η διακυβέρνηση παίζει και εδώ ρόλο, καθώς το 70% των επιχειρήσεων με υψηλή βιωσιμότητα διέθετε Διοικητικό Συμβούλιο. Ωστόσο, η έρευνα εντοπίζει ένα σημαντικό κενό στη μέτρηση, καθώς λιγότερο από το 50% των οικογενειακών επιχειρήσεων παγκοσμίως είναι σε θέση να μετρήσουν τον πραγματικό περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο.
Η έρευνα καταγράφει έντονη δραστηριότητα στον τομέα των Συγχωνεύσεων και Εξαγορών, καθώς οι επιχειρήσεις που συμμετείχαν σε τέτοιες κινήσεις παρουσίασαν κατά μέσο όρο 14% υψηλότερες επιδόσεις. Σχεδόν 500 επιχειρήσεις του δείγματος προχώρησαν σε M&A την τελευταία τριετία, με πάνω από το 60% των στόχων εξαγοράς να είναι επίσης οικογενειακές επιχειρήσεις, ποσοστό που στην Ευρώπη έφτασε το 71%. Η τάση αυτή συνοδεύεται από αυξανόμενο ενδιαφέρον εταιρειών ιδιωτικών κεφαλαίων να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξή τους, καθώς και από την ενίσχυση του ρόλου των «Ενσωματωμένων Family Offices» που προσφέρουν «υπομονετικό κεφάλαιο».
Παρά τις θετικές προοπτικές, η μελέτη εντοπίζει σημαντικές εσωτερικές προκλήσεις. Η ενεργός συμμετοχή της επόμενης γενιάς παραμένει χαμηλή, καθώς μόνο το 52% των μελών της συμμετέχει ενεργά στη χάραξη στρατηγικής. Ταυτόχρονα, καταγράφονται ελλείμματα στην επικοινωνία, με σχεδόν το 40% των συμμετεχόντων να διατυπώνει επιφυλάξεις για την ποιότητά της, καθώς μόλις το 21% δήλωσε ότι «συμφωνεί απόλυτα» πως τα μέλη της οικογένειας είναι ικανοποιημένα από αυτήν. Ενδεικτικό είναι επίσης ότι μόνο το 30% «συμφωνεί απόλυτα» ότι οι συγκρούσεις εντός της οικογένειας διαχειρίζονται αποτελεσματικά.
