Στο πλαίσιο της πρώτης διανομής δικαιωμάτων από Δημόσιο Δανεισμό, που αφορούν τα έτη 2023 και 2024, συγκεντρώθηκαν από τον ΟΣΔΕΛ (Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου) πλήρη στοιχεία δανεισμών από 85 αντιπροσωπευτικές δημόσιες και δημοτικές βιβλιοθήκες.
Σύμφωνα με τα δεδομένα αυτά, οι επιλογές δανεισμού αποκαλύπτουν ενδιαφέροντα στοιχεία σχετικά με τα είδη βιβλίων που προτιμήθηκαν για τα έτη αυτά. Παράλληλα, αναδεικνύουν ποια βιβλία δανείστηκαν περισσότερο, σε ποιους εκδοτικούς οίκους ανήκουν, ποιοι Έλληνες μεταφραστές, ποιες Ελληνίδες μεταφράστριες καθώς και ποιοι Έλληνες/Ελληνίδες και ξένοι συγγραφείς και εικονογράφοι βρίσκονται πίσω από τη δημιουργία των έργων που κέρδισαν το ενδιαφέρον του κοινού.
Συγκεκριμένα, το 43,1% των δανεισμών δείχνει την προτίμηση στα βιβλία μυθοπλασίας για ενήλικες, ενώ ακολουθούν με μικρότερα ποσοστά τα υπόλοιπα είδη βιβλίων: το 20,4% των δανεισμών ανήκει σε βιβλία μυθοπλασίας για παιδιά, το 15% σε παιδικά εικονογραφημένα βιβλία, και με σημαντική απόσταση ακολουθούν τα επιστημονικά βιβλία με 7,8% και τα βιβλία γενικών γνώσεων για παιδιά με 5,8%.
Η κατάταξη των δέκα Ελλήνων και Ελληνίδων συγγραφέων με τη μεγαλύτερη συχνότητα δανεισμού ακολουθεί, με τον Ευγένιο Τριβιζά στην κορυφή, του οποίου η απήχηση παραμένει αμείωτη. Ο μεγάλος αριθμός των βιβλίων του και η διαχρονική του σχέση με τους αναγνώστες εξηγούν την πρωτιά του στη λίστα. Μαζί με τον Ευγένιο Τριβιζά βρίσκονται οι παρακάτω:
- Ευγένιος Τριβιζάς
- Λένα Μαντά
- Ρένα Ρώσση – Ζαΐρη
- Χρυσηίδα – Χρύσα Δημουλίδου
- Μαρία Τζιρίτα
- Γιώργος Πολυράκης
- Σόφη Θεοδωρίδου
- Φίλιππος Μανδηλαράς
- Πασχαλία Τραυλού
- Αντώνης Παπαθεοδούλου
Οι δέκα πρώτοι/πρώτες Έλληνες και Ελληνίδες εικονογράφοι, των οποίων τα έργα συνόδευσαν πολλά από τα βιβλία για παιδιά και νέους που προτιμήθηκαν, βάσει συχνότητας δανεισμού, είναι οι εξής:
- Ναταλία Καπατσούλια
- Ίρις Σαμαρτζή
- Λήδα Βαρβαρούση
- Βαγγέλης Ελευθερίου
- Νίκος Μαρουλάκης
- Ντανιέλα Σταματιάδη
- Κατερίνα Βερούτσου
- Σοφία Ζαραμπούκα
- Ελίζα Βαβούρη
- Νικόλας Ανδρικόπουλος
Από τα δεδομένα που αντλήθηκαν, δε θα μπορούσαν να λείπουν και τα στοιχεία για τους Έλληνες μεταφραστές και τις Ελληνίδες μεταφράστριες. Η κατάταξη των δέκα πρώτων αναλυτικά:
- Μαρία Αγγελίδου
- Φίλιππος Μανδηλαράς
- Μάρω Ταυρή
- Πετρούλα Γαβριηλίδου
- Ρένα Ρώσση – Ζαΐρη
- Αντώνης Παπαθεοδούλου
- Βίκυ Λιανού
- Βασιλική Κοκκίνου
- Ευγενία Κολυδά
- Χαρά Γιαννακοπούλου
Με βάση τους δανεισμούς που πραγματοποιήθηκαν, προέκυψε επίσης μια ενδιαφέρουσα αποτύπωση εκδοτικών οίκων. Οι πρώτες δέκα εκδοτικές επιχειρήσεις είναι:
- Ψυχογιός
- Μεταίχμιο
- Πατάκη
- Διόπτρα
- Παπαδόπουλος
- Καστανιώτη
- Μίνωας
- Ίκαρος
- Οίκος Α. Α. Λιβάνη
- Κέδρος
Από τα μεταφρασμένα βιβλία τη μεγαλύτερη δημοφιλία εμφανίζουν τίτλοι για παιδιά και νέους. Οι δέκα ξένοι συγγραφείς με τους περισσότερους δανεισμούς είναι:
- Jürgen Banscherus
- Elisabetta -Maria Dami
- Jeff Kinney
- Roger Hargreaves
- Daisy Meadows
- Orianne Lallemand
- Renée – Rachel Russell
- Jo Nesbø
- Axel Scheffler
- Julia Donaldson
Οι δέκα ξένοι εικονογράφοι με τους περισσότερους δανεισμούς, είναι:
- Axel Scheffler
- Roger Hargreaves
- Georgie Ripper
- Éléonore Thuillier
- Jeff Kinney
- Benji Davies
- Ingo Siegner
- David McKee
- Oliver Jeffers
- Λίζα Χενς
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η πλειονότητα των βιβλίων που καταγράφονται, ακόμη και μέσα στα 50 πρώτα σε αναγνωσιμότητα, ανήκουν σε εκδόσεις άνω της πενταετίας (από το 2007 έως το 2020), ενώ εντοπίζονται ακόμη και τίτλοι από τη δεκαετία του ’90 (από το 1993 έως το 1999). Το γεγονός αυτό καταδεικνύει την έλλειψη νέων τίτλων στις συλλογές των βιβλιοθηκών, η οποία είναι απόρροια των περιορισμένων οικονομικών πόρων τους και της υποχρηματοδότησής τους από το κράτος.
Επισημαίνεται πως ο ΟΣΔΕΛ, μετά από πολυετείς προσπάθειες για την υλοποίηση του θεσμού του δημόσιου δανεισμού στη χώρα μας, θα διανείμει φέτος για πρώτη φορά δικαιώματα για τους δανεισμούς από δημόσιες και δημοτικές βιβλιοθήκες των ετών 2023 και 2024
