Σημαντική διεύρυνση της αγοράς μικροχρηματοδοτήσεων στην Ελλάδα καταγράφηκε το 2024, σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση που συνέταξαν το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και η Τράπεζα της Ελλάδος. Το έγγραφο, που υπογράφουν ο Υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης και ο Διοικητής Γιάννης Στουρνάρας, επιβεβαιώνει την ωρίμανση του θεσμού ως συμπληρωματικού εργαλείου προς το τραπεζικό σύστημα. Βασικός στόχος παραμένει η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και η κοινωνική ένταξη, παρέχοντας κεφάλαια σε φυσικά πρόσωπα, μικρές επιχειρήσεις και φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας. Οι πιστώσεις αυτές καλύπτουν κενά ρευστότητας, ενώ παράλληλα χρηματοδοτούν δράσεις δημόσιων πολιτικών, καθώς και δαπάνες για εκπαίδευση ή μαθητεία ευάλωτων ομάδων που αποκλείονται από τον τραπεζικό δανεισμό.
Η δραστηριότητα του κλάδου σημείωσε αλματώδη άνοδο εντός του έτους, με τον αριθμό των χορηγήσεων να φτάνει τα 508 δάνεια, καταγράφοντας αύξηση 138,50% σε σχέση με το 2023. Αντίστοιχα, η συνολική αξία των εκταμιεύσεων αυξήθηκε κατά 88,88%, αγγίζοντας τα 7,68 εκατομμύρια ευρώ. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η μείωση του μέσου ποσού δανείου, το οποίο διαμορφώθηκε στα 15.120 ευρώ από 19.090 ευρώ το προηγούμενο έτος. Η τάση αυτή υποδηλώνει στροφή της αγοράς προς την κάλυψη περισσότερων αλλά μικρότερων αναγκών, εξυπηρετώντας πολύ μικρές επιχειρήσεις και ιδιώτες που αναζητούν περιορισμένα κεφάλαια, τα οποία συχνά δεν είναι προσβάσιμα μέσω του παραδοσιακού τραπεζικού συστήματος.
Η αγορά λειτουργεί πλέον μέσω τριών αδειοδοτημένων φορέων με διαφορετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Το Ίδρυμα Μικροχρηματοδοτήσεων ΤΜΕΔΕ Microfinance Solutions διατήρησε την ηγετική του θέση το 2024, χορηγώντας 320 δάνεια συνολικής αξίας 5,3 εκατομμυρίων ευρώ, με αύξηση 81,82% στον αριθμό των πιστώσεων. Τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης κατέγραψε η Action Finance Initiative (AFI), η οποία υπερτριπλασίασε τις επιδόσεις της με 172 δάνεια ύψους 2,11 εκατομμυρίων ευρώ και μέσο ποσό τα 12.300 ευρώ. Τέλος, η εταιρεία «ΕΞΥΠΝΕΣ ΜΙΚΡΟΠΙΣΤΩΣΕΙΣ (MICROSMART)», που αδειοδοτήθηκε το 2023, εκκίνησε ουσιαστικά τη δραστηριότητά της το 2024, χορηγώντας 16 δάνεια συνολικής αξίας 267.950 ευρώ.
Σε θεσμικό επίπεδο, η λειτουργία των ιδρυμάτων διέπεται από αυστηρούς κανόνες προληπτικής εποπτείας της Τράπεζας της Ελλάδος. Κατά τη διάρκεια του 2024, υποβλήθηκε νέο αίτημα αδειοδότησης από την εταιρεία «ELGRE ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΚΡΟΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΩΝ Α.Ε.», η αξιολόγηση του οποίου βρισκόταν σε εξέλιξη έως το τέλος του έτους. Κρίσιμη παράμετρος του πλαισίου αποτελεί η υποχρέωση των ιδρυμάτων να παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες εκπαίδευσης και καθοδήγησης (mentoring) στους δικαιούχους. Η διάταξη αυτή διασφαλίζει ότι η χρηματοδότηση συνοδεύεται από την απαραίτητη τεχνογνωσία για την επιτυχή αξιοποίηση των κεφαλαίων, ενισχύοντας τη βιωσιμότητα των επιχειρηματικών εγχειρημάτων και συμβάλλοντας ουσιαστικά στην καταπολέμηση της ανεργίας.
Η έκθεση ολοκληρώνεται με μια πρόταση τροποποίησης της νομοθεσίας σχετικά με τη συχνότητα ενημέρωσης της Βουλής. Το Υπουργείο και η Τράπεζα της Ελλάδος εισηγούνται τη μετάβαση από την ετήσια στην τετραετή σύνταξη της έκθεσης αξιολόγησης. Η πρόταση βασίζεται στο γεγονός ότι, μετά την πρόσφατη ψήφιση του ν.5193/2025 που εισήγαγε βελτιώσεις στο πλαίσιο, απαιτείται εύλογος χρόνος ωρίμανσης των νέων διατάξεων ώστε να είναι δυνατή η ουσιαστική και τεκμηριωμένη αποτίμησή τους. Η αραιότερη συχνότητα υποβολής εκτιμάται ότι θα εξοικονομήσει διοικητικούς πόρους και θα επιτρέψει την εξαγωγή ασφαλέστερων συμπερασμάτων για την αποτελεσματικότητα του θεσμού σε βάθος χρόνου.
