Το 14ο e-Business & Digital Marketing World 2025 ολοκληρώθηκε αφήνοντας την αίσθηση ότι η ελληνική αγορά πέρασε σε μια νέα φάση ωρίμανσης. Ο τίτλος «ONE JOURNEY. ONE DESTINATION: THE CONSUMER» δεν ήταν απλώς επικοινωνιακό εύρημα, αλλά το νήμα που ένωσε δύο παράλληλα συνέδρια σε ένα ενιαίο αφήγημα. Στη μία αίθουσα, το eCommerce προσπαθούσε να απαντήσει στο πώς χτίζεται ένα βιώσιμο ψηφιακό κανάλι μέσα σε περιβάλλον πίεσης από διεθνείς πλατφόρμες, αυστηρότερη νομοθεσία και απαιτητικούς καταναλωτές. Στην άλλη, το Digital Marketing & Social Media χαρτογραφούσε την επόμενη ημέρα της επικοινωνίας σε έναν κόσμο όπου το AI γράφει, μοντάρει, σχεδιάζει και μετρά σε κλίμακα που μέχρι χθες έμοιαζε επιστημονική φαντασία. Κοινός παρονομαστής και στα δύο, ο άνθρωπος στην οθόνη, όχι η τεχνολογία για την τεχνολογία.
Στο κομμάτι του eCommerce, η εικόνα που αναδείχθηκε ήταν ξεκάθαρα διττή. Από τη μία πλευρά, ένας κλάδος που έχει διανύσει μεγάλη απόσταση σε λίγα χρόνια και δεν συζητά πια αν χρειάζεται eshop, αλλά πόσο ώριμη είναι η υποδομή του σε επίπεδο διαδικασιών, logistics, πληρωμών και εξυπηρέτησης. Από την άλλη, μια πραγματικότητα όπου παγκόσμιοι παίκτες όπως οι πλατφόρμες «ultra low cost» πιέζουν προς τα κάτω τις τιμές, μετατρέποντας το «borderless shopping» σε καθημερινότητα για τον Έλληνα καταναλωτή. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο έγινε σαφές ότι η στρατηγική επιβίωσης δεν μπορεί να είναι το ράλι προς τον πάτο, αλλά η επένδυση σε όλα αυτά που δεν αντιγράφονται εύκολα. Διαφάνεια στους χρόνους παράδοσης, αξιόπιστο last mile, έξυπνες πολιτικές επιστροφών, ζωντανό περιεχόμενο που εξηγεί και όχι απλώς πουλά, ανθρώπινη εξυπηρέτηση. Η συζήτηση γύρω από το de minimis και τους ελέγχους στα σύνορα υπενθύμισε ότι το παιχνίδι δεν παίζεται μόνο σε pixel και CTR, αλλά και σε επίπεδο κανονιστικού πλαισίου που καθορίζει τους όρους του ανταγωνισμού.
Ταυτόχρονα, η ωρίμανση φάνηκε και στη συζήτηση για τις πληρωμές. Η εικόνα ενός checkout που βασίζεται αποκλειστικά στο αντικαταβολή και στην κλασική κάρτα δεν ανταποκρίνεται πια στην πραγματικότητα ενός καταναλωτή που απαιτεί ευελιξία, ταχύτητα και ασφάλεια. Λύσεις όπως BNPL, IRIS, wallets, αλλά και νέα μοντέλα που μετατρέπουν την αντικαταβολή σε ψηφιακή πληρωμή, παρουσιάστηκαν όχι ως θεωρία, αλλά ως εργαλεία που ήδη αλλάζουν τη ροή των συναλλαγών. Πίσω από τα προϊόντα όμως κρύβεται ένα βαθύτερο μήνυμα. Οι επιχειρήσεις που βλέπουν τις πληρωμές απλώς ως «τεχνικό βήμα» στο τέλος του καλαθιού, χάνουν την ευκαιρία να χτίσουν εμπιστοσύνη, να μειώσουν τα κόστη και να βελτιώσουν το conversion. Όσες επενδύουν συνειδητά σε payment εμπειρία, fraud management και loyalty μηχανισμούς γύρω από αυτή, χτίζουν ένα πλεονέκτημα που δεν φαίνεται μόνο στα νούμερα, αλλά και στον τρόπο που μιλούν οι πελάτες για αυτές.
Στην αίθουσα του Digital Marketing, το κλίμα ήταν διαφορετικό, αλλά εξίσου χαρακτηριστικό της εποχής. Εκεί, το κεντρικό ερώτημα δεν ήταν πώς θα «στήσουμε» άλλο ένα κανάλι, αλλά πώς θα επαναπροσδιορίσουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε την ίδια τη δημιουργικότητα. Η τεχνητή νοημοσύνη παρουσιάστηκε σε όλες τις εκδοχές της. Από εργαλεία που μετατρέπουν απλά packshots σε high end visuals για καμπάνιες, μέχρι πλατφόρμες που παράγουν βίντεο λίγων δευτερολέπτων με σενάριο, voice over και κίνηση, έτοιμα να ανέβουν σε TikTok ή YouTube. Όμως, σε όλες τις τοποθετήσεις, επαναλαμβανόταν η ίδια προειδοποίηση. Το ότι κάτι είναι εντυπωσιακό στην πρώτη ματιά δεν σημαίνει ότι έχει ουσία. Η γραμμή ανάμεσα στο εφέ και στο νόημα είναι λεπτή και η αγορά δείχνει ότι βαριέται γρήγορα τα πρώτα και ψάχνει απεγνωσμένα το δεύτερο.
Το μεγαλύτερο ίσως κέρδος της ημέρας ήταν ότι μπήκε τάξη σε μια σειρά από μύθους γύρω από το AI στο marketing. Η συζήτηση για το αν η τεχνητή νοημοσύνη θα αντικαταστήσει τους ανθρώπους έδωσε τη θέση της σε πιο ώριμες τοποθετήσεις για το πώς θα συνεργαστούν άνθρωποι και μηχανές. Η φράση ότι «το AI δεν θα σου πάρει τη δουλειά, θα στην πάρει κάποιος που το χρησιμοποιεί καλύτερα από εσένα» ακούστηκε σε διαφορετικές εκδοχές από ανθρώπους που καθημερινά εκπαιδεύουν ομάδες, σχεδιάζουν καμπάνιες και βλέπουν στην πράξη τι λειτουργεί και τι όχι. Τονίστηκε ότι αυτό που κινδυνεύει δεν είναι το επάγγελμα του marketer, αλλά τα καθήκοντα που σήμερα εκτελεί μηχανικά. Όσα είναι επαναλαμβανόμενα, προβλέψιμα και μετρήσιμα θα αυτοματοποιηθούν. Όσα απαιτούν κρίση, ηθική, ενσυναίσθηση, γούστο και αίσθηση του πολιτισμικού context, παραμένουν ξεκάθαρα ανθρώπινη υπόθεση.
Ανάλογη απομυθοποίηση έγινε και στο κομμάτι του performance. Το αφήγημα ότι «αν έχεις budget, θα βρεις τον τρόπο» δέχτηκε σοβαρά πλήγματα από πραγματικά παραδείγματα καμπανιών όπου η υπερσυγκέντρωση στο media spend και η υποτίμηση του creative οδήγησαν σε ακριβά αδιέξοδα. Στις πλατφόρμες που λειτουργούν πλέον με AI-first λογική, η ποιότητα του δημιουργικού, η σαφήνεια της υπόσχεσης και η προσαρμογή στο κάθε format παίζουν ρόλο εξίσου σημαντικό με το πόσα χρήματα θα διατεθούν. Στο TikTok, στα Reels, στο YouTube, δεν αρκεί να «τρέχει» κάτι. Χρειάζεται να σταματά το scroll, να χτίζει συνέπεια, να βγάζει ανθρώπινη φωνή, να φέρνει πίσω δεδομένα που να έχουν νόημα. Όπως αναδείχθηκε επανειλημμένα, η πραγματική ερώτηση δεν είναι πόσες εμφανίσεις είχε μια καμπάνια, αλλά πόσο συνέβαλε σε πωλήσεις, σε προτιμήσεις, σε αναγνωρισιμότητα με διάρκεια.
Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στο κεφάλαιο influence 3.0 και στη μετάβαση από το απλό storytelling σε storyliving και storydoing. Οι συζητήσεις με δημιουργούς, δημοσιογράφους και συμβούλους επικοινωνίας έδειξαν ότι η εποχή όπου ένα brand αρκούσε να «κολλήσει» το λογότυπό του πάνω σε μια δημοφιλή φιγούρα έχει περάσει. Σήμερα το κοινό αναγνωρίζει αμέσως τι είναι αληθινό και τι όχι, ξεχωρίζει την εμπορική συνεργασία που πατά σε κοινές αξίες από εκείνη που στήθηκε βιαστικά για λίγο reach. Τα brands καλούνται να σχεδιάσουν δράσεις όπου ο καταναλωτής δεν είναι απλός θεατής, αλλά συμμέτοχος. Από πρωτοβουλίες με κοινωνικό αντίκτυπο μέχρι μικρές καθημερινές χειρονομίες, αυτό που μετρά είναι η συνέπεια ανάμεσα σε όσα λέει μία μάρκα και σε όσα κάνει. Όταν υπάρχει απόσταση, το «story» καταρρέει μαζί με την αξιοπιστία.
Πέρα από τα εργαλεία και τα formats, όμως, στο συνέδριο φάνηκε καθαρά ότι ο πραγματικός αγώνας δίνεται στο επίπεδο της οργανωσιακής κουλτούρας. Πολλές επιχειρήσεις δήλωσαν ότι «έχουν» AI επειδή χρησιμοποιούν ένα δύο εργαλεία ή παράγουν μερικές εικόνες και κείμενα. Όμως το «reality check» ήταν σκληρό. Χωρίς ξεκάθαρη στρατηγική, χωρίς εκπαίδευση των ομάδων, χωρίς ορισμένα KPIs και χωρίς κάποιον να αναλάβει τον ρόλο του εσωτερικού AI leader, το αποτέλεσμα είναι μερικά εντυπωσιακά παραδείγματα και πολλή σύγχυση. Δόθηκαν πρακτικές μεθοδολογίες για το πώς μια εταιρεία μπορεί να ξεκινήσει μικρά projects, να τα δοκιμάσει σε πραγματικά workflows, να μετρήσει κέρδη σε χρόνο και ποιότητα, να επαναπροσδιορίσει διαδικασίες και να κλιμακώσει μόνο εκεί που υπάρχει σαφές όφελος. Το μήνυμα ήταν ότι το AI δεν χρειάζεται να μπει παντού ταυτόχρονα. Χρειάζεται όμως εκεί όπου πραγματικά πονάει η επιχείρηση.
Ένα άλλο νήμα που ένωσε τις δύο αίθουσες ήταν η έννοια της εμπιστοσύνης. Στο eCommerce, η εμπιστοσύνη χτίζεται μέσα από on time παραδόσεις, καθαρές πολιτικές, ανθρώπινη εξυπηρέτηση και συνέπεια λόγων και πράξεων σε κάθε σημείο επαφής. Στο digital marketing, η εμπιστοσύνη αφορά τον τρόπο που χρησιμοποιούνται τα δεδομένα, το αν οι χρήστες νιώθουν ότι χειραγωγούνται ή ότι εξυπηρετούνται, το αν οι πλατφόρμες και τα brands σέβονται τα όρια μεταξύ εξατομίκευσης και εισβολής. Η αποχώρηση των third party cookies και η ανάγκη για first party data στρατηγικές αντιμετωπίστηκαν όχι μόνο ως τεχνική πρόκληση, αλλά και ως ευκαιρία επανατοποθέτησης. Όταν μια επιχείρηση ζητά δεδομένα με ειλικρίνεια, εξηγεί γιατί τα χρειάζεται και τα αξιοποιεί για να κάνει τη ζωή του πελάτη πιο εύκολη και όχι απλώς για να τον βομβαρδίζει με άσχετα μηνύματα, τότε η σχέση μετατρέπεται από συναλλαγή σε διάλογο.
Σε όλο αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος των ανθρώπων της αγοράς φάνηκε πιο κρίσιμος από ποτέ. CEOs, C-level στελέχη, marketers, eCommerce managers, agencies, creators και τεχνολογικοί πάροχοι μοιράστηκαν εμπειρίες που έδειξαν ότι η γραμμή μεταξύ των ρόλων θολώνει. Ο eCommerce manager χρειάζεται να καταλαβαίνει από performance και content. Ο performance expert χρειάζεται να καταλαβαίνει από brand, creative και UX. Ο creator καλείται να είναι επιχειρηματίας, να καταλαβαίνει από δεδομένα και μακροπρόθεσμη στρατηγική, όχι μόνο από like. Και όλοι μαζί πρέπει να μάθουν να συνεργάζονται με εργαλεία που αλλάζουν διαρκώς, να πειραματίζονται χωρίς φόβο και να σέβονται τον χρόνο και την προσοχή του χρήστη σαν το πιο ακριβό νόμισμα.
Από όλα όσα ειπώθηκαν στη διάρκεια της ημέρας προκύπτει ένα πυκνό πλαίσιο γνώσης για όσους ζουν από κοντά το eCommerce και το digital marketing. Τα συμπεράσματα, οι προτάσεις, οι μύθοι που κατέρρευσαν, οι τάσεις που δείχνουν προς το 2026 και τα λάθη που επαναλαμβάνονται αποτελούν έναν πρακτικό χάρτη για το πώς η αγορά μπορεί να περάσει από τα λόγια στην πράξη. Για τις επιχειρήσεις που αντιλαμβάνονται ότι το «ONE JOURNEY» σημαίνει συνεχές πέρασμα από οθόνη σε κατάστημα, από περιεχόμενο σε καλάθι, από καμπάνια σε πραγματική σχέση με τον πελάτη. Και για ένα οικοσύστημα που δείχνει πιο έτοιμο από ποτέ να δει τον καταναλωτή όχι ως «στόχο», αλλά ως άνθρωπο με χρόνο, προσδοκίες και φωνή που ακούγεται πιο δυνατά από οποιοδήποτε διαφημιστικό σποτ.
25 στρατηγικά συμπεράσματα για το σήμερα και το αύριο του eCommerce
- Όλο το eCommerce –από το φυσικό κατάστημα μέχρι το app– πρέπει να σχεδιάζεται ως ένα ενιαίο customer journey με κέντρο τον καταναλωτή.
- Η ελληνική αγορά eCommerce περνά σε φάση ώριμης, βιώσιμης ανάπτυξης που απαιτεί στρατηγική και όχι μόνο τακτικές κινήσεις.
- Temu, Shein και τα μεγάλα cross-border marketplaces πιέζουν κυρίως σε τιμή και ταχύτητα και αναγκάζουν τα ελληνικά e-shops να επαναπροσδιορίσουν τη διαφοροποίησή τους.
- Η νομοθεσία για de minimis, οι τελωνειακοί έλεγχοι και γενικά η ρύθμιση στο cross-border δεν είναι απλώς εμπόδιο, αλλά πεδίο στο οποίο θα ξεχωρίσουν οι οργανωμένες επιχειρήσεις.
- Το last mile, οι χρόνοι παράδοσης και η εμπειρία επιστροφών αποτελούν κρίσιμο κομμάτι της υπόσχεσης του brand, όχι απλά «κόστος logistics».
- Η αξιοπιστία στο «πότε θα το πάρω» μειώνει το άγχος του πελάτη και αυξάνει conversion και loyalty, όπως έδειξαν παραδείγματα τύπου dynamic delivery dates.
- AI και personalization δεν είναι πολυτέλεια, αλλά βασικός μηχανισμός για προτάσεις προϊόντων, δυναμικές τιμές, πρόβλεψη αποθεμάτων και αυτοματοποίηση εξυπηρέτησης.
- Η ωρίμανση του eCommerce κρίνεται στο κατά πόσο συνδέονται logistics, αποθήκη, πληρωμές, marketing και CRM σε ένα ενιαίο data μοντέλο.
- Οι πληρωμές αναβαθμίζονται σε εμπειρία: BNPL, IRIS, wallets, μετατρέπουν ακόμη και την αντικαταβολή σε ψηφιακό, frictionless touchpoint.
- Loyalty και retention εργαλεία πρέπει να «κουμπώνουν» με το πραγματικό ταξίδι του πελάτη, όχι να είναι απλώς extra πόντοι χωρίς σαφή αξία.
- Η ωρίμανση δεν είναι ίδια σε όλους τους κλάδους: pharma, fashion, grocery και delivery χρειάζονται διαφορετικό σχεδιασμό journey και KPIs.
- Τα marketplaces παραμένουν πολύ ισχυρά gatekeepers και επηρεάζουν τη στρατηγική πωλήσεων και το pricing.
- Οι πλατφόρμες eCommerce γίνονται «υποδομή», αλλά το πραγματικό πλεονέκτημα χτίζεται στο περιεχόμενο, στο UX και στα δεδομένα.
- Ο ρόλος των CEO και C-level είναι να δουν το eCommerce όχι ως «κανάλι» αλλά ως κεντρικό μοχλό της εταιρικής στρατηγικής.
- Η κυκλική οικονομία και τα refurbished προϊόντα δείχνουν ότι το eCommerce μπορεί να συνδέεται με βιωσιμότητα και όχι μόνο με κατανάλωση.
- Η ελληνική αγορά πρέπει να χτίσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε service, εγγυήσεις, ανθρώπινη επαφή και γνώση του τοπικού καταναλωτή απέναντι σε ultra-cheap πλατφόρμες.
- Τα case studies δείχνουν ότι «μικρές» βελτιώσεις σε delivery, CX ή πληροφορία προϊόντος μπορούν να έχουν δυσανάλογα μεγάλο impact στο conversion.
- Η πληρότητα περιεχομένου προϊόντος (χρήσεις, safety, φωτογραφίες, video) είναι κρίσιμη, ειδικά σε περιβάλλον όπου ο ανταγωνιστής έχει το ίδιο SKU στην ίδια πλατφόρμα.
- Επιστροφές που σχεδιάζονται έξυπνα (εύκολη διαδικασία, ξεκάθαρο policy, ενημέρωση σε κάθε βήμα) μετατρέπουν μια δυνητικά αρνητική εμπειρία σε λόγο επιστροφής του πελάτη.
- Συνεργασίες με last-mile providers και couriers πρέπει να αντιμετωπίζονται ως στρατηγικές, όχι απλώς ως διαγωνισμοί κόστους μεταφορικών.
- Τα νέα payment rails και τα instant payments επηρεάζουν και το cashflow του e-shop, επομένως η επιλογή payment mix είναι και οικονομική απόφαση.
- Η συλλογή και σωστή διακυβέρνηση δεδομένων (data governance, AI governance) γίνονται προϋπόθεση για ασφαλή χρήση AI στο eCommerce.
- Τα βραβεία και τα growth awards δεν είναι απλώς «PR», αλλά δείκτης της κατεύθυνσης της αγοράς και benchmark για το τι θεωρείται best practice.
- Προκλήσεις όπως cross-border, regulation και cost pressures δεν λύνονται με «κόλπα», αλλά με ωριμότητα, επαγγελματισμό και συνεργατικά οικοσυστήματα.
- Το μήνυμα «ONE JOURNEY. ONE DESTINATION» δείχνει ότι όλο το eCommerce, από marketplace μέχρι μικρό e-shop, αξιολογείται τελικά από έναν: τον καταναλωτή και το πώς ένιωσε.
25 στρατηγικά συμπεράσματα για το σήμερα και το αύριο του Digital Marketing
- Το digital marketing μπαίνει σε AI-first εποχή, όπου περιεχόμενο, στόχευση, βελτιστοποίηση και μέτρηση περνούν μέσα από εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης.
- Η κατάργηση των third-party cookies επιβάλλει στροφή σε first-party δεδομένα, CDPs και πιο έξυπνα μοντέλα attribution αντί για «φθηνό» retargeting.
- Τα performance creatives για TikTok, Meta, YouTube κλπ είναι εξίσου σημαντικά με το media budget. Κακό δημιουργικό σημαίνει καμπάνια χαμένη, όσο κι αν ξοδέψεις.
- Το influence marketing περνά σε «influence 3.0», όπου μετρά η μακροχρόνια σχέση, η συνάφεια και η εμπιστοσύνη, όχι ο αριθμός των «συνεργασιών».
- Η αυθεντικότητα γίνεται κυρίαρχο κριτήριο. «Ακροβατικά» claims και άσχετες συνεργασίες υπονομεύουν και το brand και τον creator.
- Το storyliving σημαίνει ότι το brand αφήνει τον άνθρωπο να ζήσει την ιστορία του στην πράξη και στην καθημερινότητα, όχι μόνο να τη δει σε ένα ωραίο σποτ.
- Το storydoing πάει ένα βήμα πιο πέρα, φέρνοντας τον καταναλωτή μέσα στη δράση του brand και συνδημιουργώντας ιστορίες και εμπειρίες.
- Brands με ουσιαστικό σκοπό και πραγματική δράση διαφέρουν ξεκάθαρα από όσους κάνουν απλώς «purpose washing» με ωραίες λέξεις και καμπάνιες.
- Τα social media λειτουργούν πλέον σαν τηλεόραση on steroids με scroll αντί για zapping, κλειστά VIP κοινά και συνεχή καταιγισμό περιεχομένου.
- Η δημιουργικότητα δεν ανήκει μόνο στα creative agencies. Media, performance teams και μικρές in-house ομάδες αξιοποιούν AI και data για να παράξουν δημιουργική δουλειά.
- Το media planning δεν είναι πλέον απλή κατανομή budget. Είναι δημιουργική, data-driven διαδικασία με διαφορετικό μήνυμα, format και timing ανά κοινό και context.
- Η κλασική λογική target groups (ηλικίες, φύλο) δίνει τη θέση της στα tribes, δηλαδή σε ομάδες που μοιράζονται συμπεριφορές, ενδιαφέροντα και αξίες.
- Οι AI πλατφόρμες στόχευσης αποδίδουν καλύτερα όταν τις τροφοδοτούμε με σωστά objectives και δεδομένα και δεν τις «στραγγαλίζουμε» με υπερβολικά στενό manual targeting.
- Η δημοκρατικοποίηση της δημιουργικότητας μέσω AI εργαλείων μειώνει τα εμπόδια εισόδου, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο να καταλήξουμε όλοι σε «ίδια» αισθητική.
- Ο πραγματικός ανταγωνισμός είναι πλέον και η προσοχή. Το attention span μικραίνει, άρα το περιεχόμενο πρέπει να είναι ουσιαστικό, γρήγορο, ξεκάθαρο και σχετικό.
- Τα deepfakes και το AI-generated περιεχόμενο κάνουν την παραπληροφόρηση πιο εύκολη. Η ανάγκη για διαφάνεια, media literacy και ηθική χρήση AI μεγαλώνει.
- Τεχνολογίες όπως αόρατα υδατογραφήματα σε εικόνες δείχνουν την προσπάθεια της αγοράς να ξεχωρίσει τι είναι AI και τι είναι πραγματικό, χωρίς να επιβαρύνεται ο χρήστης.
- Το GEO (Generative Engine Optimization) γίνεται η νέα διάσταση του SEO. Η ερώτηση δεν είναι μόνο «πώς με βλέπει η Google», αλλά «πώς με περιγράφει το κάθε LLM».
- Η ποιότητα του περιεχομένου (σαφήνεια, πληρότητα, συνεπές μήνυμα) μετράει περισσότερο από τα keyword tricks. Τα LLMs «αμείβουν» ουσία, όχι marketing φλυαρία.
- «Brand authority» σημαίνει ποιοι μιλάνε για εσένα, πού εμφανίζεσαι ως citation και με τι συναισθηματικό φορτίο. Δεν είναι μόνο θέμα domain authority.
- Διάφορα νέα εργαλεία δείχνουν ότι οι marketers πρέπει να μετρούν πλέον όχι μόνο το SEO, αλλά και τη «θέση» του brand τους στο AI οικοσύστημα συνολικά.
- Μεγάλο ποσοστό εταιρειών δηλώνει ότι «χρησιμοποιεί AI στο marketing», αλλά ελάχιστες έχουν πραγματικό AI adoption με στρατηγική, training και KPIs.
- Η ενσωμάτωση AI σε καθημερινά workflows (campaign setup, content production, reporting) είναι η πραγματική επανάσταση, όχι η παρουσίαση fancy demos.
- Ο ρόλος των agencies αλλάζει από «φτιάχνω assets» σε «ορχηστρώνω στρατηγική, εργαλεία, δεδομένα και δημιουργικότητα» για λογαριασμό του πελάτη.
- Το digital marketing του 2025 κρίνεται στο κατά πόσο μπορεί να συνδυάσει τεχνολογία, δεδομένα, δημιουργικότητα και ανθρώπινο στοιχείο για να χτίσει εμπιστοσύνη, κοινότητες και πραγματική αξία.
15 προτάσεις για τις επιχειρήσεις στην εποχή του AI
1. Το e-shop ως βασική επιχειρησιακή υποδομή
Το ηλεκτρονικό κατάστημα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κεντρικός πυλώνας εσόδων και όχι ως «βοηθητικό κανάλι». Αυτό σημαίνει σταθερό budget για συντήρηση, αναβάθμιση, ασφάλεια και UX, αντί για αποσπασματικές κινήσεις μόνο όταν υπάρξει πρόβλημα ή «ανακαίνιση site».
2. Ενοποίηση φυσικού και ψηφιακού καναλιού
Η επιχείρηση οφείλει να βλέπει το e-shop, τα φυσικά καταστήματα, το τηλεφωνικό κέντρο και τα marketplaces ως ένα ενιαίο σύστημα. Απόθεμα, τιμές, προσφορές και ιστορικό πελάτη πρέπει να είναι κοινά, ώστε ο καταναλωτής να έχει την ίδια εμπειρία όπου κι αν αλληλεπιδρά με το brand.
3. Στρατηγική στα δεδομένα πελατών
Η συλλογή, οργάνωση και αξιοποίηση first-party δεδομένων (αγορές, συμπεριφορά πλοήγησης, προτιμήσεις) πρέπει να γίνει προτεραιότητα. Χωρίς καθαρά και δομημένα δεδομένα, η προσωποποίηση, τα loyalty προγράμματα και το αποδοτικό marketing μένουν θεωρία.
4. Ταχύτητα και αξιοπιστία ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα
Το e-shop χρειάζεται σταθερή απόδοση σε ώρες αιχμής, ταχύ φόρτωμα σε mobile και υψηλή διαθεσιμότητα. Κάθε downtime ή αργό site μεταφράζεται σε χαμένες πωλήσεις και φθορά εμπιστοσύνης, ειδικά σε καμπάνιες και περιόδους έντονης κίνησης.
5. Εμπειρία checkout χωρίς τριβές
Το καλάθι και το checkout πρέπει να σχεδιάζονται με στόχο τη μείωση βημάτων, την ξεκάθαρη ενημέρωση για κόστος/χρόνο παράδοσης και τη διαφάνεια σε πιθανά έξτρα fees. Οι επιλογές πληρωμής και αποστολής πρέπει να είναι επαρκείς, αλλά όχι χαοτικές, ώστε ο πελάτης να νιώθει ασφάλεια και έλεγχο.
6. Πολιτική επιστροφών ως εργαλείο εμπιστοσύνης
Η επιστροφή προϊόντων δεν είναι μόνο κόστος, είναι και στοιχείο αξιοπιστίας. Σαφείς όροι, απλή διαδικασία και ειλικρινής επικοινωνία μειώνουν τον δισταγμό στην αγορά και ενισχύουν την πιθανότητα ο πελάτης να ξαναπροτιμήσει την επιχείρηση, ακόμη και αν έκανε λάθος επιλογή.
7. Οργάνωση και έλεγχος του last mile
Συνεργασίες με μεταφορικές και courier πρέπει να βασίζονται σε συγκεκριμένα SLA, διαφανείς χρόνους παράδοσης και τακτική παρακολούθηση απόδοσης. Το μήνυμα «το στείλαμε, από εδώ και πέρα είναι θέμα του courier» δεν γίνεται πλέον αποδεκτό από τον καταναλωτή.
8. Σταδιακή προετοιμασία για cross-border πωλήσεις
Οι επιχειρήσεις που έχουν σταθεροποιήσει την παρουσία τους στην εγχώρια αγορά οφείλουν να χαρτογραφήσουν στοχευμένες αγορές του εξωτερικού. Τοπικές γλώσσες, νομισματικές επιλογές, φορολογικές ιδιαιτερότητες και κόστη logistics πρέπει να ενσωματώνονται από την αρχή στη στρατηγική.
9. Προσωποποίηση εμπειρίας με κανόνες και όχι «μαγεία»
Η προσωποποίηση πρέπει να βασίζεται σε ξεκάθαρους επιχειρησιακούς στόχους: αύξηση μέσης αξίας καλαθιού, μείωση returns, ενίσχυση loyalty. Προτάσεις προϊόντων, δυναμικό περιεχόμενο και στοχευμένες καμπάνιες email/SMS οφείλουν να έχουν λογική, να εξηγούνται εσωτερικά και να μετρώνται.
10. Πληροφορία προϊόντος ως ψηφιακός πωλητής
Περιγραφές, φωτογραφίες, βίντεο, guides και sizing tools πρέπει να απαντούν σε όλες τις κλασικές ερωτήσεις που θα έκανε ο πελάτης σε ένα φυσικό κατάστημα. Όσο πιο πλήρης και ειλικρινής είναι η πληροφορία, τόσο μειώνονται τα λάθη αγοράς και οι επιστροφές.
11. Συνεχής βελτιστοποίηση του conversion
Το e-shop δεν είναι «έργο που τελείωσε», αλλά ζωντανό περιβάλλον που απαιτεί δοκιμές A/B, αναλύσεις funnel, πειραματισμό σε layouts και μηνύματα. Μικρές βελτιώσεις σε κρίσιμα σημεία της διαδρομής μπορούν να φέρουν σημαντική αύξηση στον τζίρο χωρίς επιπλέον διαφημιστική δαπάνη.
12. Customer service ως προέκταση του brand
Το τμήμα εξυπηρέτησης πρέπει να έχει πρόσβαση σε πλήρη εικόνα πελάτη, σαφείς διαδικασίες επίλυσης θεμάτων και ενδυνάμωση για άμεσες αποφάσεις. Γρήγορες, ανθρώπινες απαντήσεις σε chat, email και τηλέφωνο είναι συχνά πιο ισχυρό πλεονέκτημα από μια μικρή διαφορά στην τιμή.
13. Real-time παρακολούθηση βασικών δεικτών
Τζίρος, conversion rate, μέση αξία καλαθιού, ποσοστό επιστροφών, κόστος απόκτησης πελάτη και lifetime value πρέπει να παρακολουθούνται σε τακτική βάση. Χωρίς dashboard και κοινή γλώσσα σε KPIs, οι αποφάσεις παίρνονται ενστικτωδώς και όχι στη βάση δεδομένων.
14. Στενή συνεργασία με τεχνολογικούς και marketing συνεργάτες
Οι εξωτερικοί συνεργάτες (agencies, πλατφόρμες, πάροχοι πληρωμών και logistics) πρέπει να αντιμετωπίζονται ως προέκταση της ομάδας, με κοινά KPIs και συχνή ανασκόπηση. Η λογική «δώσε το στο agency και βλέπουμε» δεν επαρκεί σε ένα περιβάλλον τόσο ανταγωνιστικό.
15. Επένδυση στις δεξιότητες της ομάδας
Κανένα εργαλείο, πλατφόρμα ή αυτοματοποίηση δεν αποδίδει αν η ομάδα δεν κατανοεί βασικές αρχές e-commerce, δεδομένων και ψηφιακής εξυπηρέτησης. Συνεχής εκπαίδευση, sharing γνώσης εσωτερικά και επαφή με τις διεθνείς εξελίξεις είναι προϋπόθεση για να παραμείνει το e-shop ανταγωνιστικό τα επόμενα χρόνια.
15 μύθοι που καταρρίφθηκαν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου
1. Ο Μύθος: «Το eCommerce είναι μόνο θέμα τιμής»
Η Αλήθεια: Η τιμή είναι μόνο ένα κομμάτι του value, όχι όλο το παιχνίδι. Οι πλατφόρμες τύπου Temu και Shein πιέζουν επιθετικά τις τιμές, αλλά όσοι θα αντέξουν μακροπρόθεσμα είναι αυτοί που επενδύουν σε εμπειρία πελάτη, αξιόπιστο last mile, ξεκάθαρες και δίκαιες επιστροφές, σωστούς χρόνους παράδοσης, περιεχόμενο και εξυπηρέτηση. Ο πελάτης δεν αγοράζει απλώς «φθηνά», αγοράζει σιγουριά, άνεση και εμπιστοσύνη.
2. Ο Μύθος: «Το SEO πεθαίνει με την τεχνητή νοημοσύνη»
Η Αλήθεια: Δεν πεθαίνει, αλλάζει επίπεδο. Μπαίνουμε στην εποχή του GEO (Generative Engine Optimization), όπου η ερώτηση δεν είναι μόνο «σε ποια θέση με βγάζει η Google», αλλά «πώς με περιγράφουν τα LLMs και από πού αντλούν πληροφορίες για μένα». Structured data, FAQ sections, πραγματικά use cases και brand authority γίνονται κρίσιμα για να σε επιλέγουν οι μηχανές ως αξιόπιστη πηγή.
3. Ο Μύθος: «Αρκεί να «βάλεις budget» για να κάνεις επιτυχημένο performance»
Η Αλήθεια: Χωρίς σωστό creative, καθαρή ιστορία και relevance στο κοινό, τα λεφτά απλώς καίγονται. Οι πλατφόρμες είναι όντως AI-driven και βελτιστοποιούν delivery και bidding, αλλά δεν μπορούν να σώσουν λάθος μήνυμα ή αδιάφορο visual. Τα performance creatives για TikTok, Meta και YouTube έχουν ίσο βάρος με το media spend, αν όχι μεγαλύτερο.
4. Ο Μύθος: «Η τεχνητή νοημοσύνη θα αντικαταστήσει πλήρως τον άνθρωπο στο marketing»
Η Αλήθεια: Το AI επιταχύνει, εμπλουτίζει και δίνει insights, αλλά δεν γεννά από μόνο του βαθιά ιδέα, στρατηγικό πλαίσιο ή πραγματικό συναίσθημα. Όλοι όσοι το δουλεύουν στην πράξη τονίζουν ότι χωρίς ανθρώπινη κρίση, ενσυναίσθηση, εμπειρία αγοράς και editing, το αποτέλεσμα μένει ρηχό και κοινότυπο. Το AI είναι συνεργάτης, όχι υποκατάστατο.
5. Ο Μύθος: «Η δημιουργικότητα ανήκει μόνο στα creative agencies»
Η Αλήθεια: Η δημιουργικότητα έχει μετακινηθεί σε όλο το ψηφιακό οικοσύστημα. Media agencies, performance teams, eCommerce managers και μικρές ομάδες χρησιμοποιούν AI και data για να στήσουν δημιουργικό media planning, δυναμικά μηνύματα και πολλαπλές εκδοχές του ίδιου concept ανά κοινό και πλατφόρμα. Η δημιουργικότητα είναι πλέον οριζόντια ικανότητα, όχι μονοπώλιο ενός τμήματος.
6. Ο Μύθος: «Αρκεί να πεις μια ωραία ιστορία, το storytelling κάνει τη δουλειά»
Η Αλήθεια: Η αγορά μετακινείται από το storytelling στο storyliving και το storydoing. Η ιστορία πρέπει να γίνεται πράξη, εμπειρία και δράση όπου ο πελάτης συμμετέχει, συνδημιουργεί και νιώθει ότι κάτι αλλάζει στην πραγματική ζωή, όχι μόνο σε ένα βίντεο. Χωρίς αυθεντικό impact και συνέπεια, το «storytelling» καταλήγει να είναι απλώς ένα διακοσμητικό παραμύθι μάρκετινγκ.
7. Ο Μύθος: «Οι influencers πουλάνε μόνο με views και followers»
Η Αλήθεια: Στην εποχή του influence 3.0 μετρά το βάθος της σχέσης με το κοινό, η αυθεντικότητα, η στόχευση σε συγκεκριμένα tribes και η συνέπεια στις αξίες. Συνεργασίες χωρίς συνάφεια, χωρίς ουσία και χωρίς μέτρο κουράζουν το κοινό και φθείρουν και το brand και τον creator. Η πραγματική επιρροή χτίζεται με χρόνο, όχι με νούμερα μόνο.
8. Ο Μύθος: «Το AI είναι μαγικό κουμπί, το βάζεις και δουλεύει μόνο του»
Η Αλήθεια: Τα περισσότερα AI projects αποτυγχάνουν όταν λείπουν στρατηγική, εκπαίδευση, governance και καθαρά KPIs. Χρειάζονται AI leaders μέσα στην επιχείρηση, αλλαγή κουλτούρας, ενσωμάτωση στα καθημερινά workflows και συνεχής βελτίωση. Αλλιώς μένουμε στο «εντυπωσιακό demo» που δεν συνδέεται ποτέ με πραγματικό business result.
9. Ο Μύθος: «Τα social media είναι φθηνό, χαλαρό κανάλι για «λίγο reach»»
Η Αλήθεια: Τα social λειτουργούν πλέον σαν νέα τηλεόραση, με scroll αντί για zapping και κλειστά VIP κοινά που προστατεύουν την προσοχή τους. Θέλουν σοβαρή στρατηγική, σωστό format ανά πλατφόρμα, κατανόηση του αλγορίθμου και σεβασμό στον χρόνο του χρήστη. Το «ας ανεβάσουμε κάτι να υπάρχει» είναι συνταγή για να είσαι αόρατος.
10. Ο Μύθος: «Ό,τι γράφει το ChatGPT ή το AI είναι σωστό, απλά κάνουμε copy paste»
Η Αλήθεια: Τα μοντέλα κάνουν λάθη, γενικότητες και συχνά «μυρίζουν τσατζιπιτίλα» όταν δεν επέμβει άνθρωπος. Χρειάζεται cross check, ανθρώπινη επιμέλεια, έλεγχος με πολλαπλές πηγές και προσαρμογή στο ύφος και την αλήθεια του brand. Το AI είναι αφετηρία έμπνευσης και παραγωγής υλικού, όχι τελικό κείμενο ούτε αυτόνομη δημοσιογραφική πηγή.
10 τάσεις που θα δούμε μέσα στο 2026
1. AI-first στρατηγικές στο marketing
Το 2026 δεν θα ρωτάμε αν θα χρησιμοποιήσουμε AI, αλλά γιατί δεν το χρησιμοποιούμε ήδη σε κάθε στάδιο του funnel. Content, media planning, bid strategies, segmentation και reporting θα σχεδιάζονται με αφετηρία τα εργαλεία AI και μετά θα παρεμβαίνει ο άνθρωπος για στρατηγική, έλεγχο και αισθητική.
2. Από SEO σε GEO: βελτιστοποίηση για LLMs
Η κίνηση μεταφέρεται στα generative engines και στα chat interfaces. Οι επιχειρήσεις θα ασχολούνται ολοένα λιγότερο με το «σε ποια θέση είμαι στη Google» και όλο και περισσότερο με το «πώς με περιγράφουν τα μοντέλα, ποιες πηγές επικαλούνται και τι sentiment βγάζουν για το brand μου».
3. Social media ως νέα τηλεόραση
Τα social παύουν να είναι «λίγο φθηνό reach» και λειτουργούν ως always-on τηλεοπτικό περιβάλλον, με scroll αντί για zapping. Θα βλέπουμε περισσότερο προγραμματισμό τύπου «εκπομπών», σειρών περιεχομένου και serialized storytelling, με ξεκάθαρο ρόλο για κάθε πλατφόρμα και πιο κλειστά, VIP communities.
4. Influence 3.0: από followers σε tribes
Η επόμενη φάση του influence marketing θα βασίζεται σε μικρότερα αλλά υπερ-στοχευμένα tribes. Οι συνεργασίες θα επιλέγονται με βάση αξίες, θεματικές και βάθος σχέσης με το κοινό, όχι μόνο views. Τα brands θα χτίζουν μακροχρόνια «συμμαχίες» με creators που λειτουργούν σχεδόν ως συν-επιμελητές του brand.
5. Storydoing και storyliving αντί για «ωραίες καμπάνιες»
Το κοινό θα ζητά αποδείξεις και εμπειρία, όχι μόνο ωραίες ιστορίες. Θα βλέπουμε περισσότερες ενέργειες στις οποίες ο καταναλωτής συμμετέχει, συν-δημιουργεί ή ωφελείται πραγματικά, και λιγότερα «emotional spots» που δεν συνδέονται με πράξεις, προϊόν ή υπηρεσία.
6. Performance creatives με AI και μαζική εξατομίκευση
Ο συνδυασμός AI tools για εικόνα/βίντεο και data-driven media buying θα επιτρέψει δεκάδες παραλλαγές creatives για διαφορετικά micro-segments. Θα μετρά η ικανότητα της ομάδας να παράγει γρήγορα πολλά καλά assets και να τα τεστάρει, όχι ένα «τέλειο» key visual για όλους.
7. Μετάβαση από clicks σε attention και quality metrics
Οι επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να ξεφύγουν από vanity metrics. Attention time, repeat engagement, conversion quality, customer lifetime value και πραγματικό lift στις πωλήσεις θα γίνουν τα KPIs που καθορίζουν budget, κανάλια και στρατηγικές επιλογές.
8. eCommerce ως εμπειρία end-to-end, όχι μόνο site
Το «καλό e-shop» δεν θα κρίνεται από την αρχική σελίδα, αλλά από το πόσο ομαλά δένουν αποθήκη, last mile, returns, πληρωμές και εξυπηρέτηση. Dynamic estimated delivery, διαφάνεια στο tracking, έξυπνες επιστροφές και omnichannel εμπειρία θα είναι απαραίτητες προϋποθέσεις, όχι «nice to have».
9. AI σε όλο το εσωτερικό λειτουργικό μοντέλο
Το AI θα μπει συστηματικά σε CRM, customer service, inventory, forecasting, reporting και training. Όσες επιχειρήσεις το εντάξουν στα workflows τους με σχέδιο, εκπαίδευση και governance θα κερδίσουν χρόνο, ταχύτητα και καλύτερες αποφάσεις. Οι υπόλοιπες θα μείνουν με μερικά εντυπωσιακά demos.
10. Εμπιστοσύνη, διαφάνεια και ethics ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα
Καθώς AI, deepfakes και αυτοματισμοί γίνονται καθημερινότητα, οι καταναλωτές θα ζητούν καθαρή ενημέρωση: πότε χρησιμοποιείται AI, πώς προστατεύονται τα δεδομένα τους, πώς αποφεύγονται παραπλανητικά visuals και περιεχόμενο. Όσα brands επενδύσουν συνειδητά σε διαφάνεια και υπεύθυνη χρήση της τεχνολογίας θα χτίσουν ανθεκτική εμπιστοσύνη.
10 λάθη που κάνουν σήμερα τα brands στο διαδίκτυο
1. Κυνηγούν μόνο το φθηνό reach
Ποντάρουν σε φθηνές εμφανίσεις και views, χωρίς να κοιτούν αν το κοινό είναι σωστό, αν μένει, αν θυμάται το brand ή αν τελικά αγοράζει. Μετράνε impressions αντί για attention, conversion quality και πραγματική επίδραση στο business.
2. Χτίζουν στρατηγική «by channel», όχι «by άνθρωπο»
Άλλο μήνυμα στο site, άλλο στα social, άλλο στο e-shop, άλλο στα newsletters. Δεν υπάρχει ενιαία αφήγηση, ίδιο tone of voice και σταθερή υπόσχεση αξίας, με αποτέλεσμα ο χρήστης να μπερδεύεται και το brand να μοιάζει ασυνεπές.
3. Αντιμετωπίζουν το περιεχόμενο ως αγγαρεία
Ποστάρουν «για να υπάρχει κάτι», με generic visuals, stock αισθητική και captions copy-paste. Χωρίς στρατηγική θεματολογία, χωρίς ξεκάθαρο ρόλο ανά πλατφόρμα, χωρίς ιστορίες, χωρίς προσωπικότητα. Ο αλγόριθμος μπορεί να το συγχωρέσει για λίγο, ο άνθρωπος όχι.
4. Βλέπουν το AI ως shortcut, όχι ως συνεργάτη
Πετάνε ένα prompt, κάνουν copy-paste το αποτέλεσμα και το ανεβάζουν as is. Δεν υπάρχει editing, δεν γίνεται fact-check, δεν περνάει από το φίλτρο του brand. Το αποτέλεσμα μυρίζει «εργαλείο» και όχι άνθρωπο, και συχνά είναι αντι-διαφημιστικό.
5. Υποτιμούν την εξυπηρέτηση μετά την πώληση
Επενδύουν σε social, ads και ωραία sites, αλλά στο email του πελάτη αργούν να απαντήσουν, στις επιστροφές ταλαιπωρούν, στο πρόβλημα ρίχνουν την ευθύνη αλλού. Online brand χωρίς αξιοπρεπές customer service είναι πυροτέχνημα.
6. Δεν έχουν καθαρά, προσγειωμένα KPIs
Ζητούν «περισσότερο awareness», «λίγο engagement», «να πάμε καλύτερα» χωρίς να έχουν αποφασίσει τι ακριβώς σημαίνει επιτυχία, σε τι χρονικό ορίζοντα και με ποιο budget. Χωρίς σαφή στόχο, ό,τι και να γίνει δεν είναι ποτέ αρκετό ή ποτέ ξεκάθαρο.
7. Μιλάνε σε όλους με το ίδιο μήνυμα
Ένα creative, ένα κείμενο, ένα insight για όλους. Δεν σπάνε το κοινό σε ομάδες, δεν προσαρμόζουν την γλώσσα, εικόνα και πρόταση αξίας ανά segment. Το αποτέλεσμα είναι πάντα χλιαρό: δεν ενοχλεί κανέναν, δεν συγκινεί πραγματικά κανέναν.
8. Αντιγράφουν τους ανταγωνιστές αντί να κοιτούν τον δικό τους ρόλο
Βλέπουν τι κάνει το διπλανό brand και τρέχουν να το κάνουν κι αυτοί: ίδιο ύφος, ίδια formats, ίδιοι creators, ίδια «viral» trends. Έτσι όμως χάνουν τη δική τους ταυτότητα και γίνονται απλά η λιγότερο ενδιαφέρουσα έκδοση κάποιου άλλου.
9. Ξεχνάνε το site τους και επενδύουν μόνο σε πλατφόρμες τρίτων
Ρίχνουν όλο το βάρος σε social, marketplaces και πλατφόρμες που δεν τους ανήκουν, ενώ το δικό τους site παραμένει παλιό, αργό, κακογραμμένο. Όταν αλλάξει ο αλγόριθμος ή οι όροι μιας πλατφόρμας, το brand μένει χωρίς «σπίτι».
10. Δεν επενδύουν σε ανθρώπους και εκπαίδευση
Αγοράζουν εργαλεία, κάνουν συμβάσεις με agencies, αλλά δεν εκπαιδεύουν τις ομάδες τους σε data, AI, content και performance. Χωρίς upskilling, ό,τι τεχνολογία και να βάλεις καταλήγει σε επιφανειακή χρήση, λάθος αποφάσεις και χαμένες ευκαιρίες.
Το στοίχημα της επόμενης ημέρας
Το 14ο e-Business & Digital Marketing World έδωσε μια συμπυκνωμένη εικόνα της αγοράς όπως διαμορφώνεται σήμερα. Δύο αίθουσες, ένα ταξίδι και ένας κοινός προορισμός τον καταναλωτή, ο οποίος πλέον δεν αρκείται ούτε στην τιμή ούτε στο ωραίο post, αλλά ζητά συνέπεια, εμπειρία, διαφάνεια και σεβασμό στον χρόνο και τη νοημοσύνη του.
Μέσα από keynotes, panels και workshops έγινε ξεκάθαρο ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι πια trend, αλλά το λειτουργικό σύστημα πάνω στο οποίο θα τρέχουν eCommerce, πληρωμές, περιεχόμενο και καμπάνιες. Η συζήτηση μετακινείται από το αν θα χρησιμοποιήσουμε AI στο πώς, με ποιους κανόνες, με ποια δεδομένα και με ποια ευθύνη απέναντι στον πελάτη. Η τεχνολογία είναι διαθέσιμη σε όλους. Αυτό που θα ξεχωρίσει τα brands είναι η στρατηγική, η δημιουργικότητα και το θάρρος να αλλάξουν τρόπο δουλειάς.
Το στοίχημα της επόμενης ημέρας δεν αφορά μόνο τα εργαλεία, αλλά την ωριμότητα του οικοσυστήματος. Αν οι επιχειρήσεις δουν το eCommerce όχι ως παράλληλο κανάλι αλλά ως κεντρική ραχοκοκαλιά του εμπορίου τους, αν τα brands αντιμετωπίσουν το digital marketing όχι ως κόστος προβολής αλλά ως επένδυση σχέσης και αν οι ομάδες εκπαιδευτούν συστηματικά στο AI αντί να το φοβούνται, τότε η ελληνική αγορά μπορεί να περάσει από την άμυνα στην επίθεση.
Η Ελλάδα έχει ήδη ένα δυναμικό μίγμα από έμπειρους παίκτες, ανερχόμενα e-shops, agencies, πλατφόρμες και creators που αποδεικνύουν ότι μπορούν να παίξουν στο ίδιο γήπεδο με διεθνείς αγορές. Το αν θα μετατρέψουμε αυτό το δυναμικό σε διαρκές πλεονέκτημα θα κριθεί από το κατά πόσο θα συνεργαστούν μεταξύ τους data, δημιουργικότητα, logistics, πληρωμές και περιεχόμενο γύρω από μια απλή ιδέα: ένα journey, ένας προορισμός, ένας πραγματικά ικανοποιημένος καταναλωτής.
Το μέλλον του εμπορίου και της επικοινωνίας δεν είναι κάτι που περιμένουμε να έρθει. Χτίζεται καθημερινά σε checkout pages, σε returns policies, σε TikTok videos, σε AI dashboards και σε μικρές αποφάσεις ομάδων που δοκιμάζουν, μετρούν και βελτιώνουν. Και αν κάτι έδειξε το e-Business & Digital Marketing World 2025 είναι ότι η ελληνική αγορά δεν αναρωτιέται πλέον αν θα αλλάξει, αλλά πόσο γρήγορα μπορεί να τρέξει σε αυτό το νέο ταξίδι.
