Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής, σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα διαμορφώθηκαν στη χώρα μας, οι λιανικές τιμές πώλησης στην κατηγορία των οινοπνευματωδών ποτών (αλκοολούχα, μπύρα, οίνος) το 2023, σε σχέση με τον μέσο κοινοτικό όρο.
Η Ελλάδα:
- βρίσκεται στην 3η θέση των 27 Κρατών Μελών της ΕΕ ( κατά 51% υψηλότερα από τον μέσο όρο)
- είναι η ακριβότερη χώρα μεταξύ των μεσογειακών & τουριστικά ανταγωνιστικών χωρών όπως είναι η Πορτογαλία (με 111,5), η Κύπρος (με 111,3) η Γαλλία (με 99), η Ισπανία (με 97,3) και η Ιταλία (με 87,3).
- βρίσκεται στην 6η θέση μεταξύ των 36 χωρών (συμπεριλαμβανομένων τόσο των χωρών της ΕΖΕΣ /Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών, των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και της Τουρκίας). Αξίζει εδώ, να επισημανθεί ότι προηγούνται , οι βόρειες χώρες και η Τουρκία, που αντιμετωπίζουν διαφορετικά το θέμα του αλκοόλ.
Οι Χώρες με τα ακριβότερα ποτά
Το 2023, το επίπεδο λιανικής τιμής των οινοπνευματωδών ποτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ήταν από δυόμισι φορές υψηλότερο στο ακριβότερο κράτος μέλος, σε σύγκριση με το πιο φθηνό . Αυτή η μεγάλη διακύμανση τιμών δεν προκαλεί εντύπωση καθώς οφείλεται στη διαφοροποίηση της φορολογίας τους μέσα στην Ε.Ε .
Ακριβότερη στα οινοπνευματώδη ποτά ήταν η Φινλανδία με δείκτη τιμών 202,3 (κατά 102,2% υψηλότερο από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο) ακολουθεί η Ιρλανδία με δείκτη τιμών 201,5, η Ελλάδα στην τρίτη θέση και στην τέταρτη και πέμπτη θέση η Δανία (με 138,6) και η Σουηδία (με 136,3).
Τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών για τα ποτά με αλκοόλη αλκοόλ καταγράφηκαν στην Αυστρία με 83,3 (17% κάτω του μέσου κοινοτικού όρου της ΕΕ) και την Γερμανία με 87,2 (13% κάτω του μέσου όρου).
Ειδικότερα όσον αφορά τη χώρα μας, είναι η τρίτη ακριβότερη χώρα της ΕΕ-27 στα οινοπνευματώδη ποτά με δείκτη τιμών 151,1 ο οποίος είναι 51,1% υψηλότερος του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ-27 ), κάτι που προφανώς εξηγείται από τον πολύ υψηλό Ειδικό φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ) των αλκοολούχων ποτών που ισχύει στη χώρα μας και το ΦΠΑ, τιμές που ανεβάζουν σημαντικά το κόστος για τον τελικό καταναλωτή, δημιουργώντας παράλληλα κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη του παράνομου εμπορίου.
Όπως έχει αναφερθεί, κατά καιρούς από τον ΣΕΑΟΠ, ο ΕΦΚ τα τελευταία χρόνια, (μετά τις διαδοχικές αυξήσεις) αντιστοιχεί στο 1/3 της τελικής τιμής των αλκοολούχων ποτών, ενώ συνδυαστικά με το ΦΠΑ, οι φόροι αποτελούν το 55% της τελικής τιμής ενός τυπικού αλκοολούχου ποτού. (50% στο τσίπουρο & την τσικουδιά και 57% στο ούζο).
Ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης των αλκοολούχων ποτών είναι 40% υψηλότερος υψηλότερος του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Ενδεικτικό των επιπτώσεων που είχαν στις τιμές οι διαδοχικές αυξήσεις του ΕΦΚ και του ΦΠΑ είναι το γεγονός ότι το 2009, στην Ελλάδα οι τιμές ήταν κατά 8% υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ, ενώ το 2023 είναι κατά 51% πιο υψηλά, κατατάσσοντας την Ελλάδα στην τρίτη υψηλότερη θέση το 2023 μεταξύ των χωρών της ΕΕ 27.
Η υψηλή τιμή των ποτών, αποτελεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα για το τουριστικό προϊόν για τη χώρα και πριμοδοτεί το λαθρεμπόριο από τις γειτονικές χώρες.
Τη σταδιακή προσαρμογή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης των αλκοολούχων ποτών σε βάθος τριετίας (2024–2026) στον ευρωπαϊκό μέσο όρο προτείνει ο ΣΕΑΟΠ, μέτρο το οποίο είναι δημοσιονομικά ουδέτερο και θα οδηγήσει σε μείωση των τελικών τιμών καταναλωτή, στο περιορισμό του παράνομου εμπορίου, αμβλύνοντας ταυτόχρονα τις στρεβλώσεις που ταλανίζουν για χρόνια τον κλάδο, ενισχύοντας την ρευστότητα και την παραγωγική δυναμική των επιχειρήσεων.