«Ο ρόλος της πολιτικής δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί. Τα πλαίσια που καθιερώνουμε, από τους τοπικούς κανονισμούς έως τις διεθνείς συμφωνίες, θα καθορίσουν τον ρυθμό και την επιτυχία της ενεργειακής μας μετάβασης. Καθώς διερευνούμε νέες ευκαιρίες, όπως οι διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας και η ενσωμάτωση της αποθήκευσης ενέργειας, πρέπει επίσης να παραμένουμε σε επαγρύπνηση για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων αυτής της μετάβασης. Είναι επιτακτική ανάγκη να διασφαλίσουμε μια δίκαιη μετάβαση — μια που να μην αφήνει καμία κοινότητα πίσω και να ενθαρρύνει την ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς.
Tο γεωπολιτικό τοπίο έχει προσθέσει ένα νέο επίπεδο πολυπλοκότητας στις συζητήσεις μας για την ενέργεια. Η ενεργειακή ασφάλεια, που κάποτε ήταν θέμα διαθεσιμότητας πόρων, τώρα συνδέεται περίπλοκα με την παγκόσμια σταθερότητα, την οικονομική ανθεκτικότητα και την κλιματική κρίση. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ανατολική Μεσόγειος έχει αναδειχθεί ως κρίσιμος παίκτης – μια περιοχή που μπορεί είτε να αποτελέσει παράδειγμα των πλεονεκτημάτων της συνεργασίας είτε να απεικονίσει τους κινδύνους συγκρούσεων και κατακερματισμού», σημείωσε στην εισήγηση του ο Πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου κ. Νικόλαος Μπακατσέλος στο 8ο Southeast Europe Energy Forum (SEEF2024) που διοργάνωσε το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο με την Ελληνική Ένωση για την Ενεργειακή Οικονομία , σε συνεργασία με την Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ελλάδα , σε στρατηγική συνεργασία με το Atlantic Council και το Global Energy Institute του Εμπορικού Επιμελητηρίου των ΗΠΑ, για 8η συνεχή χρονιά την Παρασκευή, 6 Σεπτεμβρίου 2024 , στο ξενοδοχείο MET στη Θεσσαλονίκη, Ελλάδα.
Στη σημασία των νέων συνεργασιών μεταξύ της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και των ΗΠΑ, ως απαραίτητου συστατικού για ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη αλλά και για προσιτές τιμές ενέργειας, καθώς και τον σημαντικό ρόλο της ΔΕΗ στην ευρύτερη περιοχή επικεντρώθηκε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου ΔΕΗ, κ. Γιώργος Στάσσης κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο 8ο Southeast Europe Energy Forum (SEEF2024).
Συνεχίζοντας επισήμανε: «Για την οικοδόμηση ενός ασφαλούς ενεργειακού συστήματος στην περιοχή μας απαιτούνται ισχυρές συνεργασίες και η συνεργασία μεταξύ της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών είναι κρίσιμη. Σε αυτή τη νέα εποχή, δεν είναι έκκληση για προστατευτισμό. Είναι ένα κάλεσμα για τη δημιουργία νέων συνεργασιών» ανέφερε χαρακτηριστικά. «Στη ΔΕΗ έχουμε δεσμευτεί να είμαστε μια δύναμη σταθερότητας, ενώ παράλληλα οδηγούμε την ενεργειακή μετάβαση προς τα εμπρός» συμπλήρωσε.
Στη συζήτηση που ακολούθησε την ομιλία του επικεφαλής της ΔΕΗ, ο Διευθυντής ενεργειακής ασφάλειας και κλιματικής αλλαγής του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών -CSIS, κ. Joseph Majkut, και η Γενική Διευθύντρια Στρατηγικής Ομίλου ΔΕΗ, κα. Έλενα Γιαννακοπούλου, επικεντρώθηκαν στα στοιχεία που συνθέτουν την ενεργειακή ασφάλεια και ιδιαίτερα στην ανθεκτικότητα, την ευελιξία, τη συνεννόηση και τη συνεργασία. Έναυσμα για τη συζήτηση ήταν η νέα έρευνα του αμερικανικού ινστιτούτου με τίτλο «Power Plays – Η απάντηση της Ευρώπης στην ενεργειακή κρίση» που παρουσιάστηκε πριν λίγες μέρες.
Σύμφωνα με την έρευνα, ενώ η Ευρώπη βγήκε από την κρίση ως ισχυρότερος ενεργειακός παράγοντας, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις σε τομείς όπως η μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η διπλωματία του υδρογόνου και η προστασία των κρίσιμων υποθαλάσσιων υποδομών. Από την άποψη της διαφοροποίησης, η Ευρώπη έχει βρει τον τρόπο να αντικαταστήσει το ρωσικό αέριο. Αλλά αυτή η ενέργεια προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από πηγές εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι, το κόστος αυτών των εναλλακτικών πηγών θα είναι υψηλότερο και, συνεπώς, θα επηρεάσει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Επιπλέον, καθώς η Ευρώπη επιταχύνει την πράσινη μετάβασή της, πρέπει να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο που ενέχει η αύξηση της εξάρτησης από τις εισαγωγές για τεχνολογίες καθαρής ενέργειας, ιδιαίτερα από την Κίνα.
Στην ομιλία του ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας κ. Παύλος Μυλωνάς τόνισε: «Η Ελλάδα έχει κάνει μεγάλα βήματα στις ΑΠΕ, καλύπτοντας περίπου το 50% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ η δυναμικότητα (σε GW) αναμένεται να διπλασιαστεί έως το 2030. Ωστόσο, η ραγδαία ανάπτυξη των ΑΠΕ έχει αποκαλύψει ορισμένες προκλήσεις ως προς την αποτελεσματική ανάπτυξη, απαιτώντας: α) επέκταση του δικτύου και διασυνδεσιμότητα και β) δυνατότητες βέλτιστης αποθήκευσης. Οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν τόσο τα κεφάλαια, όσο και τη ρευστότητα για να στηρίξουν τη χρηματοδότηση της ενεργειακής μετάβασης.
Είναι επίσης αναγκαία η δημιουργία εξειδικευμένων ομάδων χρηματοδότησης έργων και στην Εθνική Τράπεζα είμαστε περήφανοι που έχουμε ηγετικό ρόλο στο συγκεκριμένο πεδίο. Μάλιστα πρόσφατα δημιουργήσαμε και διαθέτουμε ένα νέο καινοτόμο ενεργειακό προϊόν, το οποίο προσφέρει σταθερές τιμές ενέργειας, τόσο σε καταναλωτές όσο και σε παραγωγούς ενέργειας, μειώνοντας έτσι την αβεβαιότητα σε ό,τι αφορά τις ταμειακές τους ροές.»
Στην εναρκτήρια ομιλία του ο Γενικός Διευθυντής του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου κ. Ηλίας Σπυρτούνιας τόνισε ότι «Η περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι πλούσια σε πόρους, γεγονός που την καθιστά ιδανικό ηγέτη στη μετάβαση σε ένα βιώσιμο, πράσινο μέλλον», με τον Δρα. Σπύρο Παπαευθυμίου, Πρόεδρος ΗΑΕΕ, Καθηγητή Πολυτεχνείου Κρήτης να αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «Καθώς το παγκόσμιο ενεργειακό τοπίο εξελίσσεται, πρέπει να επανεξετάσουμε τις παραδοσιακές έννοιες της ενεργειακής ασφάλειας, στηρίζοντας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την αποκέντρωση και την ανθεκτικότητα στις υποδομές. Η Ελλάδα ηγείται της προσπάθειας αυτής στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με στόχο το 77% της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές έως το 2030, με τη στήριξη σημαντικών επενδύσεων στην αποθήκευση ενέργειας και τον εκσυγχρονισμό του δικτύου. Εστιάζοντας στην αναδιάρθρωση της αγοράς, στα καινοτόμα πλαίσια πολιτικής και στην περιφερειακή συνεργασία, μπορούμε να ανοίξουμε το δρόμο για βιώσιμη ανάπτυξη».
Τέλος, ο Δρ Κώστας Ανδριοσόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητήριου σημείωσε πως «Η ενεργειακή ασφάλεια αποτελεί βασική προτεραιότητα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για την ενίσχυση του ενεργειακού τοπίου της περιοχής με τη λειτουργία του FSRU στην Αλεξανδρούπολη σε λίγες εβδομάδες. Ως βασικός ενεργειακός κόμβος, η Ελλάδα διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη διευκόλυνση της διασυνοριακής ενεργειακής υποδομής και στην επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η προσέλκυση επενδύσεων σε υποδομές καθαρής ενέργειας όχι μόνο θα συμβάλλει στην κάλυψη της μελλοντικής ενεργειακής ζήτησης, αλλά και θα εδραιώσει τον ρόλο της Ελλάδας ως μοχλού αειφορίας στην περιοχή.»
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι παρεμβάσεις και οι ομιλίες που έγιναν από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελλάδας κ. Θοδωρή Σκυλακάκη, την κα Αλεξάνδρα Σδούκου, Αναπληρώτρια Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και τον κ. Geoffrey R. Pyatt, Assistant Secretary Bureau of Energy Resources, U.S. Department of State.
Στις εργασίες του Forum συμμετείχαν στα πάνελ διπλωματικά και πολιτικά πρόσωπα όπως οι κκ. Γιώργος Τσούνης Πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Angela Aggeler Πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Βόρεια Μακεδονία, Christopher Hill Πρέσβης των ΗΠΑ στη Σερβία, Julie Fisher Πρέσβης των ΗΠΑ στην Κύπρο και η Mary Eileen Devitt Mission Director USAID στο Κόσοβο καθώς και οι Vladimir Malinov Υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας, Artane Rizvanolli Υπουργός Οικονομικών στο Κόσοβο, Sanja Bozhinovska Υπουργός Ενέργειας, Μεταλλείων και Ορυκτών Πόρων της Βόρειας Μακεδονίας, Sebastian Ioan Burduja Υπουργός Ενέργειας της Ρουμανίας, Οsama Μobarez Γενικός Γραμματέας του Φόρουμ Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) και ο Μάριος Παναγίδης Μόνιμος Γραμματέας Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου.
