Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να αναστείλει προσωρινά τα αντίμετρα που είχε προγραμματίσει ως απάντηση στους αδικαιολόγητους εμπορικούς δασμούς των Ηνωμένων Πολιτειών, προκειμένου να δοθεί χρόνος και περιθώριο για διαπραγματεύσεις μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ. Η αναστολή αυτή ανακοινώθηκε για πρώτη φορά την προηγούμενη εβδομάδα από την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και τίθεται σε νομική ισχύ από αύριο. Η απόφαση –η οποία παγώνει για έως και 90 ημέρες τα προβλεπόμενα ευρωπαϊκά αντίμετρα έναντι των αμερικανικών δασμών στις εισαγωγές ευρωπαϊκού χάλυβα και αλουμινίου– ελήφθη ως απάντηση στην απόφαση των ΗΠΑ να αναστείλουν για 90 ημέρες τους λεγόμενους ανταποδοτικούς δασμούς τους. Συνολικά, τα αντίμετρα που ανέστειλε η ΕΕ αφορούν εξαγωγές αμερικανικών προϊόντων αξίας 21 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Στο πλαίσιο της προσπάθειας της ΕΕ να βρεθεί μια διαπραγματευτική λύση με τις ΗΠΑ, ο Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Maroš Šefčovič, βρίσκεται σήμερα στην Ουάσινγκτον για συναντήσεις με τους Αμερικανούς ομολόγους του, με στόχο τη διερεύνηση των περιθωρίων για μια συμφωνημένη λύση. Όπως κατέστησε σαφές η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν στη δήλωσή της, η ΕΕ επιθυμεί «να δώσει μια ευκαιρία στις διαπραγματεύσεις», αλλά σε περίπτωση που οι συνομιλίες δεν οδηγήσουν σε ικανοποιητικό αποτέλεσμα, τα ευρωπαϊκά αντίμετρα θα τεθούν σε ισχύ. Πέραν των αντίμετρων που τώρα έχουν ανασταλεί και σχετίζονται με τους αμερικανικούς δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο, η ΕΕ συνεχίζει την προετοιμασία για την ενδεχόμενη εφαρμογή περαιτέρω μέτρων. Η ΕΕ θεωρεί τους δασμούς των ΗΠΑ αδικαιολόγητους και επιβλαβείς, με κίνδυνο να προκληθεί οικονομική ζημιά και στις δύο πλευρές, καθώς και στην παγκόσμια οικονομία.
Η Επιτροπή ενέκρινε στις 14 Απριλίου δύο νομικές πράξεις, οι οποίες αντίστοιχα επιβάλλουν και αναστέλλουν τα αντίμετρα: η πρώτη πράξη επιβάλλει τα ευρωπαϊκά αντίμετρα, ενώ η δεύτερη πράξη αναστέλλει όλα τα εν λόγω μέτρα μέχρι τις 14 Ιουλίου 2025. Στις 10 Φεβρουαρίου 2025, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την επιβολή δασμών ύψους 25% στις εισαγωγές χάλυβα, αλουμινίου και συναφών προϊόντων. Η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν προειδοποίησε αμέσως ότι οι εν λόγω δασμοί είναι «κακοί για τις επιχειρήσεις και ακόμη χειρότεροι για τους καταναλωτές» και ότι θα προκαλούσαν μια σταθερή και ανάλογη απάντηση από την πλευρά της Ευρώπης. Οι δασμοί των ΗΠΑ επιβλήθηκαν τελικά στις 12 Μαρτίου.
Οι εν λόγω δασμοί, έως και 25%, εφαρμόζονται σε χάλυβα και αλουμίνιο βιομηχανικής ποιότητας, σε ημιτελή και τελικά προϊόντα από χάλυβα και αλουμίνιο, καθώς και σε εμπορικά παράγωγα αυτών των προϊόντων (από εξαρτήματα μηχανημάτων μέχρι βελόνες πλεξίματος). Ως απάντηση, η ΕΕ ανακοίνωσε ένα άμεσο και ανάλογο σχέδιο για την επιβολή αντίμετρων στις εξαγωγές αμερικανικών προϊόντων, ενώ διατήρησε σταθερά την προτίμησή της για μια διαπραγματευτική επίλυση με τις ΗΠΑ. Στις 9 Απριλίου, τα κράτη μέλη της ΕΕ ψήφισαν υπέρ της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αργότερα την ίδια ημέρα, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν αναστολή 90 ημερών σε όλους τους καθολικούς δασμούς που επηρεάζουν την ΕΕ, και η ΕΕ αντέδρασε άμεσα ανακοινώνοντας την αντίστοιχη αναστολή των σχεδιαζόμενων αντίμετρων.
Στις 14 Απριλίου, η Επιτροπή ενέκρινε δύο εκτελεστικές πράξεις – μία που υιοθετεί τα ευρωπαϊκά αντίμετρα και μία που τα αναστέλλει αμέσως. Συγκεκριμένα, η πρώτη εκτελεστική πράξη, που επιβάλλει την ευρωπαϊκή απάντηση, προσαρμόζει τα μέτρα του 2018, μειώνοντας το επίπεδο των δασμών στο ανώτατο όριο του 25% και αναθεωρώντας το πεδίο εφαρμογής τους. Εισάγει το νέο πακέτο αντίμετρων ως απάντηση στην επέκταση των αμερικανικών δασμών σε νέα προϊόντα και στην αύξηση των δασμών στο αλουμίνιο από 10% σε 25%. Η δεύτερη πράξη αναστέλλει όλα τα μέτρα μέχρι τις 14 Ιουλίου 2025.
