Πρωτοπόροι ερευνητές και επιχειρηματίες στην Κεντρική, Ανατολική και Νότια Ευρώπη, αναπτύσσουν τεχνολογίες επιδιώκοντας να μεταμορφώσουν το μέλλον της υγειονομικής περίθαλψης. Ωστόσο, το χάσμα μεταξύ της ιδέας και της υλοποίησης παραμένει μεγάλο. Για τις νεοφυείς επιχειρήσεις στον τομέα της υγείας, η συνεργασία με τα νοσοκομεία αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις. Τα νοσοκομεία αποτελούν πολύπλοκα συστήματα, με αυστηρές ρυθμιστικές απαιτήσεις, μακροχρόνιους κύκλους προμηθειών και περιορισμένη δυνατότητα για τη χρηματοδότηση πιλοτικών καινοτόμων εφαρμογών. Η κλινική επικύρωση των υπό διαμόρφωση τεχνολογιών είναι σημαντική — αλλά για μία μικρή ομάδα με περιορισμένους πόρους, η πρόσβαση σε ασθενείς ή κλινικούς συνεργάτες συχνά φαντάζει άπιαστη.
Σε αυτό το σημείο έρχεται να επέμβει το EIT Health InnoStars Awards, πρόγραμμα που σχεδιάστηκε από το EIT Health — μέρος του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας (EIT), οργάνου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος του είναι να υποστηρίξει αναδυόμενες νεοσύστατες επιχειρήσεις από τον τομέα της υγείας στην Ελλάδα και σε άλλες περιοχές της Ευρώπης, Ενισχύοντας την ικανότητά τους να υπερπηδήσουν τα αρχικά εμπόδια της επιχειρηματικής κλιμάκωσης, επιτυγχάνοντας έτσι ουσιαστικό αντίκτυπο στην αγορά. Με ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο χρηματοδότησης, καθοδήγησης, εκπαιδευτικών εργαλείων και πρόσβασης σε πανευρωπαϊκά δίκτυα, το InnoStars Awards βοηθά στη μετατροπή των έξυπνων ιδεών σε πρακτικές λύσεις.
Η ενότητα Hospital Engagement του Validation Track ανταποκρίνεται σε μια συγκεκριμένη ανάγκη των startups. Παρέχει πρακτική καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο προσέγγισης των νοσοκομείων, τη διαδικασία ενεργοποίησης συνεργασιών, την κατανόηση των μηχανισμών προμηθειών, έτσι ώστε να σχεδιαστούν αποτελεσματικά έργα-πιλότοι. Για τις startups στην Ελλάδα αυτού του είδους η τεχνογνωσία είναι ανεκτίμητη.
Προγράμματα προσαρμοσμένα σε νεοφυείς επιχειρήσεις που βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης
Το πρόγραμμα απευθύνεται σε startups που προέρχονται από χώρες που συμμετέχουν στο Σχέδιο Καινοτομίας RIS του EIT –περιοχές δηλαδή που παραδοσιακά υποεκπροσωπούνται στη χρηματοδότηση της καινοτομίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο– και είναι δομημένο γύρω από δύο διακριτές κατευθύνσεις (Validation και Investment Track), προσαρμοσμένες στο στάδιο ωριμότητας κάθε επιχείρησης. Το πρόγραμμα καταλήγει στον Μεγάλο Τελικό InnoStars, όπου οι τρεις καλύτερες εταιρείες από κάθε κατεύθυνση διεκδικούν χρηματικά βραβεία: 1η θέση: €25.000, 2η θέση: €15.000, 3η θέση: €10.000.
Το Validation Track έχει σχεδιαστεί για ομάδες σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης που εργάζονται ακόμα πάνω στο προϊόν ή το επιχειρηματικό τους μοντέλο. Αυτές οι startups λαμβάνουν έως και €18.000, καθώς και πρακτική καθοδήγηση και εκπαιδευτικά προγράμματα που βασίζονται σε προσομοιώσεις, είναι διαδραστικά και προσαρμοσμένα, έτσι ώστε να αναπαριστούν πραγματικές συνθήκες. Ένα βασικό στοιχείο του προγράμματος είναι το εργαλείο Early Health Technology Assessment (eHTA), το οποίο παρέχει στις επιχειρήσεις εκτιμήσεις για τον πιθανό αντίκτυπο, σκοπιμότητα και αξία των λύσεων υγειονομικής περίθαλψης κατά την αρχική φάση ανάπτυξής τους. Στόχος είναι να βοηθήσει τις startups να βελτιώσουν την πρόταση αξίας τους (value proposition), να κατανοήσουν πώς η λύση τους εντάσσεται στις ροές εργασίας των νοσοκομειακών υποδομών και να προετοιμαστούν για συνεργασίες με νοσοκομεία ή παρόχους υγειονομικής περίθαλψης.
«Το eHTA μειώνει τις δαπανηρές διορθώσεις σε μεταγενέστερα στάδια και περιορίζει τον συνολικό κίνδυνο αποτυχίας. Αυτό επιτρέπει σε όσους βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης να διαχειριστούν καλύτερα τους κινδύνους, να μεγιστοποιήσουν το δυναμικό της τεχνολογίας τους και να εισέλθουν στην αγορά με ένα αξιόπιστο επιχειρηματικό μοντέλο», δηλώνει ο Ερευνητής Rok Hren από το Syreon Research Institute, έναν από τους κορυφαίους οργανισμούς στον τομέα της εκτίμησης τεχνολογιών υγείας (HTA) και των οικονομικών της υγείας στην Κεντρική Ευρώπη.
Το Investment Track απευθύνεται σε πιο ώριμες startups που ετοιμάζονται να προσελκύσουν επενδύσεις ή να επεκταθούν σε νέες αγορές. Οι συμμετέχοντες λαμβάνουν καθοδήγηση από ειδικούς, εκπαίδευση στην παρουσίαση προς επενδυτές και μια μοναδική προσομοίωση Συμβουλίου (Board Meeting Simulation), η οποία προσφέρει την εμπειρία παρουσίασης σε πραγματικούς επενδυτές, σε ένα ρεαλιστικό αλλά υποστηρικτικό περιβάλλον. Κάθε startup λαμβάνει επίσης €12.000 για να υλοποιήσει το επόμενό της βήμα.
«Οι startups συχνά απευθύνονται στα νοσοκομεία με εξαιρετική τεχνολογία, αλλά χωρίς την κατάλληλη προσέγγιση. Τις βοηθάμε να σκεφτούν τη λύση τους από την οπτική γωνία του νοσοκομείου —ποια προβλήματα λύνει, πώς εντάσσεται στις διαδικασίες φροντίδας και ποια αποτελέσματα είναι σημαντικά για το ιατρικό προσωπικό», εξηγεί ο Tamás Békási, Υπεύθυνος Επιχειρηματικής Δημιουργίας RIS στο EIT Health και Διευθυντής του προγράμματος InnoStars Awards. «Αυτός είναι συχνά ο κρίσιμος σύνδεσμος μεταξύ μιας εξαιρετικής ιδέας και ενός επιτυχημένου πιλοτικού προγράμματος».
Τα EIT Health InnoStars Awards έχουν ήδη λειτουργήσει ως επιταχυντής για πολλές startups.
Μέχρι σήμερα, εκατοντάδες startups ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα και κατάφεραν να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση, να κερδίσουν επιχορηγήσεις, να ξεκινήσουν πιλοτικά προγράμματα, να λάβουν εγκρίσεις κανονιστικών αρχών και να επεκταθούν σε διεθνείς αγορές. Από ψηφιακές θεραπείες και διαγνωστικά μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης μέχρι εργαλεία απομακρυσμένης παρακολούθησης, οι βραβευθέντες των InnoStars Awards συμβάλλουν στην υλοποίηση καινοτομιών που εστιάζουν στον ασθενή —και η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση.
Πράγματι, αρκετές εξαιρετικές νεοσύστατες επιχειρήσεις από την Ελλάδα έχουν ήδη σημειώσει σημαντική πρόοδο μέσω της συμμετοχής τους στα InnoStars Awards τα προηγούμενα έτη. Το εργαλείο διάγνωσης με τεχνητή νοημοσύνη της Aisthesis Medical, PRISM, αναγνωρίστηκε πρόσφατα για τη δυνατότητά του να επιτρέπει πρώιμη παρέμβαση στην νοσηλεία οξείας φάσης. Το εργαλείο χρησιμοποιεί δεδομένα σε πραγματικό χρόνο για να προβλέψει καταστάσεις όπως η σηψαιμία έως και 48 ώρες νωρίτερα. Η Aisthesis τώρα εξερευνά πιλοτικά κλινικά προγράμματα για να αναπτύξει περαιτέρω το σύστημα.
Μια ακόμη ελληνική νεοφυής επιχείρηση, η Shuttle Catheters, έλαβε την πρώτη διάκριση στο πλαίσιο των InnoStars Awards 2022 για την ανάπτυξη μιας καινοτόμου τεχνολογίας καθετήρων, η οποία στοχεύει στη λιγότερο επεμβατική προσέγγιση της θεραπείας της Περιφερικής Αρτηριακής Νόσου (PAD). Η εν λόγω τεχνολογία επιδιώκει να προσφέρει λύσεις σε περιπτώσεις πλήρους αρτηριακής απόφραξης, όπου οι συμβατικές ενδοαγγειακές τεχνικές αποτυγχάνουν. Μετά τη βράβευσή της σε προηγούμενο κύκλο των InnoStars, η ομάδα προχωρά τώρα σε περαιτέρω πρωτοτυποποίηση
Αυτές οι εθνικές ιστορίες επιτυχίας επαναλαμβάνονται σε ολόκληρη την περιοχή. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η CheckEye, μια ουκρανική εταιρεία στον τομεά της υγειονομικής περίθλαλψης που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη για την ανίχνευση πρώιμων ενδείξεων διαβητικής οφθαλμοπάθειας. Από τη στιγμή που συμμετείχε στα InnoStars Awards, η CheckEye εξασφάλισε επένδυση από τη μεγαλύτερη αλυσίδα φαρμακείων της Αυστρίας, ξεκίνησε πιλοτικά προγράμματα με την υποστήριξη του Υπουργείου Υγείας της Ουκρανίας και υπέγραψε διασυνοριακές συνεργασίες —μεταξύ αυτών και Μνημόνιο Συνεργασίας με την Αλβανική Ομοσπονδία Διαβήτη. Μέσα σε λίγο περισσότερο από έναν χρόνο, πέτυχαν αύξηση 800% στις επί πληρωμή συνδρομές
