Ο ψηφιακός μετασχηματισμός προς όφελος των πολιτών και οι νέες προκλήσεις στους τομείς Ενέργειας, Υδάτων και Αποβλήτων βρέθηκαν στο επίκεντρο της Κεντρικής Εκδήλωσης της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη την Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου 2024 στο πλαίσιο της 88ης Διεθνούς Έκθεσης.
Στο πρώτο μέρος, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου αναφέρθηκε στη σημασία των έξυπνων ψηφιακών συστημάτων που δίνουν λύσεις και βοηθούν τους καταναλωτές ανακοινώνοντας πως την επόμενη εβδομάδα θα παρουσιαστεί η πλατφόρμα ψηφιακής αλλαγής παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας.
Ταυτόχρονα, γνωστοποίησε ότι το Υπουργείο ετοιμάζει ψηφιακή εφαρμογή μέτρησης των καταναλώσεων ύδατος προκειμένου οι πολίτες να έχουν εποπτεία των καταναλώσεων τους. Όπως είπε, έχουν ήδη υπογραφεί δύο συμβάσεις που αφορούν σε 15 μικροδορυφόρους οι οποίοι θα χρησιμοποιηθούν για την πολιτική προστασία, τον έλεγχο των νερών, των καλλιεργειών και των καταστροφών, και θα αποτελέσουν σημαντικά εργαλεία αξιοποίησης από την Πολιτεία, τη ΡΑΑΕΥ και φορείς.
Από την πλευρά του ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, τόνισε ότι «η ΡΑΑΕΥ είναι ένα πολύ κομβικό εργαλείο στην ενεργειακή πολιτική της χώρας» προσθέτοντας πως το Υπουργείο έχει πλήρη συνείδηση για τον ρόλο που καλείται να παίξει θεσμικά στο ηλεκτρικό σύστημα και στην πράσινη μετάβαση, γι’ αυτό και θα σταθεί αρωγός στην προσπάθεια για τη στελέχωσή της. Αναφερόμενος στα ζητήματα της ενέργειας τόνισε ότι κατατίθενται βροχηδόν προτάσεις επενδύσεων με τη χώρα μας να κάνει πρωταθλητισμό, καθώς πλέον το 80% της παραγωγής ενέργειας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές.
Ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Μανώλης Γραφάκος, σημείωσε πως κάτι αλλάζει στην Ελλάδα προς τη θετική κατεύθυνση. Τόνισε πως πρώτιστο μέλημα της Πολιτείας είναι οι σοβαρές ρυθμιστικές αρχές που προστατεύουν τον πολίτη και ανακοίνωσε ότι θα γίνει μία κοινή αξιόπιστη πλατφόρμα του Υπουργείου, της ΡΑΑΕΥ και του ΕΟΑΝ για να καταγράφονται τα απόβλητα.
Ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), Λάζαρος Κυρίζογλου έκρουσε των κώδωνα του κινδύνου για τη μη καταβολή -εντός τριμήνου- των δημοτικών τελών από τις εταιρείες ενέργειας. Ζήτησε, παρότι ο έλεγχος υπάρχει, να γίνει περαιτέρω ενδελεχής. Κατέληξε λέγοντας πως «η τεχνολογική εξέλιξη και ο ψηφιακός μετασχηματισμός πάντοτε βοηθάει διότι βοηθάει στην ανάπτυξη».
Στη δική του ομιλία ο Πρόεδρος της ΡΑΑΕΥ, Αναπλ. Καθ. Αθανάσιος Δαγούμας έκανε αναλυτική παρουσίαση των οκτώ καινοτόμων ψηφιακών εργαλείων που έχει αναπτύξει η Αρχή για τους Καταναλωτές Ενέργειας, αλλά και των ψηφιακών εργαλείων για την εποπτεία της αγοράς ενέργειας. Συγκεκριμένα, οι ψηφιακές υπηρεσίες για τους καταναλωτές περιλαμβάνουν: το Εργαλείο Υποβολής Παραπόνων (https://my.rae.gr/), τον Ενεργειακό Διαμεσολαβητή (https://www.rae.gr/energiakos-diamesolavitis/), το Εργαλείο Συγκέντρωσης Τιμολογίων Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας (https://invoices.rae.gr/), το Εργαλείο Σύγκρισης Τιμών (https://energycost.gr/), το Εργαλείο Σύγκρισης Τιμών για την Ηλεκτροκίνηση (https://chargingcost.gr/), το Εργαλείο Υπολογισμού Κόστους Ηλεκτρικής Ενέργειας (https://www.electricitycostcalculator.gr/), το Εργαλείο Οδηγός Εξοικονόμησης Ενέργειας (https://www.buildingenergysaving.gr/) και την Πλατφόρμα Ανώνυμων Καταγγελιών (https://energy-whistleblowing.gr/). Όπως είπε ο κ. Δαγούμας «ο Εικονικός Τόπος για τον Καταναλωτή είναι τμήμα του ψηφιακού μετασχηματισμού της ΡΑΑΕΥ και στοχεύει στην ενδυνάμωση, ενεργοποίηση και προστασία των καταναλωτών». Σημείωσε μάλιστα ότι «το εύρος και η συνεκτικότητα των Υπηρεσιών προς τους Καταναλωτές δεν συναντάται σε καμία Ρυθμιστική Αρχή στις χώρες του Ο.Ο.Σ.Α.», ενώ ήδη τα ψηφιακά εργαλεία της ΡΑΑΕΥ έχουν αποσπάσει οκτώ βραβεία. Παρουσίασε, επίσης, τις νέες ψηφιακές υπηρεσίες για την αγορά ενέργειας που αφορούν στο ενεργειακό ισοζύγιο, στην εξέλιξη της καθαρής ζήτησης και στο πλεόνασμα ενέργειας/περικοπές ΑΠΕ για κάθε επιμέρους αγορά, δηλαδή την αγορά επόμενης ημέρας, την ενδοημερήσια αγορά και τη διαδικασία ενοποιημένου προγραμματισμού από την έναρξη του target model στην Ελλάδα.
Στο δεύτερο μέρος, ο Καθ. Δημήτριος Ψυχογυιός, Αντιπρόεδρος ΡΑΑΕΥ και προεδρεύων του Κλάδου Υδάτων, έθεσε ως αποστολή της Αρχής το τρίπτυχο προστασία καταναλωτή, αποδοτικότητα / των εποπτευόμενων παρόχων και περιβαλλοντική βιωσιμότητα, επεσήμανε την έλλειψη εθνικού σχεδίου για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και ανέλυσε τα βασικά παραδοτέα της αρχής έως το τέλος του χρόνου.
Από την πλευρά του, ο Δημήτριος Φούρλαρης, Αντιπρόεδρος ΡΑΑΕΥ και προεδρεύων του Κλάδου Ενέργειας έκανε ειδική αναφορά στο πλαίσιο λειτουργίας των δυναμικών τιμολογίων τα οποία μαζί με τους έξυπνους μετρητές θα αποτελέσουν το κίνητρο για αύξηση της κατανάλωσης και μεταφοράς της από ώρες αιχμής σε ώρες με χαμηλή τιμολόγηση. Αναφερόμενος στο target model, είπε πως παρότι η εκτίμηση ήταν πως η κρίση της Ουκρανίας είχε περάσει, βρισκόμαστε μπροστά σε νέες προκλήσεις. Η ΡΑΑΕΥ προσπαθεί να βρει ad hoc λύσεις για να μετριάσει τις επιπτώσεις. Επίσης, η ένταξη της ελληνικής ζώνης προσφορών στις πανευρωπαϊκές ενδοημερήσιες δημοπρασίες που ξεκίνησαν το 2024. Αυτό θα στείλει ένα επαρκές μήνυμα τιμών στην αγορά.
Γνωστοποίησε, τέλος, ότι εντός του 2024 η ΡΑΑΕΥ προσπαθεί να κάνει ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για την ηλεκτροδότηση των λιμανιών γεγονός που θα ανοίξει μία αγορά στα λιμάνια.
Τέλος, ο Δρ. Κωνσταντίνος Αραβώσης, Καθηγητής ΕΜΠ, Κάτοχος έδρας UNESCO για Πράσινη Καινοτομία και Κυκλική Οικονομία, αναφερόμενος στον τομέα της Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων σημείωσε πως είναι μία παγκόσμια πρόκληση και ένας πολύ κρίσιμος κλάδος. «Το ζητούμενο είναι να φτάσουμε στην κοινωνία των μηδενικών αποβλήτων. Δηλαδή να φτάσουμε στο σημείο όλα τα απόβλητα να αξιοποιούνται» είπε χαρακτηριστικά και έθεσε ως στόχο να φτάσει η ανακύκλωση στο 60% έως το 2030 με ταυτόχρονη αξιοποίηση του 90% των αποβλήτων. Σημείωσε, παράλληλα, πως υπάρχει ανάγκη για νέο μοντέλο διαχείρισης βιοαποβλήτων, καθώς, επίσης, χρειάζονται φορείς οι οποίοι θα μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά με συντονισμένες πολιτικές μέσω της εφαρμογής κινήτρων και αντικινήτρων. Κατέληξε λέγοντας πως ζητούμενο είναι η ανταποδοτικότητα σε όλους τους κρίκους της αλυσίδας της διαχείρισης στερεών αποβλήτων.
