Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα παρουσίασε επιδείνωση τον Οκτώβριο, καταγράφοντας πτώση στις 107,0 μονάδες από τις 110,2 που είχε φτάσει τον Σεπτέμβριο, όταν και είχε σημειώσει σημαντική άνοδο.
Η εξασθένιση αυτή, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, αποδίδεται κυρίως στην επιδείνωση των προσδοκιών στον τομέα της Βιομηχανίας, ενώ αντίθετα στους υπόλοιπους τομείς και στον δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης παρατηρήθηκε βελτίωση. Η αβεβαιότητα που επικρατεί λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων επιδρά αρνητικά στην εξωστρεφή ελληνική βιομηχανία, ενισχύοντας τις ανησυχίες για το ενδεχόμενο επιβράδυνσης στις διεθνείς αγορές και το παγκόσμιο εμπόριο.
Η κατάσταση αυτή δημιουργεί προσκόμματα, παρά την κατά γενική ομολογία θετική πορεία των εξαγωγών προϊόντων το τελευταίο διάστημα. Από την άλλη πλευρά, ο τουριστικός τομέας –παρά τη μικρή πτώση που παρουσίασε φέτος– συνέχισε να στηρίζει την οικονομική δραστηριότητα σε αρκετούς κλάδους, προσφέροντας ανάσα στην εγχώρια αγορά. Ταυτόχρονα, τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης συνεχίζουν να προσδίδουν δυναμική στην οικονομία, με τις κατασκευές να καταγράφουν έντονη δραστηριότητα και υψηλό ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων, το οποίο εξασφαλίζει απασχόληση για τους επόμενους μήνες.
Ωστόσο, ο πληθωρισμός, που παραμένει σε σχετικά υψηλά επίπεδα, συνεχίζει να πιέζει τα νοικοκυριά, διατηρώντας χαμηλή την καταναλωτική εμπιστοσύνη. Παρά την ήπια βελτίωση της απαισιοδοξίας των καταναλωτών αυτό τον μήνα, η αγοραστική τους δύναμη εξακολουθεί να είναι περιορισμένη, με τις γενικές τάσεις να εκτιμάται πως θα διατηρηθούν μεσοπρόθεσμα. Οι εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον αναμένεται να παίξουν καταλυτικό ρόλο στις εγχώριες οικονομικές προσδοκίες το επόμενο διάστημα.
Στον τομέα της Βιομηχανίας καταγράφηκε σημαντική ενίσχυση του αρνητικού ισοζυγίου εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση, καθώς και αύξηση των αποθεμάτων, ενώ οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους επόμενους μήνες μειώθηκαν. Οι αβεβαιότητες στον διεθνή τομέα συνεχίζουν να αυξάνονται, ενώ οι τρέχουσες γεωπολιτικές εντάσεις προσθέτουν επιπλέον αβεβαιότητα στις ελληνικές βιομηχανίες που στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές. Το ενδεχόμενο ύφεσης ή επιβράδυνσης σε βασικές διεθνείς αγορές δημιουργεί επιπρόσθετους κινδύνους για τον κλάδο, που ήδη βρίσκεται αντιμέτωπος με την ανάγκη προσαρμογής στις νέες παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες.
Στις Κατασκευές οι αρνητικές προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών ενισχύθηκαν, γεγονός που αντικατοπτρίζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος. Ωστόσο, οι θετικές εκτιμήσεις για την απασχόληση στον τομέα βελτιώθηκαν, ενώ η γενικότερη ζήτηση για υποδομές και κατοικίες παραμένει πηγή αισιοδοξίας για τις κατασκευαστικές εταιρείες. Οι επιχειρήσεις του κλάδου στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τα οποία λειτουργούν ως σημαντικός μοχλός στήριξης της δραστηριότητας και της απασχόλησης. Το υψηλό ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων παρέχει επιπλέον διασφαλισμένη δραστηριότητα για τους επόμενους μήνες.
Στο Λιανικό Εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις κατέγραψαν μικρή πτώση, ενώ το ύψος των αποθεμάτων παρέμεινε αμετάβλητο. Ωστόσο, οι προβλέψεις για τις πωλήσεις κατά το επόμενο διάστημα εμφανίζονται βελτιωμένες, καθώς οι επιχειρήσεις του κλάδου ελπίζουν σε σταδιακή ενίσχυση της καταναλωτικής κίνησης. Παρότι οι προκλήσεις για τους καταναλωτές είναι σημαντικές λόγω του επίμονου πληθωρισμού, η ελαφρά βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης ίσως προοιωνίζει μικρή άνοδο στην αγοραστική δραστηριότητα τους προσεχείς μήνες.
Στις Υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων παρέμειναν σταθερές, ενώ εξασθένησαν οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση. Οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης παραμένουν ελαφρώς ενισχυμένες, αντικατοπτρίζοντας τη συνεχιζόμενη θετική επίδραση του τουριστικού κλάδου στις υπηρεσίες και την προσδοκία ότι η ζήτηση θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις επιχειρήσεις του κλάδου στο άμεσο μέλλον.
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη παρουσίασε ήπια βελτίωση, παρά τις πληθωριστικές πιέσεις που διατηρούν το κόστος ζωής σε υψηλά επίπεδα. Οι καταναλωτές εμφανίζονται ελαφρώς πιο αισιόδοξοι για τη μελλοντική τους οικονομική κατάσταση, αν και οι προβλέψεις τους για μείζονες αγορές και η γενική οικονομική κατάσταση της χώρας παρέμειναν αμετάβλητες. Η πρόθεση για αποταμίευση μειώθηκε, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι καταναλωτές παραμένουν σε καθεστώς περιορισμένης αγοραστικής δύναμης. Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, καθώς η συνεχιζόμενη πίεση από τον πληθωρισμό εξακολουθεί να αποτρέπει τη σημαντική βελτίωση των προσδοκιών των νοικοκυριών για την οικονομική τους κατάσταση.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο δείκτης οικονομικού κλίματος κατέγραψε μικρή πτώση τον Οκτώβριο, τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στην Ευρωζώνη, με την υποχώρηση να προέρχεται κυρίως από τη σημαντική πτώση των προσδοκιών στον τομέα της Βιομηχανίας. Η πτώση αυτή, ωστόσο, αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη βελτίωση των προσδοκιών στους τομείς του Λιανικού Εμπορίου, των Κατασκευών και της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, ενώ οι προσδοκίες στις Υπηρεσίες διατηρήθηκαν σχεδόν αμετάβλητες. Ειδικότερα, στη Βιομηχανία, ο δείκτης προσδοκιών περιορίστηκε στις -12,6 μονάδες στην ΕΕ και στις -13,0 μονάδες στην Ευρωζώνη, με τις προσδοκίες για την παραγωγή να εξασθενούν περαιτέρω και τα αποθέματα να αυξάνονται ήπια. Οι προβλέψεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση κινήθηκαν επίσης πτωτικά και στις δύο ζώνες, δημιουργώντας επιπλέον πιέσεις στον βιομηχανικό τομέα.
Στον τομέα των Υπηρεσιών ο δείκτης διαμορφώθηκε στις +6,9 μονάδες στην ΕΕ και στις +7,1 στην Ευρωζώνη. Παρά τη μικρή μείωση στις εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα δραστηριότητα, η ενίσχυση των προσδοκιών για τη βραχυπρόθεσμη ζήτηση δημιούργησε συγκρατημένη αισιοδοξία για την περαιτέρω ανάκαμψη του τομέα. Στο Λιανικό Εμπόριο οι δείκτες προσδοκιών βελτιώθηκαν επίσης, φτάνοντας στις -5,4 μονάδες στην ΕΕ και στις
-7,3 στην Ευρωζώνη. Οι επιχειρήσεις του κλάδου κατέγραψαν θετικότερες εκτιμήσεις για τις πωλήσεις τους επόμενους μήνες, ενώ τα αποθέματα υποχώρησαν ελαφρώς, γεγονός που αντανακλά την προσαρμογή της προσφοράς στη ζήτηση.
Στις Κατασκευές, οι θετικές προσδοκίες για την απασχόληση βελτιώθηκαν ελαφρά, ενώ οι αρνητικές προβλέψεις για το επίπεδο των εργασιών ενισχύθηκαν στην ΕΕ και αμβλύνθηκαν στην Ευρωζώνη. Τέλος, η καταναλωτική εμπιστοσύνη στην ΕΕ διαμορφώθηκε στις -11,2 μονάδες και στις -12,5 μονάδες στην Ευρωζώνη. Οι καταναλωτές διατήρησαν τη σταθερή εκτίμηση για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, ενώ οι προβλέψεις για τη γενική οικονομική κατάσταση στην Ευρωζώνη υποχώρησαν, αντικατοπτρίζοντας τις ανησυχίες για τις επιπτώσεις των διεθνών οικονομικών πιέσεων. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και καταναλωτές προσαρμόζονται σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, με τις προοπτικές να παραμένουν εύθραυστες και ευάλωτες σε εξωγενείς παράγοντες, οι οποίοι διαμορφώνουν τις οικονομικές προσδοκίες.
