Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι άνθρωποι ενθαρρύνονται να παρατήσουν τη μισθωτή δουλειά τους και να ανοίξουν δική τους επιχείρηση. Χωρίς να σημαίνει ότι αυτό είναι κακή ιδέα, αν δεν προβλέψεις σωστά και ρεαλιστικά, στην εφαρμογή της, μπορεί να προκύψουν πολλά και δυσεπίλυτα προβλήματα που θα θέσουν σε κίνδυνο το επαγγελματικό κι όχι μόνο μέλλον σου.
Το άρθρο αυτό παρουσιάζει 3 βασικές συνθήκες που πρέπει να λάβεις υπόψιν αν βρίσκεσαι σ’ αυτή τη διαδικασία, για να εξασφαλίσεις πως αυτή η μετάβαση θα είναι όσο γίνεται πιο ομαλή και ευθύβολη.
Γράφει η Αγγελική Πλουμά, Certified Engagement Coach, Mentor, Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων, Συγγραφέας
- Η νοοτροπία σου. Βεβαιώσου για το γιατί σου. Γιατί θες να κάνεις αυτή τη μετάβαση; Η διάκριση αυτού του λόγου, του «γιατί» της πραγματικής επιθυμίας είναι δυσκολότερη από ότι φαίνεται. Θα πρέπει να γίνει με «χειρουργική» ακρίβεια και ειλικρίνεια. Πχ είναι δική σου επιθυμία ή κάτι που έχεις απορροφήσει από το περιβάλλον σου; Είναι κάτι που ταιριάζει με τη προσωπική σου εξέλιξη ή ένας τρόπος διαφυγής από μια πραγματικότητα που δεν σ’ αρέσει χωρίς όμως να έχεις κατανοήσει τη δική σου συμμετοχή στο να δημιουργηθεί αυτή η δυσάρεστη πραγματικότητα; Είναι κάτι που πηγάζει από σένα ή από διάφορους διάσημους γκουρού με… εκατομμύρια ακολούθους; Αυτές είναι οι απαντήσεις που θα εμπιστευτείς για να καταλάβεις αν πραγματικά θες το ελεύθερο επάγγελμα ή αν σου ταιριάζει η επιχειρηματικότητα. Πολλές φορές δεν μπορείς εύκολα να δώσεις μόνος τις απαντήσεις κι είναι εκεί που ένας μέντορας μπορεί να σε βοηθήσει καταλυτικά. Στη συνέχεια, κι εφόσον η απάντηση είναι καταφατική, σχέδιο δράσης είναι αυτό που θα σου πει το ΠΩΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ είναι η κατάλληλη στιγμή για να κάνεις την αλλαγή – πχ αν χρειάζεσαι να είναι σταδιακή ή όχι, αν και πόσο θα στηριχτείς στο δίκτυο της μισθωτής δουλειάς σου για να κάνεις τη μετάβαση ή θα πρέπει να φτιάξεις ένα νέο δίκτυο κλπ.
- Βαθμός ρίσκου που θες και μπορείς να αναλάβεις. Αυτό καθορίζεται όχι μόνο από τις εξωτερικές υποχρεώσεις αλλά και από τη δική σου ψυχοσύνθεση. Ο ελεύθερος επαγγελματίας χρειάζεται να αναλαμβάνει καθημερινά ρίσκο και να εκτίθεται προσωπικά. Να μιλάει για τη δουλειά του, να αναζητά περιοχές που θα του επιτρέψουν να χτίσει τη νέα υποδομή και ίσως να ξεπεράσει κάποια φυσική ντροπαλότητα και εσωστρέφεια που διαθέτει. Ακόμα, χρειάζεται να συνυπολογίσει αν και κατά πόσο μπορεί να αντέξει αυξομειώσεις στο εισόδημά του αλλά και ματαιώσεις από δουλειές που χάνονται. Γενικά, χρειάζεται υψηλός βαθμός αυτογνωσίας σχετικά με το πόσο ρίσκο μπορεί να αναλάβει ΑΝ είναι διατεθειμένος να ζει και να λειτουργεί έτσι. Για παράδειγμα, μην ρωτάς αν θα αποτύχεις. Θα αποτύχεις. Είσαι όμως πρόθυμος/η να αγκαλιάσεις αυτή την αποτυχία; Να την αντέξεις; Και τελικά να μάθεις απ’ αυτήν. Εξοικειώσου με την απόρριψη. Θα ακούσεις πολλά όχι. Μπορείς να τα αξιοποιήσεις; Το βήμα ένα που πρέπει να κάνεις: δεν απορρίπτουν εσένα, αλλά την πρότασή σου. Αυτό θα σε βοηθήσει να αποκτήσεις την σωστή απόσταση για να μάθεις,
- Business Plan και Οικονομικός προγραμματισμός. Ξεκίνα με το business plan. Ρεαλιστικά, ποια θα είναι τα έσοδά σου. Τι σημαίνει ρεαλιστικά; Για κάποιο χρονικό διάστημα, τουλάχιστον 6 μήνες κάνε παράλληλα τη δουλειά στην οποία επιθυμείς να μεταβείς. Αυτό θα σε προσγειώσει στις πραγματικές συνθήκες και θα σου επιτρέψει να κατανοήσεις τα πραγματικά σου έσοδα. Για τα έξοδα θα χρειαστείς οπωσδήποτε έναν αποταμιευτικό λογαριασμό. Πριν κάνει κανείς αυτή τη μετάβαση, καλό είναι να έχεις κάποια χρήματα στην άκρη ειδικά για αυτή τη φάση από μισθωτός σε ελεύθερος επαγγελματίας. Χρειάζεται να αντιμετωπίσεις πολλά κόστη που δεν συνειδητοποιείς π χ. μπορεί να βρεθείς χωρίς ομαδικό ασφαλιστήριο και να χρειαστεί να κάνεις τη δική του ασφάλιση, κάποιοι πελάτες που περιμένεις μπορεί τελικά να αποφασίσουν διαφορετικά και να σου δημιουργήσουν διαφυγόν εισόδημα. Επίσης ακόμα και μικρά κόστη όπως π.χ ο καφές που έπινες στο χώρο εργασίας, έξοδα ταξιδιού και άλλα έξοδα που παραδοσιακά επιβαρύνονταν ο εργοδότης θα πρέπει τώρα να τα επωμιστείς ο ίδιος. Ποιο είναι είναι ένα επιθυμητό ύψος αυτής της αποταμίευσης; Εδώ ισχύει ο χρυσός κανόνας των 6 μηνών των εξόδων διαβίωσης. Τουλάχιστον.
Τέλος, χρειάζεται να τόχεις λίγο (ή να το αποκτήσεις) με το multitasking. Γιατί, στην αρχή τουλάχιστο,ν θα είσαι… όλα σε ένα. Και γραμματέας και λογιστής και διαφημιστής και πωλητής και επιχειρηματίας και social media director. Δεν θα τα κάνεις όλα τέλεια και δε πειράζει. Δυναμώνεις όσο μαθαίνεις έστω και ατελώς. Η τοποθέτηση προτεραιοτήτων είναι το πρώτο που πρέπει να μάθεις. Και η πειθαρχία σε ένα πρόγραμμα είναι επίσης κλειδί. Είναι εύκολο να ξεφύγεις και να… χάσεις τον έλεγχο όταν έχεις τον έλεγχο.
Θέλω να είμαι ειλικρινής μαζί σου. Ακόμα κι αν κάνεις όλα τα παραπάνω, η επιτυχία δεν είναι εγγυημένη. Το ρίσκο, άλλωστε, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της επιχειρηματικότητας. Όμως, αν επιμείνεις, θα χεις μάθει τόσα από τα παραπάνω βήματα που ας πούμε ότι θα είναι δύσκολο να αποτύχεις. Στην επιμονή, στην συνέπεια και στην αντοχή είναι το κλειδί.
Γι’ αυτό βρες κάποιον μέντορα, σύμβουλο, εκπαιδευτή κατά προτίμηση κάποιον που ήδη έχει κάνει αυτή τη μετάβαση να σε κρατάει ευθυγραμμισμένο.
Γιατί να ξέρεις: Θα περάσεις νύχτες που δε θα κοιμάσαι, ίσως να αμφιβάλλεις, ίσως να αναρωτιέσαι για όσα άφησες πίσω σου. Η οικειότητα, ακόμα κι αν μας πονάει, είναι βολική. Οι αλλαγές και τα καινούργια βήματα πάλι, όχι. Θα χρειαστεί να ενεργοποιήσεις τη δημιουργικότητά σου, να ξεπερνάς τη φυσική ντροπαλοσύνη σου και να μιλάς για τη δουλειά σου. Τα κοινωνικά δίκτυα που είναι ισχυρά και αξιοποιήσιμα χρειάζονται το προσωπικό σου στίγμα. Καλά κατάλαβες, όμως. Στο τέλος της ημέρας, όλα αυτά σε φέρνουν σε έναν επαγγελματικό δρόμο που είναι πιο κοντά σ` αυτό που πραγματικά είσαι. Η χαρά του να δουλεύεις στα αντικείμενα που αγαπάς, να έρχονται σε σένα άνθρωποι που αναζητούν τη βοήθειά σου, να δουλεύεις με γνώμονα τις αξίες σου, είναι ανεκτίμητη. Η ομορφιά του να ξέρεις κάθε πρωί ότι αυτή είναι η δική σου δημιουργία, το δικό σου μονοπάτι που έχεις χτίσει βήμα-βήμα δεν μπορεί να πληρωθεί ούτε με τον υψηλότερο μισθό. Και ακόμα: η απόλαυση για όλα όσα δύσκολα περιγράφονται.
Ο διαφορετικός, ανάλαφρος τρόπος που χτυπάει η καρδιά σου. Οι βαθμοί ελευθερίας κι ένα ανοιχτό πεδίο δημιουργικότητας είναι ανεκτίμητα πλεονεκτήματα. Όπως και κάθε πρωί, το να μην βαρυγκωμάς αλλά να χαμογελάς. Και να μην σκεφτείς ποτέ ότι για σένα είναι αργά. Όλη μου τη ζωή ακούω ανθρώπους να μου λένε «δε μπόρεσα τη μισθωτή δουλειά, έφυγα τον πρώτο, δεύτερο μήνα». Μπράβο τους. Κάποτε τους ζήλευα γιατί εγώ άντεχα. Όμως, αυτός δεν ήταν ο δικός μου ο δρόμος και δε μπόρεσα να αλλάξω μονοπάτι μέχρι τη στιγμή που το αποδέχτηκα και τον τίμησα. Έχω ανθρώπους πελάτες που είναι 45, 50, 60 χρονών και αναζητούν και θέλουν να βρουν τι είναι αυτό που θέλουν να κάνουν. Όπως και 35ρηδες που θέλουν να αλλάξουν καριέρα. Το προσωπικό της νόημα είναι αυτό που ο καθένας μας πρέπει να αναζητήσει για να καταλήξει στην καλύτερη γι αυτόν απόφαση.
Η Αγγελική Πλουμά είναι Certified Engagement Coach, Mentor, Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων, Συγγραφέας. Η προσωπική της αποστολή είναι να υποστηρίζει μέσω της εκπαίδευσης και του mentoring, τα άτομα που είναι έτοιμα και πρόθυμα να βρίσκουν και να αξιοποιούν τις ικανότητες και τα ταλέντα τους, δημιουργώντας μια ζωή με νόημα. Διαθέτει πάνω από 20.000 ώρες διδακτικής εμπειρίας αλλά και σχεδιασμού εκπαιδευτικών προγραμμάτων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, σε ακαδημαϊκούς φορείς και σε επιχειρήσεις. Επίσης, επί 28 χρόνια εργάστηκε σε επιτελικές θέσεις σχετικές με την Ανάπτυξη του Ανθρώπινου Δυναμικού και τώρα έχει τη δική της επιχείρηση που ασχολείται με θέματα Εκπαίδευσης, Coaching και Προσωπικής Ανάπτυξης. Έχει μεταπτυχιακό σε Διοίκηση Επιχειρήσεων (ΜΒΑ) από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διαθέτει τίτλο σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου από το Πανεπιστήμιο του San Diego, California, USA, στο αντικείμενο της Συμβουλευτικής και τίτλο Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών από το Πανεπιστήμιο του Nottingham, UK. Έχει ολοκληρώσει και λάβει επαγγελματική πιστοποίηση σε προγράμματα Gestalt, Life Purpose, Συμβούλου, Διαμεσολαβητή Συγκρούσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Υπήρξε από τους πρώτους επαγγελματίες στην Ελλάδα που ασχολήθηκε με τη βιωματική εκπαίδευση ατόμων και oργανισμών. Έχει συγγράψει 3 βραβευμένα βιβλία σχετικά με τα παραπάνω αντικείμενα. Είναι τακτική αρθρογράφος σε επιχειρηματικά περιοδικά σε θέματα coaching, ηγεσίας, προσωπικής ανάπτυξης και management και έχει γράψει 3 βραβευμένα βιβλία.
