Στο επίκεντρο αυξημένων γεωοικονομικών εντάσεων και μεταβαλλόμενων εμπορικών σχέσεων, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προχώρησε σε καθοδική αναθεώρηση των προβλέψεών του για την παγκόσμια οικονομία, παρουσιάζοντας ένα περίγραμμα αυξημένης αβεβαιότητας στην εαρινή του έκθεση World Economic Outlook. Για την Ελλάδα, το ΔΝΤ προβλέπει ανάπτυξη 2% το 2025 και 1,8% το 2026, επισημαίνοντας ότι οι επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας επηρεάζονται κυρίως από εξωτερικούς παράγοντες και τις συνεχιζόμενες δημοσιονομικές προσαρμογές.
Στο πεδίο του πληθωρισμού, η πρόβλεψη για την Ελλάδα είναι 2,4% το 2025 και 2,1% το 2026, ποσοστά που παραπέμπουν σε ήπια αποκλιμάκωση σε σχέση με το 2,5% του 2024, σύμφωνα με προηγούμενη έκθεση του ΔΝΤ. Το εξωτερικό ισοζύγιο παραμένει αρνητικό, με προβλέψεις για έλλειμμα 6,5% το 2025 και 5,9% το 2026, αναδεικνύοντας τη διατηρησιμότητα της εξωτερικής ανισορροπίας. Τέλος, η ανεργία στην Ελλάδα προβλέπεται να παραμείνει στο 9,4% το 2025 και να υποχωρήσει οριακά στο 9% το 2026, επίπεδα σημαντικά υψηλότερα από την κυβερνητική πρόβλεψη για 8,2% το 2024, αποτυπώνοντας τη δυσκαμψία της αγοράς εργασίας.
Σε παγκόσμια κλίμακα, η έκθεση του Ταμείου αναλύει την επιρροή της πρόσφατης επιβολής δασμών από τις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία κορυφώθηκε στις 2 Απριλίου με σχεδόν καθολικά μέτρα κατά κρίσιμων εμπορικών εταίρων. Το ΔΝΤ υπολογίζει ότι ο πραγματικός δασμολογικός συντελεστής των ΗΠΑ έχει υπερβεί τα ιστορικά επίπεδα της Μεγάλης Ύφεσης, ενώ οι αντιδράσεις από τις χώρες-στόχους, όπως η Κίνα και το Μεξικό, έχουν αυξήσει αισθητά το παγκόσμιο εμπορικό κόστος. Το κεντρικό σενάριο του Ταμείου προβλέπει παγκόσμια ανάπτυξη 2,8% για το 2025 και 3% για το 2026 – μείωση κατά 0,8 ποσοστιαία μονάδα από τις προβλέψεις του Ιανουαρίου.
Το ΔΝΤ εξετάζει επιπλέον σενάρια, με το πιο ήπιο να αποκλείει τις ανακοινώσεις δασμών μετά την 2α Απριλίου, καταγράφοντας μικρότερη μείωση ανάπτυξης. Ωστόσο, ακόμα και μερική αναστολή των μέτρων –όπως συνέβη από τις 4 Απριλίου με τους προσωρινούς δασμούς κατά της Κίνας– δεν αλλάζει ουσιαστικά τις προοπτικές, καθώς η συνολική εμπορική αβεβαιότητα παραμένει υψηλή και η επίδραση στις επενδυτικές αποφάσεις διαρκής.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η εμπορική αβεβαιότητα και οι διαταραχές στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού –όπου τα περισσότερα προϊόντα διασχίζουν σύνορα πολλές φορές– ενδέχεται να έχουν πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις στην παραγωγή. Το παγκόσμιο εμπόριο προβλέπεται να αυξηθεί μόλις κατά 1,7% το 2025, σε σημαντική απόκλιση από την παγκόσμια ανάπτυξη.
Το ΔΝΤ επισημαίνει την ανάγκη άμεσης πολιτικής δράσης για την αποκατάσταση σταθερότητας στο διεθνές εμπορικό πλαίσιο. Συνιστά στοχευμένη δημοσιονομική στήριξη, μεταρρυθμίσεις για αύξηση της παραγωγικότητας και επενδύσεις στις ψηφιακές υποδομές. Σε επίπεδο νομισματικής πολιτικής, ζητεί ευελιξία για την αντιμετώπιση διαφοροποιημένων πληθωριστικών πιέσεων, τονίζοντας ότι η ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών παραμένει κρίσιμη.
Η ανάλυση καταλήγει σε μια προειδοποίηση και μια προτροπή: η εντεινόμενη αβεβαιότητα αυξάνει τους κινδύνους για την παγκόσμια οικονομία και απειλεί να περιορίσει την ανάπτυξη. Ταυτόχρονα, καλεί τις κυβερνήσεις να αξιοποιήσουν την ευκαιρία για να επαναχαράξουν ένα δίκαιο και βιώσιμο σύστημα εμπορίου, ικανό να ανταποκριθεί στις προσδοκίες για σταθερότητα, ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή.
Η Ελλάδα, αν και μικρός παίκτης στην παγκόσμια οικονομική σκακιέρα, επηρεάζεται άμεσα από τις παγκόσμιες αναταράξεις. Η σταθερότητα των προβλέψεων για το ΑΕΠ και η ήπια αποκλιμάκωση του πληθωρισμού δημιουργούν περιθώριο για στοχευμένες πολιτικές που θα ενισχύσουν την απασχόληση και την εξωτερική ανταγωνιστικότητα. Η ανάγκη μεταρρυθμίσεων παραμένει επείγουσα, ιδιαίτερα σε τομείς όπως η αγορά εργασίας, η παραγωγικότητα και το επενδυτικό περιβάλλον, ώστε η ελληνική οικονομία να καταστεί περισσότερο ανθεκτική στις εξωτερικές πιέσεις και ικανή να αξιοποιήσει τις νέες τεχνολογικές ευκαιρίες.
